Drugi semestr na bezpłatną zmianę kierunku studiów

Dlaczego limit punktów ECTS uprawniający do bezpłatnej nauki na studiach stacjonarnych na uczelni publicznej objął także studentów, którzy są teraz na pierwszym roku studiów? Wybierając kierunek, nie wiedzieli o zmianach.

Zbigniew Marciniak: System punktów ECTS obowiązuje od 2007 r. Punkty te są uniwersalną miarą nakładu pracy studenta. Uzyskanie dyplomu następuje po zgromadzeniu odpowiedniej ich liczby. System ten pozwala na przenoszenie zaliczeń między uczelniami całej Europy. Znowelizowana ustawa wprowadziła dodatkowe zastosowanie ECTS jako puli punktów określających zakres finansowania studiów przez państwo. Student studiów stacjonarnych na uczelni publicznej realizujący zgodnie z planem program studiów nie odczuje żadnej zmiany –  państwo gwarantuje mu możliwość bezpłatnego zdobycia kompletu punktów potrzebnych do uzyskania stopnia magistra (magistra inżyniera), dorzucając jeszcze dodatkowe punkty (równoważnik pełnego semestru zajęć) na ewentualną zmianę studiów.

Jakie limity będą obowiązywać?

Każdy student studiów stacjonarnych na uczelni publicznej, który rozpoczął studia w roku akademickim 2011/2012 i później, ma prawo do korzystania bezpłatnie z zajęć przez określony czas. A dokładniej: na studiach pierwszego stopnia przez co najmniej trzy lata (dostanie 180 pkt), na studiach drugiego stopnia co najmniej półtora roku (90 pkt) i na jednolitych studiach magisterskich pięcioletnich lub sześcioletnich odpowiednio co najmniej pięć lat (300 pkt) oraz sześć lat (360 pkt).  Oznacza to, że na przykład na 7-semestralne studia inżynierskie otrzyma 210 punktów, na 4-semestralne uzupełniające studia magisterskie ma zagwarantowane 120 punktów. Ponadto student otrzymuje punkty do wykorzystania na cały dodatkowy semestr (30 pkt), co pozwala mu na przykład na zmianę kierunku studiów po jednym semestrze z zachowaniem pełnej puli punktów niezbędnych do zdobycia tytułu magistra bez wnoszenia dodatkowych opłat. Student realizujący studia międzyobszarowe otrzyma dodatkowo aż 90 punktów ECTS, które również może wykorzystać na zaliczenie dodatkowych przedmiotów.

Wiele osób jednak po zaliczeniu pierwszego roku zmienia studia. Teraz taka decyzja może rodzić skutki finansowe.

Niekoniecznie. Student może np. studiować przez jeden semestr i jeśli nie zakończy go zaliczeniem przedmiotów, bez żadnych konsekwencji postara się o przyjęcie na kolejne studia z pełną pulą punktów do dyspozycji. Jeśli jednak zaliczył choćby niektóre przedmioty, może przeznaczyć na nie dodatkowe 30 pkt, a zyskuje jednocześnie – obok wiedzy – ewentualne uznanie zaliczeń tych przedmiotów na kolejnych studiach. Niektóre kierunki zawierają (zwłaszcza na pierwszym roku), przedmioty o zbliżonych treściach i można przyjąć, że po zmianie kierunku studiów uczelnia będzie mogła zaliczyć je wraz z punktami ECTS do osiągnięć studenta na nowym kierunku. Niezależnie od tego semestr to naprawdę wystarczająco długi czas na zorientowanie się, czy warto kontynuować naukę na danym kierunku czy uczelni.

Kiedy punkty ECTS zostają zaliczone na konto studenta i wpisane do internetowego rejestru szkolnictwa wyższego POL-on?

Student, tylko zaliczając zajęcia i zdając egzaminy, wykorzystuje określoną przez program studiów liczbę punktów opłaconych przez państwo. Samo uczestnictwo w zajęciach – bez ich zaliczenia – nie zmniejsza puli punktów pozostających do jego dyspozycji. Oznacza to, że uczestnicząc w zajęciach na przykład przez cały semestr na nietrafnie wybranym kierunku studiów, na którym nie udało mu się zdobyć zaliczenia żadnego przedmiotu, nie straci ani jednego punktu.

Aktualna informacja o wykorzystanych przez studenta punktach ECTS znajdzie się w systemie POL-on odpowiednio po każdym semestrze studiów. Zgodnie z rozporządzeniem ministra nauki i szkolnictwa wyższego w sprawie danych zamieszczanych w ogólnopolskim wykazie studentów – do 15 listopada według stanu na 30 października oraz do 15 marca według stanu na 1 marca.

Czy osoby, które uzyskały dyplom ukończenia studiów przed 1 października 2011 r., mogą podjąć studia stacjonarne bez wnoszenia opłat?

Tak. Prawo nie działa przecież wstecz i wszelkie ograniczenia wielokierunkowości oraz limit punktów ECTS dotyczą jedynie tych studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2011/2012 i później. Jeśli reforma zastała kogoś w trakcie studiów lub po ich ukończeniu, a ma on zamiar rozpocząć lub rozpoczął w tym roku drugie studia, to w myśl ustawy jest to jego pierwszy kierunek. W związku z tym, że nowelizacja ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym obowiązuje od 1 października 2011 r., osoby, które przed tą datą ukończyły studia pierwszego lub drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie, mają prawo do podjęcia studiów stacjonarnych na uczelni publicznej w roku akademickim 2011/2012 albo w latach następnych bez wnoszenia opłat.