Fundusze unijne dla firm wdrażających nowe technologie

Droga do praktycznego zastosowania nowych technologii może prowadzić przez zakup odpowiednich urządzeń lub linii produkcyjnych, w których wiedza została zastosowana albo poprzez prowadzenie badań, a następnie wdrażanie ich wyników. Ta druga droga może być szczególnie atrakcyjna dla firm, ponieważ stwarza szansę zdobycia dofinansowania ze środków unijnych. A to – biorąc pod uwagę ryzyko towarzyszące realizacji wszystkich proinnowacyjnych projektów – może być dodatkowym bodźcem do startu z takim przedsięwzięciem albo rozszerzenia jego skali. Po prostu, bez tych środków firma musiałaby całe ryzyko finansowania brać na siebie, być może dodatkowo wspierać się kredytami, a to mogłoby prowadzić do odrzucenia przedsięwzięcia lub realizowania go w mniejszej skali. Pozyskanie bezzwrotnych dotacji na pewno odciąża firmę. Jakie są zatem warunki uzyskania wsparcia oraz jakie możliwości daje działanie 2.3.2 „Bony na innowacje" – etap II inwestycyjny?

Czytaj też: Fundusze europejskie: kredyt na innowacje technologiczne na półmetku

Dla beneficjentów

Zgodnie z tym, co można przeczytać w opisie działania, dofinansowanie przeznaczone jest na realizację inwestycji początkowej związanej z wdrożeniem w przedsiębiorstwie innowacji technologicznej (produktowej lub procesowej). Co bardzo istotne, wspomniana innowacja musi być efektem współpracy firmy – wnioskodawcy z jednostką badawczo-naukową. Dodatkowo ta współpraca musi zostać dofinansowana ze środków wspomnianego działania, ale w ramach etapu pierwszego (usługowego). Opisywane wsparcie jest więc zarezerwowane dla tych mikro, małych lub średnich przedsiębiorstw, którzy już są (lub zostaną) beneficjentami działania „Bony na innowacje" – etap usługowy. Chodzi o firmy, które otrzymały dofinansowanie, wybrały odpowiednią dla siebie jednostkę naukową lub badawczą. Ta wykonała usługę polegającą na opracowaniu innowacyjnego rozwiązania, a teraz przychodzi czas na praktyczne wykorzystanie zdobytej technologii.

Aby nie było wątpliwości, warto podkreślić, że firmy nie mogą aplikować o środki wyłącznie z etapu drugiego. Najpierw trzeba przejść przez pierwszy, rozliczyć go i dopiero złożyć wniosek o dofinansowanie drugiego etapu. Jeżeli już firma zdobędzie pieniądze, to pozyskane środki wolno przeznaczyć na zakup lub wytworzenie środków trwałych służących osiągnięciu celów projektu. Niedopuszczalne jest tylko finansowanie kosztów nabycia nieruchomości. W grę wchodzi więc zakup maszyn, urządzeń, narzędzi, linii produkcyjnych i innych środków trwałych. Po drugie pieniądze z dotacji można przeznaczyć na zakup dóbr niematerialnych i wartości prawnych w formie patentów, licencji, know-how oraz innych praw własności intelektualnej. Aby taki zakup był kwalifikowany, czyli podlegał rozliczeniu, wspomniane wartości muszą spełniać następujące warunki:

- będą wykorzystywane wyłącznie w przedsiębiorstwie otrzymującym pomoc,

- będą podlegać amortyzacji zgodnie z przepisami o rachunkowości,

- będą nabyte na warunkach rynkowych od osób trzecich niepowiązanych z przedsiębiorcą,

- będą stanowić aktywa przedsiębiorcy otrzymującego pomoc i pozostaną związane z projektem, na który przyznano pomoc, przez co najmniej trzy lata od dnia zakończenia jego realizacji.

Inwestycja początkowa

Ponadto należy pamiętać, że dofinansowanie mogą otrzymać projekty dotyczące następujących form inwestycji początkowej związanej z wdrożeniem innowacji opracowanej w ramach etapu usługowego:

- inwestycja w rzeczowe aktywa trwałe lub wartości niematerialne i prawne związana z założeniem nowego zakładu – forma dopuszczalna w przypadku wdrażania innowacji produktowej lub procesowej,

- inwestycja w rzeczowe aktywa trwałe lub wartości niematerialne i prawne związana ze zwiększeniem zdolności produkcyjnej istniejącego zakładu – forma dopuszczalna jedynie w przypadku wdrażania innowacji procesowej,

- inwestycja w rzeczowe aktywa trwałe lub wartości niematerialne i prawne związana z dywersyfikacją produkcji zakładu poprzez wprowadzenie produktów uprzednio nieproduko- wanych w zakładzie – forma dopuszczalna w przypadku wdrażania innowacji produktowej lub procesowej,

- inwestycja w rzeczowe aktywa trwałe lub wartości niematerialne i prawne związana z zasadniczą zmianą dotyczącą procesu produkcyjnego istniejącego zakładu – forma dopuszczalna jedynie w przypadku wdrażania innowacji procesowej.

