CIT: Połączenie spółek jak wniesienie wkładu niepieniężnego

Przejęcie spółki osobowej przez kapitałową nie powoduje powstania po stronie wspólnika tej pierwszej przychodu podlegającego opodatkowaniu CIT.

Publikacja: 12.04.2017 02:00

CIT: Połączenie spółek jak wniesienie wkładu niepieniężnego

Foto: Fotolia.com

Spór w sprawie dotyczył skutków podatkowych połączenia spółki osobowej z kapitałową. Wnioskodawca – spółka kapitałowa wyjaśniła, że rozważa połączenie ze spółką jawną lub komandytową. Połączenie miałoby nastąpić w trybie art. 492 § 1 pkt 1 kodeksu spółek handlowych (k.s.h.), czyli przez przeniesienie całego majątku przejmowanej spółki osobowej na wnioskodawcę w zamian za udziały (łączenie się przez przejęcie). W wyniku połączenia, część majątku spółki przejmowanej miałaby być przekazana na kapitał zapasowy/rezerwowy wnioskodawcy. Spółka osobowa ma zostać rozwiązana bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego, w dniu wykreślenia z rejestru.

Pytająca spółka tłumaczyła, że połączenie ma być przeprowadzone w trakcie roku podatkowego, nie wcześniej jednak niż w październiku. Zapytała czy połączenie, przeprowadzone w trakcie aktualnego roku podatkowego spółki przejmowanej, skutkujące przejęciem majątku spółki osobowej, będzie wiązało się powstaniem po jej stronie przychodu podatkowego w CIT. Sama uważała, że nie.

Innego zdania był fiskus. Uznał bowiem, że przejęcie spółki osobowej nie będzie dla kapitałowej transakcją neutralną w rozliczeniach CIT. Opisane zdarzenie będzie wiązało się z wejściem do majątku spółki kapitałowej składników majątkowych, które dotychczas były własnością spółki osobowej. Spółka kapitałowa uzyska tym samym definitywny, mierzalny przyrost majątku, który spełnia warunki uznania go za przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o CIT.

Rację spółce przyznał dopiero Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie. Odwołując się do orzecznictwa WSA uznał, że przejęcie spółki osobowej przez kapitałową nie powoduje powstania po stronie wspólnika spółki osobowej przychodu podlegającego opodatkowaniu CIT. Jak tłumaczył sąd, majątek spółki osobowej jest jej majątkiem. Jednak spółka osobowa nie posiada osobowości prawnej (jest transparentna dla celów podatku dochodowego), a z punktu widzenia prawa podatkowego podatnikami są poszczególni jej wspólnicy. Dlatego należałoby uznać, że każdy z jej wspólników wnosi do spółki kapitałowej majątek odrębnie – w proporcji ustalonej zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o CIT – w zamian za udziały w podwyższonym kapitale zakładowym spółki kapitałowej.

W ocenie WSA taka sytuacja, będąca z punktu przepisów kodeksu spółek handlowych procesem połączenia spółek, w rozumieniu ustawy o CIT jest wniesieniem wkładu niepieniężnego (aportu) do spółki kapitałowej w zamian za wydane udziały. W takiej sytuacji zastosowanie znajdą przepisy art. 12 ust. 4 pkt 4 oraz pkt 11 ustawy o CIT.

Jak przypomniał sąd, zgodnie z tymi regulacjami do przychodów nie zalicza się środków otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego, funduszu udziałowego albo funduszu założycielskiego, albo funduszu statutowego w banku państwowym, albo funduszu organizacyjnego ubezpieczyciela.

Również przysporzenia majątkowe, które zostaną przeznaczone na podwyższenie kapitału zapasowego, nie mogą zostać uznane za przychód spółki. Nie ma przy tym znaczenia, że przejęty w wyniku połączenia majątek przewyższy wartość nominalną wydanych udziałów i zostanie częściowo przekazany na kapitał zapasowy. Ewentualna nadwyżka wartości majątku przejmowanego ponad wartość nominalną udziałów przyznanych wspólnikom spółki osobowej, odniesiona na kapitał zakładowy spółki przejmującej, czyli tzw. agio, nie jest przychodem dla spółki kapitałowej.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 23 marca 2017 r. (I SA/Kr 85/17). ©?

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki: a.tarka@rp.pl

Komentarz eksperta

Marcin Grzelecki, doradca podatkowy, wspólnik w firmie prawniczej LSW Leśnodorski, Ślusarek iWspólnicy

WSA w Krakowie uchylił niekorzystną dla podatnika interpretację indywidualną i zaprezentował stanowisko zgodne z duchem prezentowanym przez sądy administracyjne w analogicznych/zbliżonych stanach faktycznych.

O ile przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych regulują zagadnienie łączenia spółek kapitałowych, o tyle milczą w zakresie konsekwencji podatkowych łączenia spółki kapitałowej z osobową.

WSA w Krakowie rozpatrywał sprawę z punktu widzenia spółki kapitałowej, która w wyniku połączenia otrzymała majątek przejmowanej spółki osobowej. Krakowski sąd zasadnie wskazał, że z treści art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika wprost, że dotyczy on wyłącznie łączenia lub podziału spółek kapitałowych. Jednocześnie zaznaczył, że skoro ustawodawca w art. 10 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi wyłącznie o łączeniu się spółek kapitałowych, a nie kapitałowej z osobową, to przepis ten nie ma zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Zdaniem sądu, skutki podatkowe przedmiotowej transakcji powinny być rozpatrywane na zasadach właściwych dla wniesienia wkładu niepieniężnego do spółki kapitałowej (spółki przejmującej). W rezultacie zastosowanie powinny znaleźć odpowiednio przepisy art. 12 ust. 4 pkt 4 oraz pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. To z kolei prowadzi do uznania, że w spółce kapitałowej (przejmującej) do przychodów nie zalicza się przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego oraz kwot tzw. agio przekazanych na kapitał zapasowy.

Patrząc szerzej na komentowany wyrok może nasuwać się refleksja, czy nie bez znaczenia dla rozpatrywania zagadnień takich, jak w komentowanym wyroku, pozostaje wprowadzony z początkiem 2016 r. art. 2a ordynacji podatkowej, zgodnie z którym niedające się usunąć wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego rozstrzyga się na korzyść podatnika. Jednak orzecznictwo sądów administracyjnych wskazuje, że przy łączeniu spółki kapitałowej z osobową „wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego" da się jednak usunąć przyjmując, że tego typu połączenie powinno być neutralne podatkowo dla spółki kapitałowej przejmującej spółkę osobową. ?

Spór w sprawie dotyczył skutków podatkowych połączenia spółki osobowej z kapitałową. Wnioskodawca – spółka kapitałowa wyjaśniła, że rozważa połączenie ze spółką jawną lub komandytową. Połączenie miałoby nastąpić w trybie art. 492 § 1 pkt 1 kodeksu spółek handlowych (k.s.h.), czyli przez przeniesienie całego majątku przejmowanej spółki osobowej na wnioskodawcę w zamian za udziały (łączenie się przez przejęcie). W wyniku połączenia, część majątku spółki przejmowanej miałaby być przekazana na kapitał zapasowy/rezerwowy wnioskodawcy. Spółka osobowa ma zostać rozwiązana bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego, w dniu wykreślenia z rejestru.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Prawnicy
Bodnar: polecenie w sprawie 144 prokuratorów nie zostało wykonane
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Konsumenci
Jest pierwszy wyrok ws. frankowiczów po głośnej uchwale Sądu Najwyższego
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił