Rozporządzenie w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach podpisał Wiceminister Edukacji Narodowej Tadeusz Sławecki (na zdjęciu). Zastąpi ono pozostawiające wiele do życzenia rozporządzenie z 12 maja 2011 roku i ma służyć podniesieniu jakości pracy placówek systemu oświaty: młodzieżowych ośrodków wychowawczych, młodzieżowych ośrodków socjoterapii, specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych, specjalnych ośrodków wychowawczych, ośrodków rewalidacyjno – wychowawczych, burs szkolnych itp.

Analiza prowadzonych spraw przez Rzecznika Praw Dziecka wyraźnie wskazywała, że jakość pracy placówek systemu oświaty jest na bardzo różnym poziomie, w wyniku czego dochodzi do nierównego traktowania przebywających tam dzieci, a ich bezpieczeństwo bywa zagrożone. Ujawniała rozmiar i różnorodność problemów związanych z ich funkcjonowaniem. Dlatego Rzecznik Praw Dziecka od dłuższego czasu zabiegał o ujednolicenie warunków pobytu dzieci i młodzieży przebywającej w placówkach systemu oświaty zarówno w sferze edukacyjno-wychowawczej, jak i infrastrukturalno-socjalnej.

Kierując się pilną potrzebą rozwiązania tego problemu Rzecznik występował do Ministra Edukacji Narodowej o wprowadzenie obowiązkowego certyfikatu jakości pracy placówki. Kolejnym krokiem Rzecznika Praw Dziecka było powołanie Zespołu do Spraw Standaryzacji Pobytu Dzieci w Młodzieżowych Ośrodkach Wychowawczych oraz Młodzieżowych Ośrodkach Socjoterapii w Zakresie Wychowania, Edukacji i Opieki, w skład którego weszli przedstawiciele świata nauki, resortu edukacji i praktycy, czyli dyrektorzy ośrodków. Wypracowane standardy zapoczątkowały prace nad wydanym właśnie rozporządzeniem, w których Rzecznik cały czas aktywnie uczestniczył.

Rozporządzenie szczegółowo określa liczbę wychowanków w grupie, wymiar zatrudnienia specjalistów (psychologa, pedagoga), zobowiązuje placówki do rozwijania mocnych stron i zainteresowań wychowanków oraz przygotowanie ich do właściwego funkcjonowania w dorosłym życiu poprzez kształtowanie ich kompetencji indywidualnych i społecznych (m.in. kładzie duży nacisk na doradztwo zawodowe). Duże znaczenie nadano współpracy z rodzinami dzieci i ułatwianiem im kontaktów z najbliższymi. Placówki zostały też zobowiązane do współpracy z wolontariuszami. Kolejną ważną zmianą jest ustalenie standardów socjalno- bytowo-socjalnych. Została określona liczba dzieci w pokojach, które powinny być urządzone przy współpracy z jego mieszkańcami, tak aby nadać im charakter możliwie jak najbardziej domowy i prywatny. Nowe przepisy podkreślają też potrzebę ochrony prywatności i intymności dzieci przebywających w placówkach (np. podczas czynności higienicznych). W sposób wyraźny odnoszą się do uregulowań najważniejszego dokumentu chroniącego prawa dziecka – do Konwencji o Prawach Dziecka.

Rozporządzenie dotyczy ponad 700 placówek w całej Polsce, w których przebywa ponad 30 tys. dzieci. Rozporządzenie wejdzie w życie 1 września 2016 r., z wyjątkiem nowych zasad finansowania młodzieżowych ośrodków wychowawczych, które zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2017 r.