Duża darowizna może zwrócić uwagę fiskusa

Osoba, która odrzuci spadek, nie zapłaci podatku – tłumaczy Konrad Piłat, doradca podatkowy w kancelarii KNDP Kolibski Nikończyk Dec & Partnerzy.

Publikacja: 06.03.2020 08:52

Duża darowizna może zwrócić uwagę fiskusa

Foto: Fotolia.com

Czy przy darowiźnie wymagana jest jakaś szczególna forma umowy i czy jej niezachowanie ma jakieś negatywne skutki podatkowe?

Jeśli strony chcą mieć stuprocentową pewność, że umowa jest skuteczna, to najlepiej podpisać umowę w formie aktu notarialnego. Taka forma jest bezwzględnie wymagana przy darowiźnie nieruchomości. W darowiźnie rzeczy ruchomych oraz pieniędzy można ją pominąć. Wystarczy umowa pisemna lub nawet ustna, jeśli darowizna jest natychmiast wykonana. Korzystając z tego wyjątku, warto zachować zdrowy rozsądek. Jeśli babcia daje wnuczkowi 20 zł na bilet do kina, to nie będą przecież spisywać żadnej umowy. Przy darowiźnie drogiego samochodu warto jednak rozważyć wizytę u notariusza, choć formalnie nie jest to konieczne.

Czytaj także: 

Podatek nie tylko od schedy czy prezentu

Kiedy nie trzeba płacić podatku od spadków i darowizn

Gdy nie masz na podatek, wnoś o raty

Darowizna dużego domu nie musi oznaczać dużego podatku

Niezachowanie odpowiedniej formy, w szczególności próba przekazania nieruchomości bez udziału notariusza, powoduje, że darowizna jest nieważna. Nie wywołuje ona zatem żadnych skutków, w tym podatkowych.

Czy duża darowizna, np. pieniężna, może zwrócić uwagę fiskusa na darczyńcę? Czy może się to skończyć jakimś postępowaniem?

Tak. Organy podatkowe mogą przeprowadzić czynności mające na celu zweryfikowanie, skąd darczyńca miał podarowaną kwotę i czy zdobywając ją, wywiązywał się ze swoich obowiązków podatkowych. Przekazujący darowiznę musi się zatem liczyć z tym, że urząd skarbowy zweryfikuje np. jego zeznania PIT za ostatnie lata. Jeśli osoba uzyskująca 150 tys. zł dochodu rocznie podaruje dziecku 30 tys. zł, to urząd raczej nie będzie zadawał dodatkowych pytań. Inaczej będzie, jeśli osoba o przeciętnych rocznych dochodach 30 tys. zł podaruje komuś 150 tys. zł. W takim przypadku kontrola darczyńcy jest bardzo prawdopodobna.

Czy można się jakoś zabezpieczyć przed zarzutem ukrywania dochodów?

Większość dochodów łatwo wykazać organom podatkowym. Przykładem są dochody z pracy czy z działalności gospodarczej albo najmu. Są one bowiem wykazywane w zeznania podatkowych. Są jednak dochody, które opodatkowaniu i raportowaniu podatkowemu nie podlegają. Przykładem jest sprzedaż przez osobę fizyczną należących do majątku prywatnego rzeczy ruchomych po upływie pół roku od ich nabycia. Niektóre takie przedmioty kolekcjonerskie, np. biżuteria, obrazy, zegary, książki, mają wartość kilkudziesięciu lub kilkuset tysięcy złotych. Sprzedając je, warto zawrzeć umowę na piśmie oraz przyjąć zapłatę na rachunek bankowy, np. korzystając z przelewów natychmiastowych. Wtedy łatwo będzie wykazać, skąd pochodzą posiadane środki, a także to, że nie wystąpił obowiązek ich opodatkowania. W takiej sytuacji osobie sprzedającej drogi przedmiot fiskus może oczywiście zadać pytanie o sposób jego nabycia i np. o dowód uiszczenia 2 proc. podatku od czynności cywilnoprawnych przy zakupie. Wielu kupujących nie chce o nim pamiętać, więc później narażają się na dużo poważniejsze problemy przy sprzedaży danego przedmiotu. Receptą na problemy jest zatem dokumentowanie wszystkich transakcji oraz dopełnianie wszelkich formalności z nimi związanych.

Czy odrzucenie spadku ma jakieś konsekwencje podatkowe?

Odrzucenie spadku powoduje, że sytuacja danej osoby się nie zmienia. Nie nabywa ona żadnego majątku oraz nie odpowiada za jakiekolwiek zobowiązania spadkodawcy, w tym podatkowe. W konsekwencji nie płaci też podatku od spadków i darowizn.

Czy przy darowiźnie wymagana jest jakaś szczególna forma umowy i czy jej niezachowanie ma jakieś negatywne skutki podatkowe?

Jeśli strony chcą mieć stuprocentową pewność, że umowa jest skuteczna, to najlepiej podpisać umowę w formie aktu notarialnego. Taka forma jest bezwzględnie wymagana przy darowiźnie nieruchomości. W darowiźnie rzeczy ruchomych oraz pieniędzy można ją pominąć. Wystarczy umowa pisemna lub nawet ustna, jeśli darowizna jest natychmiast wykonana. Korzystając z tego wyjątku, warto zachować zdrowy rozsądek. Jeśli babcia daje wnuczkowi 20 zł na bilet do kina, to nie będą przecież spisywać żadnej umowy. Przy darowiźnie drogiego samochodu warto jednak rozważyć wizytę u notariusza, choć formalnie nie jest to konieczne.

Pozostało 80% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów