VAT w gminie: spóźnione decyzje nie pozbawiają samorządów prawa do odliczenia

Nawet jeśli w chwili zakupów gmina nie zadeklarowała wyraźnie, że nabyte dobro zamierza przeznaczyć do celów działalności gospodarczej, ale też tego nie wykluczyła, to jest uprawniona do korekty VAT naliczonego.

Publikacja: 02.01.2019 01:00

VAT w gminie: spóźnione decyzje nie pozbawiają samorządów prawa do odliczenia

Foto: 123RF

W latach 2006–2007 gmina zrealizowała inwestycję budowy infrastruktury turystyczno-kulturalnej nad jeziorem. Poniosła m.in. wydatki inwestycyjne na budowę muszli koncertowej, która została oddana do użytkowania w 2007 r. i nieodpłatnie przekazana na podstawie umowy użyczenia na rzecz gminnego ośrodka kultury.

We wniosku o interpretację gmina zapytała, czy usługa dzierżawy na rzecz gminnego ośrodka kultury będzie podlegać opodatkowaniu VAT. Chodziło też o to, czy gmina będzie mogła odliczać pełny VAT z faktur dokumentujących wydatki na budowę z uwzględnieniem zasad tzw. korekty wieloletniej, wynikających z art. 91 ust. 1–7 ustawy VAT oraz od wydatków bieżących, związanych z utrzymaniem przedmiotu dzierżawy, np. napraw, remontów, prac porządkowych.

Fiskus potwierdził, że oddanie w dzierżawę to czynność opodatkowana i przyznał gminie prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków bieżących. Nie potwierdził natomiast uprawnienia gminy do odliczenia VAT od inwestycji przez korektę na podstawie art. 91 ust. 7 ustawy o VAT.

Po analizie przepisów i orzecznictwa fiskus zauważył, że gmina realizowała inwestycję w zakresie budowy spornego budynku z zamiarem wykorzystania go do czynności niepodlegających opodatkowaniu VAT. Inwestycja – jak wskazano we wniosku – nie była do takich czynności przeznaczona w momencie oddania do użytkowania. Dlatego gmina nie odliczała podatku naliczonego z faktur dokumentujących poniesione wydatki.

W ocenie urzędników, skoro gmina, po zakończeniu inwestycji, przekazała ją do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu, to od momentu rozpoczęcia inwestycji do momentu oddania jej do użytkowania wyłączyła nieruchomość całkowicie z systemu VAT. W konsekwencji, dokonując zakupów towarów i usług związanych z realizacją inwestycji, nie wykonywała tych czynności do działalności gospodarczej i nie działała w charakterze podatnika VAT. Tym samym, nie spełniła przesłanki wynikającej z art. 86 ust. 1 ustawy VAT. Zatem gmina nie nabyła prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupy towarów i usług. Gminie, zdaniem fiskusa, nie będzie również przysługiwało prawo do korekty podatku naliczonego w trybie art. 91 ustawy o VAT.

Gmina zaskarżyła interpretację, a Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie uwzględnił jej skargę. Odwołał się do wyroku TSUE z 25 lipca 2018 r. w sprawie C-140/17, który wydany został w podobnym stanie faktycznym. W ocenie WSA, gmina będzie miała prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego z faktur VAT, dokumentujących wydatki poniesione na budowę, z uwzględnieniem zasad tzw. korekty wieloletniej, wynikających z art. 91 ust. 1–7 ustawy o VAT. Gmina będzie uprawniona do odliczenia w drodze korekty odpowiedniej części naliczonego VAT, przypadającego proporcjonalnie na okres korekty, licząc od dnia, w którym budynek będzie wykorzystywać po raz pierwszy do czynności opodatkowanych (tutaj dzierżawy).

