Saga frankowa drenuje banki. Czy uchwała Sądu Najwyższego coś zmieni?

Długo wyczekiwana tzw. uchwała frankowa Izby Cywilnej Sądu Najwyższego, raczej nie zrewolucjonizuje relacji na linii banki – frankowicze. Z ustnego uzasadnienie, odczytanego w czwartek po południu, wynika, że SN orzeka zgodnie z dotychczasowy orzecznictwem TSUE.

Sąd Najwyższy opowiada się za konsumentem

Izba Cywila odpowiadała na sześć pytań dotyczących kluczowych rozstrzygnięć w postępowaniach dotyczących kredytów w CHF. Potwierdziła przykładowo, tzw. teorię dwóch kondycji, wskazując, że nie ma podstaw do żądania wynagrodzenia za korzystanie z kapitału. Stwierdzono też, że bieg przedawnienia roszczeń rozpoczyna się po dniu, gdy kredytobiorca zakwestionował zobowiązanie.

Czytaj więcej

Konsumenci

Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują

Gdy umowa z bankiem zawiera abuzywne klauzule, nie można ich zastąpić innymi przepisami. Na te i inne ważne dla frankowiczów pytania odpowiedziała Izba Cywilna SN w czwartek wieczorem.

Takie stanowisko SN jest korzystna dla konsumentów, zgodnie z wyrokami TSUE, jakie ukształtowały linią orzeczniczą w sądach. Przypomnijmy, że obecnie frankowicze wygrywają 99 proc. spraw, a 98 proc. kończy się unieważnieniem umowy kredytowej i nadzieją na uzyskanie tzw. darmowego kredytu.

Z punktu widzenia banków, Sąd Najwyższy wypowiedział się niekorzystnie. Jednocześnie trzeba zdawać sobie sprawę, że banki już od dawna (a dokładniej od 2019 r.) ponoszą ogromne koszty problemy frankowego, zawiązując rezerwy na ryzyko prawne hipotecznych kredytów walutowych.

Według najświeższego raportu NBP, w połowie 2023 r., zakumulowane rezerwy na ten cel w całym sektorze sięgnęły ok. 45 mld zł. A po uwzględnieniu faktu, że część tych rezerw została już wykorzystana (np. na ugody czy rozliczenia z frankowiczami po prawomocnym wyroku sądowym), łączne koszty poniesione przez banki w związku z frankowymi hipotekami można szacować na 55 mld zł. Na koniec 2023 r. kwoty te, według szacunków analityków, wzrosły o 5–10 mld zł.

Fala pozwów frankowiczów urosła

Pod względem nominalnej wartości odpisów na kredyty frankowe rekordowy był rok 2023 r. Tylko banki notowane na giełdzie zawiązały 17,7 mld zł rezerw (wobec ok. 11 mld zł w 2022 r.). Gdyby nie to, łączny ich zysk mógłby przekroczyć nawet 40 mld zł (a skończyło się poniżej 30 mld zł).

Czytaj więcej

Banki

Zmiany w zarządzie największego polskiego banku. Nowy wiceprezes PKO

Rada Nadzorcza PKO Banku Polskiego powołała nowego członka zarządu. Michał Sobolewski obejmie od sierpnia stanowisko wiceprezesa największego banku w Polsce.

Skąd rekord? Jak wyjaśniają eksperci, rok 2023 r. był wyjątkowy pod względem obfitości wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej korzystnych dla konsumentów. Wówczas zapadały kluczowe orzeczenia, mówiące, że bankom nie należy się wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału i te dotyczące odsetek ustawowych.

Jednocześnie gwałtownie wzrosła liczba kredytobiorców, którzy ze swoją sprawą poszli do sądu. Szacuje się że obecnie liczba pozwów frankowych sięga już ok. 180 tys. wobec 110 tys. na koniec 2022 r. Rośnie też liczba ugód – tylko banki notowane na giełdzie na koniec 2023 r. miały ok. 87,3 tys. polubownych porozumień, dwa razy więcej niż na koniec 2022 r. Ugody są mniej kosztowne dla banków, jednak też są to wymierne koszty.

Końca problemów nie widać

Co się może dziać 2024 r.? – Banki wciąż muszą dowiązywać rezerwy na kredyty w CHF – komentuje Michał Sobolewski, analityk DM BOŚ. – Prawdopodobnie nie będą one tak wysokie jak w 2023 r., choć wiele zależy od tego, jak wiele osób, które już spłaciło swój kredyt, zdecyduje się na nowo otworzyć sprawę i pójść do sądu – zaznacza.