Amerykański żołnierz w Polsce - jakim przepisom podlega

Stacjonujący w Polsce amerykańscy żołnierze podlegają polskiej jurysdykcji. Obowiązują ich zwolnienia celne i podatkowe. W razie odpowiedzialności karnej właściwe są sądy polskie.

Publikacja: 25.06.2020 07:41

Amerykański żołnierz w Polsce - jakim przepisom podlega

Foto: Fotorzepa, Marian Zubrzycki

Podstawą przyjazdu US Army do naszego kraju jest polsko-amerykańska umowa SOFA z 2009 r. To zbiór zasad wspólnych dla każdego pobytu amerykańskich sił zbrojnych w Polsce.

W umowie wprost zapisano, że amerykańscy żołnierze są zobowiązani przestrzegać w Polsce naszego, krajowego prawa. Jeżeli żołnierz USA złamie prawo, poniesie odpowiedzialność przed polskim sądem, chyba że na wniosek strony amerykańskiej tę odpowiedzialność strona polska przekaże amerykańskiej – taka zasada obowiązuje u nas w kraju.

W sprawach karnych mamy prawo do ścigania i karania czynów zabronionych przez krajowe prawo, a popełnionych przez personel USA i członków ich rodzin. Wyłączone spod jurysdykcji polskich sądów są czyny karalne w USA, ale niekarane zgodnie z naszym prawem.

Czytaj także:

Amerykańscy żołnierze w Polsce muszą przestrzegać polskiego prawa

W umowie pojawił się jednak przepis, który pozwala zrzec się przez stronę polską, na amerykański wniosek, pierwszeństwa w sprawowaniu jurysdykcji karnej. Ustalono, że Polska będzie się zrzekać takiego pierwszeństwa, chyba że sprawa ma dla nas szczególne znaczenie. O tym, czy tak jest, rzeczywiście zdecyduje strona polska.

Amerykańscy żołnierze są zwolnieni z płacenia grzywien, kar i  innych opłat nakładanych np. przez sądy w związku z czynami popełnionymi podczas wykonywania obowiązków służbowych. Nie wyklucza to jednak karania takich czynów popełnionych poza służbą.

Z cła i podatków zwolniony jest import na potrzeby sił zbrojnych USA i import mienia osobistego personelu. Dodatkowo wprowadzono zasadę, że dochód otrzymany przez podmioty amerykańskie od sił zbrojnych USA nie będzie podlegał opodatkowaniu w Polsce.

O tym, kto poniesie koszty roszczeń za szkody, będą decydować każdorazowo okoliczności zaistniałej szkody. Decydujące będzie, komu została ona wyrządzona (czy w naszym mieniu wojskowym, czy innym mieniu państwowym, czy też mieniu osoby trzeciej), rozmiar szkody oraz to, czy działanie lub zaniechanie skutkujące szkodą wiązało się z wykonywaniem obowiązków służbowych, a także stopień przyczynienia się wojsk sojuszniczych do zaistniałej szkody.

Strony umowy wzajemnie zrzekają się roszczeń z tytułu szkód wyrządzonych przez wojska, jeżeli szkoda powstała w związku z działaniami prowadzonymi w ramach NATO.

Podstawą przyjazdu US Army do naszego kraju jest polsko-amerykańska umowa SOFA z 2009 r. To zbiór zasad wspólnych dla każdego pobytu amerykańskich sił zbrojnych w Polsce.

W umowie wprost zapisano, że amerykańscy żołnierze są zobowiązani przestrzegać w Polsce naszego, krajowego prawa. Jeżeli żołnierz USA złamie prawo, poniesie odpowiedzialność przed polskim sądem, chyba że na wniosek strony amerykańskiej tę odpowiedzialność strona polska przekaże amerykańskiej – taka zasada obowiązuje u nas w kraju.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Dane osobowe
Wyciek danych klientów znanej platformy. Jest doniesienie do prokuratury
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Sądy i trybunały
Prokurator krajowy zdecydował: będzie śledztwo ws. sędziego Nawackiego