Kiedy poufność informacji o wynalazku jest zachowana

Podanie danych o nowym urządzeniu konkretnym osobom np. pracownikom przedsiębiorstwa produkcyjnego czy osobom związanym obowiązkiem zachowania tajemnicy służbowej nie jest uważane za udostępnienie go publiczności.

Publikacja: 27.07.2016 06:40

Kiedy poufność informacji o wynalazku jest zachowana

Foto: 123RF

Sprawa dotyczyła unieważnienia patentu na wynalazek. Chodziło o patent udzielony na rzecz prowadzących działalność gospodarczą z pierwszeństwem od 25 sierpnia 2003 r.

Kto miał dostęp do maszyny

Wnioskodawca tłumaczył, że wynalazek nie posiadał w dniu jego zgłoszenia do ochrony cech nowości i poziomu wynalazczego. Wskazują na to dowody zgromadzone w toku postępowań przed sądami karnymi i sądem gospodarczym wszczęte z oskarżenia uprawnionych przeciwko niemu. Postępowania te dotyczyły skopiowania przez niego spornego rozwiązania przed datą jego zgłoszenia do ochrony.

W jego ocenie przymiot nowości i poziomu wynalazczego został utracony w wyniku samoujawnienia spornego rozwiązania wskutek ustawienia maszyny już w 2000 r. w hali produkcyjnej. Dostęp do niej miał każdy klient odbierający towar, wszystkie węzły technologiczne maszyny były odsłonięte i widoczne. Przymiot nowości i poziomu wynalazczego został utracony w wyniku ustalonego wyrokami sądów skopiowania i wykorzystania technologii, budowy i działania maszyny do wytwarzania jednorazowych artykułów higienicznych przez wnioskodawcę na kilka lat przed zgłoszeniem do ochrony. Na potwierdzenie przedłożył szereg materiałów dowodowych, w tym dotyczące prowadzonych wobec niego karnych postępowań sądowych.

Przedsiębiorcy nie zgadzali się z tymi zarzutami. W ich ocenie w przedłożonych przez wnioskodawcę wyrokach karnych sądy stwierdziły, że sporne rozwiązanie nie mogło być ujawnione przed datą zgłoszenia do ochrony.

Sekretny charakter

Miało bowiem charakter poufny. Było udostępniane wyłącznie osobom upoważnionym i zobowiązanym do przestrzegania tajemnicy informacji. Teren, na którym znajduje się zakład jest zabezpieczony, a wejście odbywało się za powiadomieniem przez domofon i wprowadzeniem na halę produkcyjną przez pracownika firmy. Dokumenty przedłożone przez wnioskodawcę wskazują, że zdawał on sobie sprawę z poufności informacji dotyczących technologii produkcji i konstrukcji maszyny uprawnionych, gdyż usiłował zdobyć te informacje od pracowników uprawnionych.

Nie na widoku publicznym

Urząd Patentowy RP oddalił wniosek o unieważnienie patentu. Uznał, że żaden z przedłożonych dokumentów nie świadczy o braku nowości oraz o braku poziomu wynalazczego. Nie dowodzi też podania tego lub zbliżonego do niego wynalazku do wiadomości powszechnej przed datą zgłoszenia go do ochrony.

W ocenie urzędników z dokumentów nie wynika, aby właściciele spółki wystawiali sporną maszynę na widok publiczny, prezentowali ją na targach, na wystawach, lub publikowali jej zdjęcia, czy też dane związane z jej budową lub stosowanym procesem technologicznym. Wprost przeciwnie informacje te miały dla nich charakter poufny. Były udostępniane wyłącznie osobom upoważnionym i zobowiązanym do przestrzegania tajemnicy informacji. Natomiast pracownicy firmy kurierskiej byli zobowiązani regulaminem do zachowania w tajemnicy takich informacji przez regulamin.

Wnioskodawca nie dawał za wygraną, ale Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił jego skargę. W jego ocenie nie można uznać, że uprawnieni udostępnili sporny wynalazek publiczności i że doszło w ten sposób do jego samoujawnienia przed zgłoszeniem go do ochrony. Skarżący nie wszedł w posiadanie informacji na temat wynalazku poprzez jego udostępnienie do wiadomości powszechnej przez uprawnionych, lecz w sposób bezprawny.

Racji skarżącemu nie przyznał też Naczelny Sąd Administracyjny. Sąd zauważył, że swoje zarzuty oparł on na rzekomym udostępnieniu poufnych informacji do wiadomości powszechnej. Urządzenie miało stać w hali produkcyjnej firmy uprawnionych, było niczym nie osłonięte i całkowicie widoczne. Zatem skarżący i inne osoby przechodzące do biura firmy przez halę produkcyjną miały nieograniczony dostęp do spornego urządzenia. Mogły więc się zapoznać z jego działaniem, budową oraz technologią produkcji jednorazowych artykułów higienicznych (śliniaków dentystycznych).

Ta argumentacja nie przekonała NSA. Przypomniał on że ujawnienie wynalazku następuje wtedy, gdy mógł (choć niekoniecznie musiał) zapoznać się z nim nieoznaczony krąg osób. Z orzecznictwa wynika, że do podania wynalazku do wiadomości powszechnej dochodzi dopiero wtedy, gdy rozwiązanie było dostępne dla nieograniczonego z góry kręgu osób, które mogły się z tym rozwiązaniem zapoznać poprzez własne obserwacje pozwalające na przyswojenie sobie reguł technicznego działania wynalazku. Najbardziej typowe tzn. najczęściej w praktyce występujące formy ujawnienia wynalazku to jego publikacja, jawne stosowanie oraz wystawienie na wystawie publicznej.

Nowość wynalazku niweczą także inne formy udostępnienia go publiczności, np. wyłożenie pracy doktorskiej zawierającej opis wynalazku w bibliotece, zademonstrowanie wynalazku w telewizji, Internecie czy audycji radiowej itp.

NSA przypomniał, że nie każda jednak informacja udostępniona do wiadomości powszechnej przed datą pierwszeństwa szkodzi nowości wynalazku. Zdaniem sądu podanie wynalazku do wiadomości oznaczonego kręgu osób, zwłaszcza związanych obowiązkiem zachowania tajemnicy, nie jest uważane za udostępnienie wynalazku publiczności. Również ograniczenie tego kręgu do pracowników przedsiębiorstwa, nie spełnia tej przesłanki. I to nawet przy uwzględnieniu możliwości przekazania przez nich wiadomości innym osobom. Zatem to, czy informacje o wynalazku przekazano tylko pojedynczym osobom, czy wąskiemu kręgowi osób wraz z zobowiązaniem do zachowania ich w poufności, czy też bez takiego zobowiązania, nie prowadzi do utraty nowości przez wynalazek, jeżeli nie zostanie on udostępniony powszechnie.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 czerwca 2016 r., II GSK 2854/14.

Sprawa dotyczyła unieważnienia patentu na wynalazek. Chodziło o patent udzielony na rzecz prowadzących działalność gospodarczą z pierwszeństwem od 25 sierpnia 2003 r.

Kto miał dostęp do maszyny

Pozostało 97% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Droga konieczna dla wygody sąsiada? Ważny wyrok SN ws. służebności
Sądy i trybunały
Emilia Szmydt: Czuję się trochę sparaliżowana i przerażona
Zawody prawnicze
Szef palestry pisze do Bodnara o poważnym problemie dla adwokatów i obywateli
Sądy i trybunały
Jest opinia Komisji Weneckiej ws. jednego z kluczowych projektów resortu Bodnara
Materiał Promocyjny
Dlaczego warto mieć AI w telewizorze
Prawo dla Ciebie
Jest wniosek o Trybunał Stanu dla szefa KRRiT Macieja Świrskiego