CIT: Inwestycje w nowe technologie bez prawa do odliczenia

Z uwagi na warunki, jakie należało spełnić w celu skorzystania z ulgi technologicznej do końca ubiegłego roku, podatnicy nie wiedzą, czy mają prawo do odliczenia, jeżeli przed zmianą nie uiścili całości zapłaty za nabyte rozwiązania.

Publikacja: 05.09.2016 08:31

CIT: Inwestycje w nowe technologie bez prawa do odliczenia

Foto: www.sxc.hu

Od 1 stycznia 2016 r. obowiązuje nowa ulga podatkowa, tzw. ulga na działalność badawczo-rozwojową. Zastąpiła ona ulgę technologiczną regulowaną do końca ub.r. przepisami art. 18b ustawy o CIT.

Jak było przed nowelizacją

Zgodnie z obowiązującym do 31 grudnia 2015 r. art. 18b ust. 1 ustawy o CIT, od podstawy opodatkowania ustalonej zgodnie z art. 18 tej ustawy można było odliczyć wydatki poniesione przez podatnika na nabycie nowych technologii >patrz ramka.

Zgodnie z art. 18b ust. 4 ustawy o CIT, podstawą ustalenia wielkości odliczenia była kwota wydatków poniesionych przez podatnika na nabycie nowej technologii, uwzględnionych w wartości początkowej, w części, w jakiej została zapłacona podmiotowi uprawnionemu w roku podatkowym, w którym nową technologię wprowadzono do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych lub w roku następującym po tym roku, oraz w której nie została zwrócona podatnikowi w jakiejkolwiek formie. Odliczenia związane z nabyciem nowej technologii nie mogły przekroczyć 50 proc. kwoty ustalonej zgodnie z art. 18b ust. 4 ustawy o CIT.

Jeżeli zatem podatnik wprowadził w 2015 r. do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych nabyte nowe technologie o określonej wartości początkowej i do końca 2015 r. zapłacił podmiotowi uprawnionemu część lub całość tej wartości, to bezspornie w zeznaniu rocznym za rok 2015 był uprawniony do odliczenia od podstawy opodatkowania 50 proc. wartości zapłaconej kwoty.

Zgodnie z obowiązującym do końca 2015 r. art. 18b ust. 4 ustawy o CIT, podatnik mógł także odliczyć od podstawy opodatkowania kwotę wydatków poniesionych na nabycie nowej technologii, uwzględnionych w wartości początkowej, w części, w jakiej została zapłacona podmiotowi uprawnionemu w roku następującym po roku, w którym nową technologię wprowadzono do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Zatem na podstawie tego przepisu, odliczeniu od podstawy opodatkowania podlegałoby także 50 proc. wartości kwoty zapłaconej przez podatnika na rzecz podmiotu uprawnionego w 2016 r.

Przepisy intertemporalne

Na mocy ustawy z 25 września 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem innowacyjności (dalej: ustawa zmieniająca), art. 18b ustawy o CIT został od 1 stycznia br. uchylony. Oznacza to, że ulga z tytułu nabycia nowych technologii została z początkiem 2016 r. zlikwidowana.

Na mocy art. 11 ustawy zmieniającej, podatnicy, którzy przed końcem roku podatkowego rozpoczętego przed 1 stycznia 2016 r. nabyli prawo do odliczenia wydatków poniesionych na nabycie nowych technologii na podstawie art.18b ustawy o CIT, w brzmieniu dotychczasowym, zachowują prawo do tych odliczeń po 31 grudnia 2015 r., w zakresie i na zasadach w nich określonych.

Jeżeli zatem podatnik przed końcem 2015 r. nabył uprawnienie do odliczenia, to może skorzystać z ulgi także w zeznaniu podatkowym za 2016 r., w zakresie i na zasadach określonych w obowiązującym do 31 grudnia 2015 r. art. 18b ustawy o CIT.

Istotne jest więc wskazanie, kiedy następuje moment nabycia prawa do odliczenia ulgi. Bezsporne jest bowiem, że aby podatnik mógł odliczyć od podstawy opodatkowania 50 proc. zapłaconej w 2016 r. pozostałej kwoty należności, moment nabycia prawa do odliczenia musiał nastąpić jeszcze przed końcem 2015 r.

Zapłata jako przesłanka nabycia prawa

W stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2015 r. ustalenie wysokości odliczenia kwot wydatków poniesionych przez podatnika na nabycie nowej technologii następowało m.in. na podstawie wysokości zapłaty w danym roku podatkowym lub w roku następującym po tym roku na rzecz podmiotu uprawnionego (por. art. 18b ust. 4 ustawy o CIT). Aby zatem podatnik mógł dokonać odliczenia od podstawy opodatkowania, musiało do tej zapłaty faktycznie dojść.

