Zasady określania przychodu ze zbycia wierzytelności pożyczkowej nie budzą większych kontrowersji. Przychodem takim jest co do zasady cena określona w umowie sprzedaży wierzytelności. Kwestią nieco bardziej skomplikowaną jest sposób ustalenia kosztu uzyskania przychodów na takiej transakcji. Przypomnijmy, że zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy o CIT do kosztów podatkowych można zaliczyć stratę wygenerowaną na sprzedaży wierzytelności tylko pod warunkiem uprzedniego zarachowania takiej wierzytelności jako przychodu należnego. W przypadku wierzytelności pożyczkowych nie mamy do czynienia z uprzednim ujęciem takich wierzytelności jako przychodu należnego. Przychód w takich przypadkach nie wiąże się bowiem z udzieleniem kwoty głównej pożyczki, ale z zarachowaniem i kasowym uzyskaniem odsetek. W konsekwencji, powstanie i spłata części kapitałowej pożyczki jest neutralna podatkowo.
Kosztem uzyskania przychodów ze sprzedaży wierzytelności pożyczkowej będzie wartość tej wierzytelności, ale wyłącznie do wysokości przychodu z jej sprzedaży. Innymi słowy, na sprzedaży tego rodzaju wierzytelności nie można rozpoznać podatkowej straty. Takie stanowisko jest dominujące i zajęła je np. Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 25 lipca 2014 r. (IPPB3/423-544/14-2/JBB).
Wiele kontrowersji budzi sposób ujęcia dla celów podatkowych ewentualnych odsetek naliczonych, ale niezainkasowanych od zbywanej wierzytelności. W praktyce w takich sytuacjach zwykle mamy do czynienia z odsetkami od wierzytelności pożyczkowej. Zasadniczo problem sprowadza się do ustalenia, czy kosztem podatkowym przy sprzedaży wierzytelności obejmującej kwotę główną i naliczone odsetki będzie:
- wyłącznie kwota główna (kapitałowa) pożyczki czy
- kwota główna plus odsetki.