Czytaj też:

Prawo gminy do odliczenia VAT przy zmianie sposobu użytkowania infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej

Budowa sal gimnastycznych z prawem do odliczenia VAT

Jak tłumaczył sąd, nie ma znaczenia, że początkowo dane dobro było wykorzystywane do działalności nieopodatkowanej. Nawet bowiem gdy w chwili zakupu podmiot prawa publicznego nie zadeklarował wyraźnie, że nabyte dobro zamierza przeznaczyć do celów działalności gospodarczej, ale też nie wykluczył, że będzie w takim celu wykorzystywane, to jest uprawniony do korekty VAT naliczonego. WSA podkreślił, że taka wykładnia przepisów odpowiada celowi systemu odliczeń, jakim jest zapewnienie neutralności obciążenia podatkowego wszystkich rodzajów działalności gospodarczej. Z zasady neutralności wprost wynika, że każdy podmiot prowadzący działalność gospodarczą powinien mieć możliwość odliczenia VAT.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z 24 listopada 2018 r.

sygnatura akt: I SA/Sz 263/17

Komentarz eksperta

Magdalena Kuźniarska, starszy konsultant podatkowy w kancelarii Martini i Wspólnicy Sp. z o.o.

Komentowany wyrok jest korzystny dla jednostek samorządu terytorialnego. Sąd, w ślad za wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiego w sprawie C 140/17 Gmina Ryjewo wskazał bowiem, że początkowo nieodpłatne przekazanie inwestycji samorządowej jednostce organizacyjnej nie wyklucza późniejszej możliwości odliczenia podatku naliczonego od wydatków inwestycyjnych, jeżeli zmieni się sposób przeznaczenia obiektu.

Dotychczasowa praktyka organów podatkowych zmierzała do odmowy prawa do odliczenia VAT od budowy domów kultury, świetlic, stadionów i tym podobnych obiektów tylko z tego powodu, że początkowo po oddaniu ich do użytkowania przekazywane były one jednostkom organizacyjnym do nieodpłatnego używania. Organy twierdziły bowiem, że gmina (inna jednostka samorządu terytorialnego) nie realizowała w związku z tym inwestycji w charakterze podatnika VAT, ale jako organ władzy publicznej, świadomie działający poza systemem VAT.

Sąd podkreślił jednak znaczenie zamiaru wykorzystywania inwestycji do celów działalności gospodarczej. W omawianej sprawie gmina od samego początku wskazywała na zamiar dzierżawy przedmiotu inwestycji. Przystępując do realizacji inwestycji działała ona jako podatnik VAT. Statusu tego nie zmieniło zatem późniejsze, czasowe, wykorzystywanie obiektu do wykonywania czynności nieopodatkowanych VAT.

Ponadto, dzierżawa, jako czynność opodatkowana VAT, powoduje po stronie gminy obowiązek rozliczenia podatku należnego. Tym samym, jak w przypadku podmiotów stricte komercyjnych, powinna mieć ona prawo do odliczenia VAT wynikającego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na realizację inwestycji oraz wydatki na bieżące utrzymanie obiektu. Odliczenie podatku naliczonego związanego z budową obiektu powinno nastąpić na zasadzie korekty wieloletniej. ?

W latach 2006–2007 gmina zrealizowała inwestycję budowy infrastruktury turystyczno-kulturalnej nad jeziorem. Poniosła m.in. wydatki inwestycyjne na budowę muszli koncertowej, która została oddana do użytkowania w 2007 r. i nieodpłatnie przekazana na podstawie umowy użyczenia na rzecz gminnego ośrodka kultury.

We wniosku o interpretację gmina zapytała, czy usługa dzierżawy na rzecz gminnego ośrodka kultury będzie podlegać opodatkowaniu VAT. Chodziło też o to, czy gmina będzie mogła odliczać pełny VAT z faktur dokumentujących wydatki na budowę z uwzględnieniem zasad tzw. korekty wieloletniej, wynikających z art. 91 ust. 1–7 ustawy VAT oraz od wydatków bieżących, związanych z utrzymaniem przedmiotu dzierżawy, np. napraw, remontów, prac porządkowych.

Pozostało 87% artykułu
1 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Droga konieczna dla wygody sąsiada? Ważny wyrok SN ws. służebności
Sądy i trybunały
Emilia Szmydt: Czuję się trochę sparaliżowana i przerażona
Zawody prawnicze
Szef palestry pisze do Bodnara o poważnym problemie dla adwokatów i obywateli
Sądy i trybunały
Jest opinia Komisji Weneckiej ws. jednego z kluczowych projektów resortu Bodnara
Materiał Promocyjny
Dlaczego warto mieć AI w telewizorze
Prawo dla Ciebie
Jest wniosek o Trybunał Stanu dla szefa KRRiT Macieja Świrskiego