Można zatem wnioskować, że zapłata, obok wprowadzenia nowej technologii do ewidencji i uwzględnienia tych wydatków w wykazanej w niej wartości początkowej, jest jednym z warunków nabycia uprawnienia do odliczenia w danym roku podatkowym 50 proc. wydatków poniesionych na nabycie nowych technologii. Odnosząc to do treści art. 11 ustawy zmieniającej, należy wskazać, że podatnik, który w związku z wprowadzeniem w 2015 r. nowych technologii do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, chciał skorzystać z pełnej wysokości przysługującej mu ulgi technologicznej, powinien był przekazać całość należnej podmiotowi uprawnionemu zapłaty przed 31 grudnia 2015 r.

Takie rozumienie momentu nabycia prawa do ulgi podatkowej, pomimo iż wynika z literalnej wykładni wskazanych przepisów, powoduje, że podatnik do dnia ogłoszenia tekstu ustawy zmieniającej (czyli do 2 listopada 2015 r.) nie był w stanie przewidzieć skutków prawno-podatkowych swoich decyzji gospodarczych. W konsekwencji, podatnik podejmując, na podstawie obowiązujących w 2015 r. przepisów, decyzję o zapłacie należności (w całości lub części) na rzecz podmiotu uprawnionego w roku następującym po roku, w którym nową technologię wprowadzono do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (w 2016 r.), na podstawie z art. 11 ustawy zmieniającej pozbawiony został możliwości pełnego rozliczenia ulgi podatkowej.

podstawa prawna: ustawa z 25 września 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem innowacyjności (DzU z 2015 r. poz. 1767)

podstawa prawna: ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. DzU z 2014 r. poz. 851 ze zm.)

Czym są nowe technologie

W myśl art. 18 ust. 2 ustawy o CIT w brzmieniu obowiązującym do końca 2015 r., nowe technologie to wiedza technologiczna w postaci wartości niematerialnych i prawnych, w szczególności wyniki badań i prac rozwojowych, która umożliwiała wytwarzanie nowych lub udoskonalanie wyrobów lub usług i która nie była stosowana na świecie przez okres dłuższy niż ostatnich pięć lat, co miała potwierdzać opinia niezależnej od podatnika jednostki naukowej w rozumieniu ustawy z 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki.

Wprowadzone rozwiązanie jest sprzeczne z zasadą pewności prawa

Marta Olewińska, konsultantka podatkowa w ECDDP sp. z o.o.

Uchwalone przez ustawodawcę w ustawie zmieniającej regulacje są niewątpliwie dyskusyjne w świetle funkcjonującej zasady pewności prawa, stanowiącej element zaufania obywatela do państwa i obowiązującego w nim prawa. Istota tej zasady, w przypadku podatników, sprowadza się bowiem do możliwości przewidywania przez nich skutków podatkowych i ekonomicznych podjętych działań w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, w tym do przewidywalności rozstrzygnięć organów podatkowych. Z zasadą tą wiąże się także zasada ochrony praw nabytych, u podstaw której znajduje się dążenie do zapewnienia jednostce bezpieczeństwa prawnego i umożliwienia jej racjonalnego planowania przyszłych działań (por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 4 stycznia 2000 r., K. 18/99).

Jednocześnie należy zaznaczyć, że odmienna sytuacja dotyczy podatnika, który w 2015 r. uiścił zapłatę, jednak w rozliczeniu za ten rok osiągnął stratę lub wielkość dochodu z pozarolniczej działalności podatnika była niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń. Wówczas, zgodnie z art. 18b ust. 6 ustawy o CIT, w związku z art. 11 ustawy zmieniającej, odliczenia odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części podatnik może wykazać w zeznaniach za kolejno następujące po sobie trzy lata podatkowe, licząc od końca 2015 r., w którym nową technologię wprowadzono do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Podmiot taki, dokonując w 2015 roku zapłaty należności na rzecz podmiotu uprawnionego, nabył przed końcem tego roku prawo do odliczenia i może zastosować się do dyspozycji art. 11 ustawy zmieniającej.

Od 1 stycznia 2016 r. obowiązuje nowa ulga podatkowa, tzw. ulga na działalność badawczo-rozwojową. Zastąpiła ona ulgę technologiczną regulowaną do końca ub.r. przepisami art. 18b ustawy o CIT.

Jak było przed nowelizacją

Pozostało 97% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Dane osobowe
Wyciek danych klientów znanej platformy. Jest doniesienie do prokuratury
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Sądy i trybunały
Prokurator krajowy zdecydował: będzie śledztwo ws. sędziego Nawackiego