Jesteśmy firmą zajmującą się szkoleniami z zakresu telekomunikacji i telefonii komórkowej. W głównej mierze szkolenia wykonywane są na zlecenie firm zagranicznych dla ich pracowników i przeprowadzane w kraju zleceniodawcy. Dostaliśmy jednak propozycję przeprowadzenia szkolenia w Polsce dla obywateli Afganistanu oraz dla obywateli Gruzji w ich państwie. W obu przypadkach uczestnicy szkolenia będą za nie płacili jako osoby prywatne. Jak w tej sytuacji będzie wyglądać kwestia opodatkowania VAT wykonywanych usług? – pyta czytelnik.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Z przepisu tego wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatne świadczenie usług, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określonym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju.
Na terytorium Polski czy poza nim
Wskazane sformułowanie nie budzi większych wątpliwości, chociaż należy pamiętać, że ustawa o VAT w art. 28a–28o ustala szczególne zasady, które mogą decydować o tym, że usługa faktycznie wykonana na terytorium Polski uznawana jest za wykonaną poza tym terytorium i tym samym nie podlega opodatkowaniu. Możliwa jest również sytuacja, w której usługa faktycznie wykonana poza terytorium Polski może być uznana za wykonaną na jej terytorium i tym samym podlega opodatkowaniu.
Dla oceny miejsca wykonywania usługi kluczowe jest określenie, czy odbiorca występuje w roli podatnika czy nie. Na potrzeby ustalenia miejsca wykonywania usługi przez podatnika rozumie się podmiot, który wykonuje samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel czy rezultat takiej działalności. Ustalenie, czy kontrahent może być uznany za podatnika, jest niezwykle istotne, gdyż jego status jest podstawowym kryterium określenia miejsca wykonywania usługi.
Kim są uczestnicy
Zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. Natomiast w przypadku podmiotów niebędących podatnikami na podstawie art. 28c ust. 1 ustawy o VAT miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej.