W marcu niemiecki ustawodawca uchwalił długo debatowaną nowelizację niemieckiego kodeksu cywilnego (BGB) dotyczącą umowy o roboty budowlane. Co ciekawe, ten rodzaj umowy podzielono na zwykłą („Bauvertrag") oraz na konsumencką („Verbraucherbauvertrag"). Przyjęcie regulacji nie pozostanie bez znaczenia dla polskich firm budowlanych świadczących usługi w Niemczech. Zwykle bowiem wykonanie takiej umowy podlega prawu niemieckiemu. Przepisy te wejdą w życie 1 stycznia 2018 r. Nie obejmą jednak umów zawartych przed tą datą.
Dotychczasowe prawo
Obowiązujące obecnie w Niemczech prawo nie zawiera ustawowych regulacji dotyczących umowy o roboty budowlane. Świadczenie usług budowlanych odbywa się w oparciu o ogólne przepisy kodeksu cywilnego dotyczące umowy o dzieło. Brak jest więc ustawowych zasad dotyczących takich kwestii, jak: zmiana pierwotnie uzgodnionego zakresu prac w trakcie realizacji umowy, odbiór ukończonych robót czy też rozwiązanie umowy z ważnych powodów bez zachowania okresu wypowiedzenia. Specyfika umowy o roboty budowlane doprowadziła wprawdzie do spisania zasad dotyczących świadczenia tych usług, tzw. ogólnych warunków umów o świadczenie usług budowlanych („VOB/B"), ale regulacja ta nie ma charakteru wiążącego. Strony umowy mogą uzgodnić ich stosowanie lub poprzestać na ustawowej regulacji.
Z uwagi na szczególny charakter umowy obejmującej przeprowadzanie prac budowlanych niemiecki ustawodawca zdecydował się w końcu na odrębne regulacje dla tego typu umów. Wychodząc naprzeciw konsumentom, wprowadza szereg przepisów przyznających z jednej strony dodatkowe uprawnienia konsumentom, z drugiej zaś nakładających dodatkowe obowiązki na przedsiębiorców wykonujących roboty budowlane.
Zmiany według nowej ustawy
W pierwszej kolejności nowelizacja wprowadza do niemieckiego kodeksu cywilnego definicje umowy o roboty budowlane oraz konsumenckiej umowy o roboty budowlane.
Umowa o roboty budowlane obejmować będzie wytworzenie, odtworzenie, rozbiórkę lub przebudowę obiektu budowlanego, infrastruktury zewnętrznej lub ich części (nowy § 650a BGB). Przepisy dotyczące konsumenckiej umowy o roboty budowlane stosowane będą natomiast do tych umów, w których przedsiębiorca zobowiąże się wobec konsumenta do wybudowania nowego budynku lub dokonania znaczącej przebudowy istniejącego (nowy § 650i BGB). Poza zakresem nowelizacji pozostało zatem wykonywanie prac budowlanych w określonym tylko zakresie, nieobejmujących jednak wykonania nowego obiektu, czy też znaczącej przebudowy istniejącego obiektu budowlanego lub przeprowadzanie remontów. Do tych prac zastosowanie będą miały nadal przepisy dotyczące umowy o dzieło. Taki podział był przedmiotem krytyki już na etapie ustawodawczym i może w przyszłości powodować wiele problemów praktycznych. Granica, gdzie zaczyna się znacząca przebudowa istniejącego obiektu, a kończy istotny remont, jest bowiem płynna.