Ujmowanie na fakturach VAT świadczeń złożonych

Faktura jest dokumentem wtórnym wobec samej transakcji. Powinna ona potwierdzać zrealizowanie określonych czynności, a nie decydować o sposobie ich opodatkowania. Nie ma przeszkód, aby elementy usługi złożonej (sprzedaż towarów oraz ich transport) były wykazywane w odrębnych pozycjach.

Aktualizacja: 02.02.2015 07:11 Publikacja: 02.02.2015 02:00

Ujmowanie na fakturach VAT świadczeń złożonych

Foto: materiały prasowe

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z 27 listopada 2014 r. (I SA/Bd 969/14).

Spółka sprzedaje wyroby hutnicze oraz świadczy usługi transportowe. W przypadku zakupu wyrobów hutniczych przez klienta wraz z usługą ich transportu, spółka wykazuje całość jako świadczenie złożone i rozlicza VAT od usługi transportu jako świadczenia dodatkowego. Spółka spytała, czy może na fakturze wskazać w odrębnych pozycjach sprzedaż tych towarów jako świadczenie główne oraz świadczoną usługę transportu jako świadczenie uboczne – opodatkowane tak jak świadczenie główne.

Zdaniem spółki, elementy świadczenia złożonego mogą być dokumentowane w odrębnych pozycjach faktury VAT. Bez znaczenia pozostaje to, czy elementy świadczenia złożonego będą ujmowane w jednej pozycji faktury jako całość, czy w dwóch pozycjach jako dostawa towaru i świadczenie usługi transportu bądź też w oddzielnych fakturach. W jej ocenie rozpatrywana kwestia ma charakter techniczny, niemający znaczenia fiskalnego. Wykazanie świadczenia złożonego w jednej pozycji faktury, w kilku pozycjach faktury, bądź w oddzielnych fakturach nie zmieni podstawy opodatkowania transakcji, gdyż i tak będzie to suma kwot wykazanych na fakturze (fakturach) należna za dostawę towarów i usługę transportową.

Organ podatkowy nie zgodził się z taką interpretacją. Uznał, że przyjęcie stanowiska spółki jest sprzeczne z art. 106e ustawy o VAT, który wskazuje dokładnie, jakie obligatoryjne elementy powinny znaleźć się w każdej fakturze. Całe świadczenie złożone powinno być udokumentowane jedną fakturą, ujęte w jednej pozycji, w której powinna być zsumowana wartość świadczenia głównego i pomocniczego będąca podstawą opodatkowania.

Sąd nie uznał tej argumentacji. Wskazał, że wykazywanie całego świadczenia w jednej pozycji prowadziłoby do tego, że świadczenie dodatkowe w postaci usługi transportu nie byłoby widoczne. Mogłoby to prowadzić do niekorzystnego postrzegania oferty na rynku konkurencyjnym.

—Tomasz Wieczorek, współpracownik zespołu zarządzania wiedzą podatkową firmy Deloitte

Komentarz eksperta

Katarzyna Wieczorek- Puławska, doradca podatkowy, starsza konsultantka w szczecińskim biurze Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o.

Artykuł 29a ust. 1 ustawy o VAT wskazuje, że podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej. Jednocześnie polski ustawodawca wskazał przykładowe pozycje kosztowe, np. koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, które pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy, nie stanowią odrębnego świadczenia, lecz zwiększają podstawę opodatkowania świadczenia głównego. Analogiczne uregulowania zawiera art. 78 dyrektywy 112. Niestety, ani ustawa o VAT, ani regulacje unijne nie podają, w jaki sposób należy odróżnić świadczenia złożone od odrębnych pojedynczych usług. Nie wskazują też, jakie okoliczności decydują o ich zaistnieniu. Mimo to podkreśla się, że zasadą jest traktowanie każdego świadczenia jako odrębnego i niezależnego, natomiast uznanie świadczenia za złożone (kompleksowe) powinno mieć charakter wyjątkowy (tak np. TSUE w wyroku C-41/04). Oczywiście prowadzi to do sytuacji, w której każdy przypadek powinien być analizowany odrębnie. Brak w tym zakresie jednolitej praktyki przekłada się na liczne wątpliwości podatników m.in. co do wysokości stosowanej stawki podatku (lub zwolnienia z opodatkowania), miejsca świadczenia czy podmiotu, który powinien wykazać VAT należny w swoich rozliczeniach (jak przy transakcjach podlegających opodatkowaniu na zasadzie odwrotnego obciążenia).

W orzecznictwie podkreśla się, że istota świadczenia złożonego sprowadza się do uznania, że jego elementy są ze sobą tak ściśle związane, że są nierozerwalne i tworzą jedną całość bądź rozdzielenie tych elementów składowych miałoby sztuczny charakter. Zasadniczo chodzi o to, aby poszczególne świadczenia „pomocnicze" realizowane obok świadczenia głównego służyły zaspokojeniu jednej podstawowej potrzeby nabywcy (tj. potrzeby związanej z nabyciem świadczenia głównego).

W przypadku uznania, że mamy do czynienia ze świadczeniem złożonym, wydaje się, iż drugorzędne znaczenie powinien mieć techniczny aspekt dokumentowania takiego świadczenia przez podatnika. W szczególności fakt szczegółowego rozbicia poszczególnych elementów jednolitej transakcji (celem wyodrębnienia wszystkich pozycji kosztowych w celu np. zaprezentowania ich kontrahentowi) w odrębnych pozycjach na fakturze VAT lub nawet na odrębnych fakturach nie powinien zmieniać charakteru świadczenia. Faktura VAT jest bowiem dokumentem wtórnym wobec samej transakcji, który powinien potwierdzać zrealizowanie określonych czynności, a nie decydować o sposobie ich opodatkowania. Komentowany wyrok WSA w Bydgoszczy zasługuje zatem na aprobatę.

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z 27 listopada 2014 r. (I SA/Bd 969/14).

Spółka sprzedaje wyroby hutnicze oraz świadczy usługi transportowe. W przypadku zakupu wyrobów hutniczych przez klienta wraz z usługą ich transportu, spółka wykazuje całość jako świadczenie złożone i rozlicza VAT od usługi transportu jako świadczenia dodatkowego. Spółka spytała, czy może na fakturze wskazać w odrębnych pozycjach sprzedaż tych towarów jako świadczenie główne oraz świadczoną usługę transportu jako świadczenie uboczne – opodatkowane tak jak świadczenie główne.

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP