Kompensata składki zdrowotnej nie wyklucza prawa do ulgi

Przedsiębiorca może skorzystać z podatkowej ulgi na składki także wtedy, gdy zostały pokryte z nadpłaty za zeszły rok.

Publikacja: 27.09.2023 19:36

Kompensata składki zdrowotnej nie wyklucza prawa do ulgi

Foto: Adobe Stock

Fiskus potwierdza, że skompensowanie przez ZUS nadpłaty składki zdrowotnej za 2022 r. na poczet bieżących lub zaległych należności jest traktowane tak jak ich zapłata. Przedsiębiorca ma więc prawo do podatkowej ulgi.

Przypomnijmy, że zgodnie z informacjami ZUS 1,4 miliona przedsiębiorców zapłaciło w 2022 r. za dużą składkę zdrowotną. I mieli prawo do jej zwrotu.

Fiskus uspokaja

– Część przedsiębiorców nie występowała o zwrot, tylko skompensowała go z bieżącymi składkami. Niektórym ZUS sam potrącił nadpłatę na poczet zadłużenia. I pojawiły się wątpliwości, czy przedsiębiorcy mogą skorzystać z podatkowej ulgi na składki – mówi Izabela Leśniewska, doradca podatkowy w kancelarii Alo-2.

Dlaczego? Otóż przepisy (ustawy o PIT oraz o ryczałcie) określające zasady ulgi mówią o składkach zapłaconych. Czy skompensowane to zapłacone? – Kompensata i zapłata to inne czynności, efekt jest jednak ten sam, dochodzi bowiem do uregulowania bieżących bądź zaległych składek – mówi Izabela Leśniewska.

Co na to fiskus? Kompensata ze zwrotu jest traktowana na równi z zapłatą składek – uspokaja Krajowa Informacja Skarbowa. Przyznaje, że roczne rozliczenie składki zdrowotnej, z którym firmy miały do czynienia po raz pierwszy, oraz duża liczba zwrotów, sprawiają, że przedsiębiorcy faktycznie mają w tej sprawie wątpliwości. Ale nasze stanowisko się nie zmienia, składki pokryte z nadpłaty za zeszły rok są uważane za zapłacone – tłumaczą konsultanci KIS.

Składki zdrowotne...

Z ulgi na składki zdrowotne mogą skorzystać przede wszystkim przedsiębiorcy na ryczałcie oraz liniowym PIT. Ci pierwsi odpisują połowę składek (również płaconych za osoby współpracujące, np. małżonka albo dzieci) od przychodu.

Liniowcy mają dwie możliwości. Pierwsza – zaliczać składki do kosztów uzyskania przychodów. Druga – odliczać od dochodu. Na tych samych zasadach mogą rozliczyć wpłaty na ubezpieczenie zdrowotne osoby współpracującej.

Lepsze jest rozliczenie składki w kosztach. Dzięki temu wyjdzie nam niższy dochód. A u przedsiębiorców na liniówce dochód jest nie tylko podstawą opodatkowania, ale także podstawą wymiaru składki zdrowotnej. Za jednym zamachem zmniejszymy więc podatek i wpłatę do ZUS.

Firmy na liniowym PIT mają jednak limit ulgi. W 2023 r. wynosi 10,2 tys. zł.

Część przedsiębiorców może jeszcze rozliczać się w formie karty podatkowej. Oni odpisują od podatku 19 proc. składki zdrowotnej.

Czytaj więcej

Zmieniłeś podatkowe rozliczenia? Nie odliczysz dopłaty do ZUS

....i społeczne

Ulga jest też na składki na ubezpieczenia społeczne. Przedsiębiorcy, którzy są na skali albo liniowym PIT, mogą zaliczyć je do kosztów uzyskania przychodów. Podobnie jak składki odprowadzane na Fundusz Pracy. Składki na ubezpieczenia społeczne mogą alternatywnie odliczyć od dochodu. Dla wpłat na Fundusz Pracy nie ma takiej opcji.

Z kolei przedsiębiorcy na ryczałcie odliczają składki na ubezpieczenia społeczne od przychodu. Wpłaty na Fundusz Pracy im przepadają, bo ryczałtowcy nie naliczają kosztów.

Potrzebna jest informacja z ZUS

Jaki dokument potwierdza prawo do ulgi?

– Dowód wpłaty. Jeśli jednak składki zostały pokryte nadpłatą takiego dowodu nie mamy – mówi Izabela Leśniewska.

Zdaniem Krajowej Informacji Skarbowej w takiej sytuacji przedsiębiorcy potrzebne jest potwierdzenie z ZUS, że składki zostały skompensowane.

– Może to być informacja, że ZUS rozliczył nadpłatę na koncie przedsiębiorcy. Musi jednak z niej wynikać, jakie kwoty przypadają na poszczególne składki. Jeśli są wątpliwości, przedsiębiorca powinien poprosić ZUS o dodatkowe wyjaśnienia. Na potrzeby ulgi podatkowej musi bowiem mieć precyzyjne wyliczenia – mówi Izabela Leśniewska.

Opinia dla „Rzeczpospolitej”
Beata Boruszkowska, prezes Krajowej Izby Biur Rachunkowych

Skompensowanie przez ZUS nadpłaty na poczet bieżących bądź zaległych składek oznacza, że faktycznie zostały one zapłacone. I przedsiębiorca ma prawo do podatkowej ulgi. Tak do tej pory przyjmowaliśmy i fiskus to potwierdzał. Rozliczenia rocznej składki zdrowotnej to jednak sytuacja nowa, dlatego pojawiły się obawy, czy kompensaty nie spowodują problemów. Dobrze więc, że skarbówka podtrzymuje swoje stanowisko, zresztą trudno mi wyobrazić sobie, że mogłoby być inaczej. Uczulam natomiast przedsiębiorców na kwestie dokumentacyjne. ZUS różnie księguje nadpłaty, czasami trzeba mocno się nagłówkować, żeby sprawdzić, jaka kwota poszła na jakie konto. Często jest tak, że nadpłata składki zdrowotnej idzie na poczet składek na ubezpieczenie społeczne, i odwrotnie. Dlatego najlepiej po zakończeniu roku poprosić ZUS o rozpiskę, z której wynika, czy wszystkie kwoty składek wynikające z deklaracji zostały uregulowane.

Fiskus potwierdza, że skompensowanie przez ZUS nadpłaty składki zdrowotnej za 2022 r. na poczet bieżących lub zaległych należności jest traktowane tak jak ich zapłata. Przedsiębiorca ma więc prawo do podatkowej ulgi.

Przypomnijmy, że zgodnie z informacjami ZUS 1,4 miliona przedsiębiorców zapłaciło w 2022 r. za dużą składkę zdrowotną. I mieli prawo do jej zwrotu.

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP