Po 1 stycznia br. podstawowa zasada (uzupełniona wyjątkami) neutralności podatkowej podziału spółki kapitałowej została nadal zachowana. Niestety nowe pojęcie użyte w znowelizowanych przepisach (wartość emisyjna) budzi wątpliwości podatników. – nieistniejące w 2017 r. W artykule zostały omówione zmienione regulacje oraz wskazane zasady opodatkowania nadal zachowane w mocy.
Skutki po stronie podmiotu dzielonego...
Regulacje ustawy o CIT dotyczące spółki dzielonej nie zmieniły się po 1 stycznia br. Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 9 tej ustawy nadal obowiązuje zasada, że w spółce podlegającej podziałowi „wydanie" majątku spółkom przejmującym nie tworzy przychodu spółki dzielonej. Zarówno w roku 2017, jak i w 2018 warunkiem braku powstania przychodu jest jednak nadanie wszystkim masom majątkowym (przejmowanym na skutek podziału przez nowe spółki, a przy podziale przez wydzielenie również majątkowi pozostającemu w spółce dzielonej) charakteru zorganizowanej części przedsiębiorstwa (ZCP). Nadal art. 12 ust. 1 pkt 9 jest stosowany w związku z art. 14 ust. 2 i 3 ustawy o CIT, tzn. ewentualnym przychodem spółki dzielonej jest wartość rynkowa wydawanego majątku.
...i nowo powstałego
W 2017 r. zasada neutralności podziału dla spółek przejmujących majątek spółki dzielonej wynikała z art. 10 ust. 2 ustawy o CIT. Przepis ten w pkt 1 ustanawiał ogólną zasadę, że dla „nowej" spółki nie stanowiła dochodu nadwyżka wartości otrzymanego majątku spółki dzielonej ponad nominalną wartość udziałów (akcji) przyznanych udziałowcom (akcjonariuszom) spółki dzielonej (skoro przepis wyłączał z opodatkowania nadwyżkę, to przyjmowano, że również wartość majątku przypadająca na wydawane udziały/akcje nie tworzyła dochodu). Reguła ta zgodnie z pkt 2 ww. przepisu podlegała jednak ograniczeniu, gdy nowa spółka posiadała w kapitale zakładowym spółki dzielonej udział w wysokości mniejszej niż 10 proc. (jeżeli posiadała udział większy lub nie posiadała go w ogóle, to miał zastosowanie pkt 1 wskazujący na brak powstania przychodu). W takim przypadku dochód (z udziału w zyskach osób prawnych) stanowiła nadwyżka wartości przejętego majątku (ponad wartość nominalną wydanych udziałów/akcji) odpowiadająca procentowemu udziałowi w kapitale zakładowym spółki dzielonej nad kosztami uzyskania przychodu obliczonymi zgodnie z art. 15 ust. 1k lub art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT.
Przykład
Jeżeli nowa spółka posiadała 3 proc. kapitału zakładowego spółki dzielonej, to przychodem była wartość 3 proc. otrzymanego majątku.
Od 1 stycznia 2018 r. art. 10 ustawy o CIT został uchylony. Dotychczasowe regulacje są jednak (w zmienionej formie) wprowadzone w innych artykułach ustawy. Zgodnie z jej art. 12 ust. 1 pkt 8c przychodem podatkowym jest „ustalona na dzień (...) podziału wartość majątku spółki (...) dzielonej otrzymanego przez spółkę (...) nowo zawiązaną". Wydaje się, że mamy tu do czynienia ze zmianą merytoryczną (niska jakość legislacyjna zmian nakazuje jednak postawienie tezy ze znakiem zapytania).