Opłaty za użytkowanie wieczyste, które w pewnym momencie gwałtownie wzrosły, spędzały sen z powiek niejednemu właścicielowi domu czy mieszkania. Zapewne większość z nich ulgą przyjęła więc wiadomość, że od 2019 r. prawo użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe zostanie przekształcone we własność z mocy prawa. Ta zakrojona na szeroką skalę operacja wpływająca na sytuację prawną tysięcy właścicieli oraz wielu samorządów wywołała też komplikacje podatkowe. Potwierdza to sprawa, którą w pierwszej instancji przesądził już Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu.
Z podatkiem czy bez
Sprawa dotyczyła gminy. W listopadzie 2018 r. wystąpiła o interpretację przepisów o VAT w zakresie użytkowania wieczystego. Gmina opisała szczegółowo, jak dotychczas traktowała je dla celów VAT. Wyjaśniła m.in., że nieruchomości oddane w użytkowanie do 30 kwietnia 2004 r. lub oddane na podstawie decyzji administracyjnej nie podlegają opodatkowaniu VAT, a od 1 maja 2004 r. stosuje do nich stawkę podstawową.
Czytaj też: VAT: opodatkowanie przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności
Zauważyła jednak, że 5 października 2018 r. weszła w życie ustawa o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów. W jej świetle 1 stycznia 2019 r. dotychczasowi użytkownicy wieczyści staną się z mocy prawa właścicielami gruntów, do których do tej pory mieli prawo użytkowania wieczystego. Gmina przestanie być ich właścicielem. Z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego we własność nowi właściciele będą ponosili na jej rzecz opłatę przekształceniową. Opłata taka będzie wnoszona do 31 marca każdego roku przez 20 lat, licząc od dnia przekształcenia, lub jednorazowo.
Gmina uważała, że niezależnie od daty oddania gruntu w użytkowanie wieczyste (również tych od 1 maja 2004 r.) opłaty wnoszone przez nowych właścicieli na jej rzecz nie będą podlegały opodatkowaniu VAT.