Urząd skarbowy zarabia podwójnie na firmach rodzinnych

Przedsiębiorca nie może odliczyć wynagrodzenia dla pracującej z nim żony, ale żona płaci od pensji podatek.

Aktualizacja: 28.02.2016 18:16 Publikacja: 28.02.2016 16:22

Urząd skarbowy zarabia podwójnie na firmach rodzinnych

Foto: 123RF

Podatnicy prowadzący rodzinny biznes domagają się zmiany dyskryminujących ich przepisów.

– Od lat postulujemy, by przedsiębiorcy mogli uznać wynagrodzenie małżonka za koszt uzyskania przychodu prowadzonych przez nich firm – mówi Sebastian Margalski ze Stowarzyszenia Inicjatywa Firm Rodzinnych.

Ministerstwo Finansów nie zgadza się na to.

Wiceminister Konrad Raczkowski przypomniał, że na przeszkodzie stoi art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy o PIT. Stanowi on, że do kosztów nie można zaliczyć wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka ani małoletnich dzieci.

„Przepis ten zabezpiecza interes fiskalny państwa poprzez minimalizację ryzyka unikania opodatkowania" – napisał wiceminister w odpowiedzi na interpelację poselską nr 570.

Fiskus boi się nadużyć

Jeśli więc przedsiębiorca wypłaca swojemu małżonkowi jakiekolwiek wynagrodzenie, to powinien odprowadzić do urzędu skarbowego zaliczkę na podatek dochodowy. Pensja żony, w przeciwieństwie do wynagrodzenia innych pracowników, nie podlega jednak odliczeniu. Nie zmniejsza więc podstawy opodatkowania. Biznesmen odliczy natomiast składki ZUS związane z zatrudnieniem małżonki w części, w której zobowiązany do ich uiszczenia jest pracodawca. Tymczasem żona musi wykazać zarobki w rocznym zeznaniu PIT.

– W efekcie rodzina traci podwójnie. Mąż nie może obniżyć swoich przychodów, choć ponosi realne koszty, a żona musi zapłacić podatek. Z ekonomicznego punktu widzenia bardziej opłacalne wydaje się zatrudnienie obcej osoby. Ten przepis stawia firmy rodzinne w gorszej sytuacji – mówi Grzegorz Grochowina, menedżer w KPMG w Polsce.

– Bardziej opłaca się zatrudnić kochankę niż żonę – ironizuje Sebastian Margalski.

Możliwe inne wyjście

Według doradcy podatkowego Andrzeja Kamińskiego w praktyce najczęściej małżonek właściciela pracuje bez wynagrodzenia i bez żadnej formalnej umowy. – W razie nagłych zdarzeń losowych, np. śmierci pracodawcy, taka osoba jest w niezwykle trudnej sytuacji – mówi.

– Jeśli fiskus obawia się nadużyć, to rozwiązaniem byłoby np. wprowadzenie zapisu, iż wynagrodzenie małżonka może być kosztem, jeśli jest wypłacane na warunkach rynkowych – mówi Grzegorz Grochowina.

Wyjaśnia, że chodzi o warunki zbliżone do wynagrodzeń na podobnych stanowiskach w podobnej wielkości firmach lub podobne do wynagrodzenia innych osób wykonujących podobny zakres obowiązków w tej samej firmie.

Według Stowarzyszenia Inicjatywa Firm Rodzinnych, w KRS nie ma wprawdzie pozycji „firmy rodzinne", ale szacuje się, że stanowią one 78 proc. firm. Chodzi o niewielki biznes, na który pracuje przedsiębiorca i jego małżonek.

Opinia:

Mariusz W. Gotowicz, doradca podatkowy, właściciel kancelarii

Stanowisko ministerstwa ukazuje ważny problem podatkowy, ale też społeczny. Niestety, trudno zgodzić się z odpowiedzią MF. W sytuacji gdy przedsiębiorca nie może odliczyć wydatków na wynagrodzenie żony, a jednocześnie żona płaci od niego podatek, mamy do czynienia z podwójnym opodatkowaniem. Omawiany przepis dyskryminuje rodzinne firmy i zmusza je do obchodzenia prawa. Niektórzy przedsiębiorcy zatrudniają nawzajem swoich małżonków „na papierze", by zyskać możliwość odliczenia kosztów. Zdarza się też, głównie w firmach usługowych, że małżonkowie prowadzą je na zmianę. Często jednak małżonek przedsiębiorcy pracuje na rzecz firmy bez wynagrodzenia oraz bez składek ZUS, na które małych firm po prostu nie stać, a to oznacza brak zabezpieczenia emerytalnego.

Podatnicy prowadzący rodzinny biznes domagają się zmiany dyskryminujących ich przepisów.

– Od lat postulujemy, by przedsiębiorcy mogli uznać wynagrodzenie małżonka za koszt uzyskania przychodu prowadzonych przez nich firm – mówi Sebastian Margalski ze Stowarzyszenia Inicjatywa Firm Rodzinnych.

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Dane osobowe
Wyciek danych klientów znanej platformy. Jest doniesienie do prokuratury
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Sądy i trybunały
Prokurator krajowy zdecydował: będzie śledztwo ws. sędziego Nawackiego