Reprywatyzacja: czy TK zajmie się całościowo dekretem o reformie rolnej

Do dyskusji nad ustawowym rozwiązaniem kwestii reprywatyzacji wraca sprawa dekretu o reformie rolnej.

Publikacja: 18.06.2020 08:21

Reprywatyzacja: czy TK zajmie się całościowo dekretem o reformie rolnej

Foto: AdobeStock

Trybunał Konstytucyjny postanowił nadać bieg skardze konstytucyjnej w sprawie przejęcia bez żadnego odszkodowania majątków ziemskich na cele reformy rolnej.

– Jest szansa, że TK zajmie się całościowo dekretem o reformie rolnej, zwłaszcza w aspekcie przejmowania przez państwo prywatnej własności bez żadnego odszkodowania – mówi adw. Józef Forystek, pełnomocnik autorów skargi. – Dotychczas w dyskusjach nad potrzebą uchwalenia ustawy reprywatyzacyjnej pomija się sprawę osób poszkodowanych dekretami PKWN o reformie rolnej i o lasach, którym odebrano własność bez żadnego odszkodowania. Cała uwaga skupia się na nieruchomościach miejskich.

Czytaj także: Lokator nie będzie już czekał na wyrok

O stwierdzenie niekonstytucyjności przepisu dekretu PKWN o przeprowadzeniu reformy rolnej (art. 2 ust. 1 zd. 3), który przewidywał przejęcie nieruchomości ziemskich bez odszkodowania, zwrócili się członkowie rodziny Potockich. Do rodziny Potockich należał m.in. majątek Rudka w woj. podlaskim. Składał się z zespołu pałacowo-parkowego oraz z gruntów rolnych o powierzchni ponad 385 ha. W 2014 r. wojewoda podlaski potwierdził, że z uwagi na powierzchnię obszarową majątek ziemski podpadał pod działanie art. 2 ust. 1 lit. e) dekretu. Minister rolnictwa utrzymał w mocy decyzję wojewody. A Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę. Stwierdził, że przejęcie nieruchomości następowało z mocy prawa. Analogiczne stanowisko zajmują sądy administracyjne, a w tej konkretnej sprawie Naczelny Sąd Administracyjny, który oddalił skargę kasacyjną.

Dotychczas nikt nie zakwestionował skutecznie samej legalności przepisów dekretu. Sądy stoją na stanowisku, że historyczny, a jednocześnie nieodwracalny charakter dekretu o reformie rolnej i wywołane nim skutki pozbawia możliwości kwestionowania jego przepisów.

Autorzy obecnej skargi nie mają wątpliwości, że art. 2 ust. 1 zd. 3 dekretu PKWN o przeprowadzeniu reformy rolnej w zakresie, w jakim umożliwił wywłaszczenie nieruchomości bez żadnego odszkodowania, jest sprzeczny z konstytucyjnym prawem własności. Przewidywał, że wszystkie wymienione nieruchomości ziemskie przechodzą bezzwłocznie, bez żadnego wynagrodzenia, w całości na własność Skarbu Państwa na cele reformy rolnej. Nie zgadzają się też z oceną WSA w Warszawie i NSA.

Nie udało się nam niestety uzyskać komentarza Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego. W oświadczeniu opublikowanym w maju tego roku organizacja przypomniała, że dotychczas kolejne rządy nie były zdolne do ustawowego rozwiązania problemu. Mec. Józef Forystek widzi go w ustawie analogicznej do tej z 2005 r. o mieniu zabużańskim.

Trybunał Konstytucyjny postanowił nadać bieg skardze konstytucyjnej w sprawie przejęcia bez żadnego odszkodowania majątków ziemskich na cele reformy rolnej.

– Jest szansa, że TK zajmie się całościowo dekretem o reformie rolnej, zwłaszcza w aspekcie przejmowania przez państwo prywatnej własności bez żadnego odszkodowania – mówi adw. Józef Forystek, pełnomocnik autorów skargi. – Dotychczas w dyskusjach nad potrzebą uchwalenia ustawy reprywatyzacyjnej pomija się sprawę osób poszkodowanych dekretami PKWN o reformie rolnej i o lasach, którym odebrano własność bez żadnego odszkodowania. Cała uwaga skupia się na nieruchomościach miejskich.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP