Jak rozliczyć roczną korektę VAT od środków trwałych

Nakłady na adaptację wynajętego lokalu to odrębny składnik majątku. Mimo że dotyczą budynku, odliczony proporcjonalnie podatek od towarów i usług dotyczący tych wydatków nie podlega dziesięcioletniemu okresowi korekty tak jak nieruchomości.

Publikacja: 22.02.2016 04:50

Jak rozliczyć roczną korektę VAT od środków trwałych

Foto: 123RF

Trzeba zastosować dwa współczynniki

Spółka odliczyła proporcjonalnie VAT od nabytych przed 2015 r. środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o wartości początkowej ponad 15 000 zł, w tym nieruchomości. Były to:

– nabyty i oddany od używania w 2014 r. serwer – podatek naliczony z faktury to 5000 zł, proporcja wstępna w 2014 r. wynosiła 40 proc., więc spółka odliczyła w 2014 r. 2000 zł VAT (5000 zł x 40 proc.);

– nabyta i oddana do używania w 2014 r. licencja – podatek naliczony z faktury to 4000 zł, proporcja wstępna w 2014 r. wynosiła 40 proc., zatem spółka odliczyła w 2014 r. podatek naliczony w kwocie 1600 zł (4000 zł x 40 proc.);

– nabyty i oddany do używania w 2012 r. lokal użytkowy – podatek naliczony z tej transakcji to 100 000 zł, proporcja wstępna w 2012 r. wynosiła 49 proc., spółka więc odliczyła w 2012 r. VAT w kwocie 49 000 zł (100 000 zł x 49 proc.).

Proporcja wstępna w 2015 r. wynosiła 46 proc., natomiast proporcja końcowa 45 proc. Jaką proporcję wstępną (do której odnosimy proporcję końcową dla roku 2015) spółka powinna zastosować do korekty podatku naliczonego od nabytych w 2014 r. i 2012 r. składników majątku trwałego podlegających wieloletniej korekcie? Czy będzie to proporcja wstępna z roku odliczenia podatku naliczonego od tych składników majątku czy proporcja wstępna z 2015 r.?

Korekta proporcjonalnie odliczonego VAT polega na tym, że kwotę podatku naliczonego (lub jego części, tj. 1/5 lub 1/10) faktycznie odliczona z zastosowaniem proporcji wstępnej koryguje się po zakończeniu roku z uwzględnieniem proporcji obliczonej dla zakończonego roku podatkowego. Oznacza to, że do korekty części podatku naliczonego (za 2015 r.) od nabycia tych składników majątku spółka powinna zastosować proporcję wstępną z roku odliczenia podatku naliczonego od tych składników majątku trwałego , tj. odpowiednio:

- 40 proc. w przypadku nabytych w 2014 r. serwera i licencji oraz

- 49 proc. w przypadku nabytego w 2012 r. lokalu użytkowego.

Podatek naliczony od serwera i licencji podlega pięcioletniej korekcie, a od nabycia lokalu użytkowego korekcie dziesięcioletniej.

Korekta roczna za 2015 r. od tych składników majątku powinna być obliczona w następujący sposób:

1) łączna korekta podatku naliczonego od nabycia serwera i licencji wyniesie (+) 90 zł (810 zł – 720 zł), gdyż:

- 1/5 podatku naliczonego odliczona z uwzględnieniem proporcji wstępnej w 2014 r. to 720 zł [(9 000 zł x 1/5) zł x 40 proc.],

- 1/5 podatku naliczonego odliczona z uwzględnieniem proporcji ostatecznej za 2015 r. to 810 zł [(9 000 zł x 1/5) zł x 45 proc.];

2) Korekta podatku naliczonego od nabycia lokalu użytkowego wyniesie (-) 400 zł (4500 zł – (-) 4 900 zł), gdyż:

- 1/10 podatku naliczonego odliczona z uwzględnieniem proporcji wstępnej za 2012 r. to 4900 zł [(100 000 zł x 1/10) x 49 proc.],

- 1/10 podatku naliczonego odliczona z uwzględnieniem proporcji ostatecznej za 2015 r. to 4500 zł [(100 000 zł x 1/10) x 45 proc.].

Łączna kwota korekty podatku za 2015 r. od ww. składników majątku trwałego wyniesie: (-) 310 zł (90 zł + (-) 400 zł).

W przypadku samochodu korekta dotyczy 50 proc. podatku

- W kwietniu 2015 r. przedsiębiorca kupił samochód osobowy za 61 500 zł, w tym 11 500 zł VAT. Samochód służył zarówno działalności gospodarczej jak i celom osobistym, więc przedsiębiorca uznał za podatek naliczony jedynie 50 proc. VAT z faktury zakupu, tj. 5750 zł. Samochód został oddany do używania i ujęty w ewidencji środków trwałych w kwietniu 2015 r. Przedsiębiorca miał prawo odliczać tylko 50 proc. VAT wynikającego z otrzymanych faktur potwierdzających wydatki związane z eksploatacją pojazdu. W szczególności dotyczyło to nabycia: części zamiennych, usług naprawy pojazdu, opłat za parkingi i autostrady, a także paliwa w okresie lipiec–grudzień 2015 r. Łączna kwota odliczonego podatku z tego tytułu w 2015 r. wyniosła 4000 zł (ogółem VAT z tytułu ich zakupu wyniósł 8000 zł). Przedsiębiorca w ogóle nie odliczał VAT od paliwa nabytego w okresie kwiecień–czerwiec 2015 r. z uwagi na wyłączenie zawarte w przepisach przejściowych, więc te transakcje nie zostały uwzględnione w wyliczeniach. Przedsiębiorca prowadzi zarówno sprzedaż opodatkowaną, jak i zwolnioną z VAT. Nabyty pojazd i związane z nim wydatki eksploatacyjne służą obu tym rodzajom czynności. Podatek naliczony (tj. 50 proc. VAT z tytułu ich zakupu) został więc odliczony proporcjonalnie. Proporcja wstępna dla 2015 r. wyniosła 40 proc. Z tytułu nabycia pojazdu przedsiębiorca odliczył więc 2300 zł (5750 zł x 40 proc.), natomiast z tytułu wydatków eksploatacyjnych 1600 zł (4000 zł x 40 proc.). Proporcja końcowa dla 2015 r. wyniosła 30 proc. Jak rozliczyć roczną korektę VAT od tych towarów i usług za 2015 r.?

Odliczeniu i późniejszej korekcie podlega podatek naliczony, a nie cały VAT z tytułu nabycia tych towarów i usług, tj. odpowiednio:

- 5750 zł, a nie 11 500 zł w przypadku samochodu i

- 4000 zł, a nie 8000 zł w przypadku wydatków eksploatacyjnych.

Samochód osobowy jako środek trwały o wartości początkowej ponad 15 000 zł podlega pięcioletniej korekcie, licząc od roku oddania do używania, tj. 2015 r., a wydatki eksploatacyjne jednorazowej korekcie po zakończeniu 2015 r.

Korekta podatku naliczonego od nabycia samochodu osobowego wyniesie zatem: (-) 115 zł (345 zł– (-) 460 zł), gdyż:

- 1/5 podatku naliczonego odliczona z uwzględnieniem proporcji wstępnej to 460 zł [(5750 zł x 1/5) zł x 40 proc.],

- 1/5 podatku naliczonego odliczona z uwzględnieniem proporcji wstępnej to 345 zł [(5750 zł x 1/5) zł x 30 proc.].

Korekta podatku naliczonego od wydatków eksploatacyjnych wyniesie zatem: (-) 400 zł [1 200 zł– (-) 1 600 zł], gdyż:

- kwota podatku naliczonego odliczona z uwzględnieniem proporcji wstępnej to 1600 zł (4000 zł x 40 proc.),

- kwota podatku naliczonego odliczonego z uwzględnieniem proporcji ostatecznej: 1200 zł (4000 zł x 30 proc.).

Łączna kwota korekty od nabycia pojazdu i wydatków eksploatacyjnych za 2015 r. wyniesie zatem: (-) 515 zł [(-) 115 zł – (-) 400 zł].

Uwaga! Gdyby wartość początkowa pojazdu nie przekraczała 15 000 zł, to podatek naliczony od jego nabycia podlegałby jednorazowej korekcie, po za kończeniu roku, w którym został on oddany do używania.

Inwestycja w obcym środku trwałym z pięcioletnim okresem korekty

W maju 2015 r. ABC spółka z o.o. wynajęła lokal na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Z uwagi na konieczność wykonania prac adaptacyjnych powstała inwestycja w obcym środku trwałym została przyjęta do używania i wprowadzona do ewidencji środków trwałych w sierpniu 2015 r. Wartość początkowa inwestycji w obcym środku trwałym przekroczyła 15 000 zł. Podatek naliczony od jej wytworzenia wyniósł łącznie 20 000 zł. Lokal będzie służyć zarówno sprzedaży zwolnionej, jak i opodatkowanej i z tego względu podatek naliczony podlegał odliczeniu proporcjonalnemu. Proporcja wstępna dla 2015 r. wynosiła 86 proc., więc spółka ABC odliczyła w okresie od kwietnia do sierpnia 2015 r. podatek w łącznej kwocie 17 200 zł (20 000 zł x 86 proc.). Czy spółka ABC powinna rozliczyć korektę podatku naliczonego od poniesionych nakładów na wytworzenie inwestycji w obcym środku trwałym w okresie dziesięciu kolejnych lat, licząc od roku, w którym została oddana do użytkowania (tak jak w przypadku nieruchomości), czy w okresie pięciu kolejnych lat (tak jak w przypadku środków trwałych o wartości początkowej ponad 15 000 zł)?

Inwestycji w obcych środkach trwałych (czyli nakładów adaptacyjnych na wynajętą nieruchomość) o wartości początkowej ponad 15 000 zł nie dotyczy dziesięcioletni okres korekty właściwy dla nieruchomości. Inwestycja w obcym środku trwałym nie jest nieruchomością, mimo że spółka ponosiła nakłady na adaptację nieruchomości.

Inwestycja w obcym środku trwałym jest bowiem odrębnym (samodzielnym) środkiem trwałym podlegającym amortyzacji. Stosownie do art. 16a ust. 2 pkt 1 ustawy o CIT, amortyzacji podlegają również, z zastrzeżeniem art. 16c ustawy o CIT, niezależnie od przewidywanego okresu używania przyjęte do używania inwestycje w obcych środkach trwałych, zwane także środkami trwałymi.

W aktualnej praktyce organy podatkowe przyjmują, że inwestycja w obcym środku trwałym (w obcej nieruchomości) jest dla inwestora odrębnym od nieruchomości środkiem trwałym podlegającym amortyzacji według zasad określonych dla takich środków trwałych, a nie według zasad odnoszących się do nieruchomości. W związku z tym, że inwestycje w obcym środku trwałym to odrębny od nieruchomości środek trwały, korekta podatku naliczonego odnoszącego się do takiego środka trwałego powinna być rozliczona zgodnie z art. 91 ust. 2 ustawy o VAT w ciągu pięcioletniego okresu (a nie w ciągu dziesięciu lat przewidzianych dla nieruchomości) (por. interpretację Izby Skarbowej w Warszawie z 25 listopada 2015 r., IPPP3/4512-747/15-4/SM; interpretację Izby Skarbowej w Warszawie z 25 listopada 2015 r., IPPP3/4512-747/15-4/SM).

Należy jednak pamiętać, że we wcześniejszych stanowiskach organów podatkowych przyjmowano, że inwestycje w obcych środkach trwałych (jeżeli te obce środki trwałe to nieruchomości) podlegały dziesięcioletniej korekcie (np. interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 16 grudnia 2009 r., IPPP3-443-830/09-5/JF).

Uwaga! Jeżeli wartość początkowa inwestycji w obcym środku trwałym nie przekraczałby 15 000 zł, to podatek naliczony od poniesionych na jej wytworzenie nakładów podlegałby jednorazowej korekcie, po za kończeniu roku, w którym inwestycja ta została oddana do używania.

Ulepszenie traktowane tak jak zakup

Od kwietnia do października 2015 r. przedsiębiorstwo modernizowało budynek biurowo-magazynowy wybudowany (na własnym gruncie) i oddany od użytku w 2005 r. Wydatki na modernizacje sięgnęły blisko 120 tys. zł, w tym podatek naliczony wyniósł 20 000 zł.

Od rozpoczęcia działalności w lutym 2003 r. przedsiębiorstwo prowadzi sprzedaż zwolnioną i opodatkowana. Z tego względu część nabywanych towarów i usług podlega proporcjonalnemu rozliczeniu w VAT. Dotyczyło to m.in. wybudowanego w 2005 r. budynku. Proporcjonalnym odliczeniem objęty został również podatek naliczony od modernizacji budynku. Proporcja wstępna stosowana w 2015 r. wyniosła 90 proc., dlatego przedsiębiorstwo odliczyło podatek naliczony od nakładów inwestycyjnych w łącznej kwocie 18 000 zł (20 000 x 90 proc). Czy przedsiębiorstwo powinno korygować podatek naliczony od poniesionych nakładów na modernizację budynku w okresie dziesięciu kolejnych lat, licząc od roku, w którym modernizacja została oddana do użytkowania tak jak to ma miejsce w przypadku nieruchomości?

Organy podatkowe przyjmują, że do korekty podatku naliczonego w związku z ulepszeniem (modernizacją) środków trwałych, należy zastosować zasady wynikające z art. 91 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT. Ulepszenie (modernizację) środka trwałego należy traktować dla celów VAT tak jak zakup odrębnego środka trwałego. Oznacza to, że nakłady poniesione przez przedsiębiorstwo na modernizację lokalu użytkowego, których wartość początkowa przekracza 15 000 zł, należy traktować jak wydatki na zakup odrębnego środka trwałego. Przedmiotem ulepszenia/modernizacji była nieruchomość (budynek), zatem obowiązek korekty podatku naliczonego związanego z tymi nakładami powinien być rozpatrywany z uwzględnieniem dziesięcioletniego okresu, licząc od roku, w którym nakłady (traktowane jako odrębny środek trwały) zostały oddane do użytkowania (por. interpretację Izby Skarbowej w Warszawie z 13 listopada 2015 r., IPPP3/4512-833/15-2/WH; interpretację Izby Skarbowej w Katowicach z 9 grudnia 2014 r., IBPP1/443-872/14/MS).

Uwaga! Jeżeli wartość początkowa modernizacji środka trwałego (budynku) nie przekraczałby 15 000 zł, to podatek naliczony od poniesionych na jej wytworzenie nakładów podlegałby jednorazowej korekcie po zakończeniu roku, w którym inwestycja ta została oddana do używania.

podstawa prawna: ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. DzU z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.)

Trzeba zastosować dwa współczynniki

Spółka odliczyła proporcjonalnie VAT od nabytych przed 2015 r. środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o wartości początkowej ponad 15 000 zł, w tym nieruchomości. Były to:

Pozostało 98% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP