Naczelny Sąd Administracyjny wydał rozstrzygnięcie ważne dla wszystkich, którzy borykają się z opieszałością urzędników skarbowych. Potwierdził, że przysługuje im skarga do sądu na przewlekłość kontroli.
Spór z fiskusem zaczął się od złożonej przez przedsiębiorcę deklaracji, w której wykazał nadwyżkę VAT do zwrotu. Urząd skarbowy wszczął kontrolę podatkową i w postanowieniu przedłużył termin dokonania zwrotu do czasu jej zakończenia. Po kilkakrotnym wyznaczeniu kolejnego terminu firma złożyła ponaglenie do izby skarbowej. Następnym krokiem była skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Ten uznał jednak, że jest niedopuszczalna. Skarga na przewlekłe prowadzenie postępowania weryfikującego zasadność zwrotu nadwyżki VAT w trybie kontroli podatkowej nie podlega bowiem właściwości sądów administracyjnych.
Sprawa trafiła do NSA, który przyznał rację firmie. Uznał, że skarga na przewlekłość kontroli jest – w świetle przepisów prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – dopuszczalna. Dzięki temu prawo obywatela do skontrolowania działalności organu administracji publicznej przez sąd administracyjny może być zrealizowane.
Sąd kasacyjny podkreślił, że za takim podejściem przemawia konieczność dokonywania prokonstytucyjnej wykładni przepisów prawa. Powstające wątpliwości, czy dopuszczalne jest zaskarżenie do sądu administracyjnego określonego aktu lub czynności, nie powinny być rozstrzygane na niekorzyść wnoszącego skargę.
– Po zmianie przepisów o postępowaniu przed sądami administracyjnymi 15 sierpnia 2015 r. prawo do składania skarg na przewlekłość kontroli podatkowej było kwestionowane przez niektóre wojewódzkie sądy administracyjne – mówi Daniel Gawlas, doradca podatkowy prowadzący kancelarię prawa podatkowego, pełnomocnik firmy w tej sprawie. – Dlatego postanowienie NSA ma charakter precedensowy. Nie powinno być już wątpliwości, że przedsiębiorcy przysługuje skarga na przewlekłość kontroli podatkowej, w tym prowadzonej w ramach weryfikacji zasadności zwrotu VAT – dodaje Daniel Gawlas.