Przygotowując plan inwestycji należy uwzględnić wymogi, co do minimalnej oraz maksymalnej wartości kosztów kwalifikowanych. A zgodnie z regulaminem konkursu minimalna wartość kosztów kwalifikowanych całego przedsięwzięcia nie może być niższa niż wartość tych kosztów, zatwierdzona we wniosku o dofinansowanie złożonym w etapie usługowym (pierwszym). Maksymalna wartość takich kosztów nie powinna przekraczać kwoty 800 tys. zł. I wreszcie, maksymalna intensywność dofinansowania jest ustalana zgodnie z zasadami regionalnej pomocy inwestycyjnej w zakresie inwestycji początkowej i wynika z tzw. mapy pomocy regionalnej na lata 2014–2020 (rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2014 r. w sprawie ustalenia mapy pomocy regionalnej na lata 2014–2020; DzU z 2014 r. poz. 878).

Nabór w etapach

Wnioski o dofinansowanie będą przyjmowane od 17 kwietnia b.r. do siódmego stycznia 2020 roku, z zastrzeżeniem możliwości skrócenia naboru (w przypadku złożenia dużej liczby wniosków) oraz jego podziału na etapy. Terminy na składanie aplikacji w kolejnych rundach są następujące:

- dla rundy I – od 17 kwietnia do 17 czerwca,

- dla rundy II – od 18 czerwca do 18 sierpnia,

- dla rundy III – od 19 sierpnia do 19 października,

- dla rundy IV – od 20 października do 7 stycznia 2020 roku. -

Etap usługowy

Przedsiębiorcy, których zainteresowało opisane wsparcie, ale nie kwalifikują się z uwagi na to, że nie zrealizowali etapu pierwszego (usługowego), nie są na straconej pozycji. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości prowadzi bowiem nabór wniosków także dla tego etapu. Aby uzyskać wsparcie, firma musi dokonać wyboru jednostki badawczej (z zachowaniem trybu konkurencyjności), która pomoże firmie w przygotowania nowego produktu, usługi lub procesu. Chodzi więc o wykonanie szytej na miarę usługi, kończącej się zwiększeniem innowacyjności i konkurencyjności zamawiającej firmy.

Z wybraną jednostką nie wolno jednak podpisywać wiążącej umowy, ponieważ zostanie to uznane za rozpoczęcie realizacji projektu, a uczynienie tego przed lub w dniu złożenia wniosku dyskwalifikuje projekt. Zaleca się natomiast podpisanie umowy warunkowej.

Po dokonaniu tych czynności firma może złożyć wniosek o dofinansowanie (konkurs podobnie jak w przypadku drugiego etapu podzielony jest na etapy). Podlega on weryfikacji, a oceniana jest m.in. użyteczność projektu (rezultatu) dla przedsiębiorcy, zasadność, racjonalność jego realizacji, a także jego wpływ na potencjał rozwojowy przedsiębiorcy. Uzasadniając potrzebę realizacji projektu przedsiębiorca powinien:

- w przypadku innowacji produktowej wykazać, że produkt zaspokoi faktyczne zapotrzebowanie konsumentów (odbiorców, użytkowników) i będzie konkurencyjny względem innych, podobnych produktów oferowanych na rynku,

- w przypadku innowacji procesowej wykazać pozytywny wpływ rezultatu projektu na cykl produkcyjny, proces technologiczny w przedsiębiorstwie oraz innych potencjalnych jej użytkowników lub znaczące podniesienie jakości świadczonych usług lub produkowanych wyrobów.

Należy także zaznaczyć, że większe szanse na uzyskanie dofinansowania mają autorzy tych projektów, którzy wykażą, że wszystkie podejmowane działania w znaczącym stopniu przybliżają ich do stworzenie gotowego produktu (szeroko rozumianego). Inaczej, przedsięwzięcie, w które zostają zaangażowane środki unijne, powinny kończyć się wdrożeniem wypracowanego rozwiązania do praktyki gospodarczej przedsiębiorcy. Chodzi o realne efekty dla rynku, o to co będzie zauważalne przez ostatecznych użytkowników – pośrednio lub bezpośrednio. Stąd też podział działania na dwa etapy: usługowy i inwestycyjny oraz premia dla tych, którzy wykażą, że po etapie usługowym naprawdę będą wdrażać nowe rozwiązania. -

Kryteria wyboru projektów

Aby zdobyć środki na inwestycję w zakup maszyn i rozbudowę firmy należy:

- posiadać status mikro, małej lub średniej firmy i prowadzić działalność na terenie kraju (kwalifikowalność wnioskodawcy),

- wykazać, że przedmiot projektu nie dotyczy rodzajów działalności wykluczonych z możliwości uzyskania wsparcia (wykluczone są nieliczne, specyficzne rodzaje działalności),

- udowodnić, że projekt jest zgodny z zasadami horyzontalnymi Unii Europejskiej (m.in. zakaz dyskryminacji, zapewnienie równouprawnienia, dbanie o zrównoważony rozwój),

- wykazać, że projekt jest zgodny z zakresem działania, a jego cel jest uzasadniony i racjonalny,

- przypisać projekt do jednej z tzw. krajowych inteligentnych specjalizacji,

- udowodnić, że wydatki kwalifikowane są uzasadnione i racjonalne oraz zgodne z obowiązującymi limitami,