Czynności opodatkowane VAT w przyjętych okresach rozliczeniowych

Dwa sprzeczne wyroki WSA w Łodzi stały się przyczyną niepewności przedsiębiorców wykonujących czynności opodatkowane VAT w przyjętych okresach rozliczeniowych.

Aktualizacja: 23.02.2015 07:09 Publikacja: 23.02.2015 05:00

Czynności opodatkowane VAT w przyjętych okresach rozliczeniowych

Foto: www.sxc.hu

Od 1 stycznia 2014 obowiązek podatkowy w przypadku dostawy towarów powstaje co do zasady w dniu dostawy towarów. Jednak reguła szczególna stanowi, że obowiązek podatkowy dla dostawy towarów może powstawać z upływem każdego okresu rozliczeniowego, do którego będą odnosiły się płatności lub rozliczenia podatnika za dany okres. Wynika to z odpowiedniego stosowania do dostawy towarów art. 19a ust. 3 ustawy o VAT, który stanowi, że usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.

Dopiero na końcu

Tym samym podatnik VAT, który sprzedaje towary, zamiast wykazywać obowiązek podatkowy za każdym razem, gdy dany towar będzie dostarczony do nabywcy, może przyjąć inne rozwiązanie. Polega ono na tym, że na podstawie umowy z nabywcą podatnik przyjmie okres rozliczeniowy, w którym towary będą dostarczane do nabywcy, a obowiązek podatkowy powstanie na końcu tego okresu.

Czy da się ustalić konkretną datę

W interpretacji z 6 czerwca 2014 r. (IPTPP2/443-217/14-4/JN) Izba Skarbowa w Łodzi nie zgodziła się jednak z możliwością zastosowania art. 19a ust. 4 ustawy o VAT dla dostawy towarów, w sytuacji, gdy podatnik umawia się na dany okres rozliczeniowy z nabywcą. Organ podatkowy stwierdził, że bez przeszkód można wyszczególnić moment zrealizowania dostawy towarów oraz określić jednoznacznie przedmiot poszczególnych dostaw. Tym samym, zdaniem organu podatkowego, mamy do czynienia z dostawami jednorazowymi, a w art. 19a ust. 4 chodzi o takie dostawy towarów, w których nie będzie sposobu, aby stwierdzić, że dana dostawa została zrealizowana w konkretnej dacie. Jako przykład organ podatkowy podał najem, usługi telekomunikacyjne czy dostawy energii elektrycznej. Natomiast zwykłe dostawy towarów w jakimś okresie, który strony sobie przyjęły jako okres rozliczeniowy dla częstotliwych dostaw, nie wchodzą – zdaniem organu wydającego ww. interpretację – w zakres uregulowania z art. 19a ust. 4 ustawy o VAT.

Strony same się umawiają

Powyższe stanowisko organu podatkowego nie znalazło jednak uznania i zostało uchylone wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 3 grudnia 2014 roku (I SA/Łd 1077/14). Sąd w tym wyroku wyraźnie stwierdził, że „Rozstrzygająca jest wola kontrahentów, którzy umówili się na rozliczenie (opłacanie) świadczonych usług (dostaw) w okresach rozliczeniowych. Ustawodawca wprowadził więc uregulowanie, zgodnie z którym z woli ustaleń stron kontraktu obowiązek podatkowy nie powstanie z chwilą dokonania dostawy lub wyświadczenia usługi, lecz w momencie upływu danego okresu (...). Przy czym okres ten wobec braku jego zdefiniowania co do długości, w tym także braku określenia, że mają to być okresy równe, pozostawiono uznaniu stron".

Obowiązków nie można przesunąć

Jednak 5 lutego 2015 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi (I SA/Łd 1293/14) w całej rozciągłości poparł zdanie organu podatkowego i uznał, że w art. 19a ust. 4 ustawy o VAT wcale nie chodzi o możliwość uzgodnienia sobie przez podatników okresu rozliczeniowego, z którego upływem będzie powstawał obowiązek podatkowy. Zdaniem sądu wyrażonym w tym wyroku rację miał organ podatkowy, który wyjaśnił podatnikowi w interpretacji wydanej 26 sierpnia 2014 r. (IPTPP2/ 443-410/14-4/AW), że podatnik dokonuje dostaw jednorazowych, dla których obowiązek podatkowy powstaje na zasadzie ogólnej i w związku z tym nie można na podstawie art. 19a ust. 4 ustawy o VAT uznawać, że obowiązek podatkowy będzie przesunięty na koniec przyjętego przez kontrahentów okresu rozliczeniowego.

Zadniem autora

Maciej Hadas, doradca podatkowy, starszy menedżer w Grant Thornton

Rozstrzygnie dopiero NSA

Stanowisko sądu z 5 lutego 2015 roku pokazuje, że wykładnia art. 19a ust. 4 ustawy o VAT w związku z jej art. 19a ust. 3 jest niejednolicie oceniana przez różne składy orzekające. Fakt, że w tym samym sądzie w Łodzi wcześniej zapadło przeciwne orzeczenie, pokazuje tylko nieustaloną jeszcze praktykę judykatury w tym zakresie. Moim zdaniem, z uwagi na literalne brzmienie art. 19a ust. 3 ustawy o VAT, który na początku odnosi się wyłącznie do ustalonych przez strony okresów rozliczeniowych, a nie do świadczeń ciągłych (o usługach ciągłych jest mowa dopiero w dalszej części tego przepisu, która dotyczy usług wykonywanych dłużej niż rok), należy przyjąć, że w przypadku ustalenia przez strony następujących po sobie terminów płatności lub rozliczeń (trwających krócej niż rok) nie ma konieczności rozstrzygania, czy świadczona usługa/dostawa towarów ma charakter ciągły czy nie. Dopiero jeżeli usługa ma być wykonywana w okresie dłuższym niż rok, należy badać, czy ma charakter ciągły.

Gdyby uznać, że art. 19a ust. 3 i 4 ustawy o VAT dotyczy wyłącznie sprzedaży ciągłej, z wyłączeniem możliwości zastosowania go do sprzedaży tego samego towaru kilka razy w danym okresie rozliczeniowym, to regulacja ta w praktyce w ogóle nie znalazłaby zastosowania do dostawy towarów. Jedynymi dostawami, które spełniałyby warunek ciągłości, byłyby dostawy energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego, bo tutaj faktycznie nie jest możliwe wyodrębnienie poszczególnej jednostkowej sprzedaży. Jednak dostawa tych towarów jest uregulowana odrębnie i obowiązek podatkowy w odniesieniu do tych dostaw powstaje na zasadach szczególnych, tj. na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a ustawy o VAT, a więc w chwili wystawienia faktury (ewentualnie upływu terminu płatności). Wypada tylko mieć nadzieję, że Naczelny Sąd Administracyjny oceni tę sprawę właściwie i jako prawidłowe uzna zdanie sądu wyrażone w wyroku z 3 grudnia 2014 roku.

Od 1 stycznia 2014 obowiązek podatkowy w przypadku dostawy towarów powstaje co do zasady w dniu dostawy towarów. Jednak reguła szczególna stanowi, że obowiązek podatkowy dla dostawy towarów może powstawać z upływem każdego okresu rozliczeniowego, do którego będą odnosiły się płatności lub rozliczenia podatnika za dany okres. Wynika to z odpowiedniego stosowania do dostawy towarów art. 19a ust. 3 ustawy o VAT, który stanowi, że usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi.

Pozostało 82% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Prawnicy
Bodnar: polecenie w sprawie 144 prokuratorów nie zostało wykonane
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Konsumenci
Jest pierwszy wyrok ws. frankowiczów po głośnej uchwale Sądu Najwyższego
Materiał Promocyjny
Dzięki akcesji PKB Polski się podwoił