Co zrobić, gdy umowa o dzieło okazuje się zleceniem

Otrzymany od wykonawcy zwrot nienależnie pobranego wynagrodzenia od zakwestionowanej umowy o dzieło płatnik uwzględnia w zaliczkach na PIT w roku, w którym pieniądze do niego wróciły. Jeśli tego nie zrobi, podatnik sam rozliczy zwrot w zeznaniu rocznym.

Aktualizacja: 19.01.2019 17:13 Publikacja: 19.01.2019 15:27

Co zrobić, gdy umowa o dzieło okazuje się zleceniem

Foto: 123RF

- Spółka z o.o. zatrudniała osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej na podstawie umów o dzieło. Osoby te podlegała nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. ZUS skontrolował spółkę w zakresie m.in. prawidłowości i rzetelności obliczania składek na ubezpieczenia społeczne oraz innych składek za 2016 r. Zakwestionował charakter tych umów jako umów o dzieło, skutkiem czego doszło do przekwalifikowania ich na umowy zlecenie. Spółka musiała więc zgłosić zleceniobiorców do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych (emerytalnego, rentowego i wypadkowego) oraz do ubezpieczenia zdrowotnego w okresach, na które zostały zawarte umowy i zadeklarować składki na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne od przychodu wyszczególnionego w rejestrach umów o dzieło/zlecenie, wypłaconego zgodnie z adnotacjami znajdującymi się na wymienionych dokumentach. Zrobiła to i uregulowała zaległości w maju 2018 r. Następnie spółka wezwała zleceniobiorców do zwrotu części wypłaconego im w 2016 r. wynagrodzenia, w wysokości niepobranych wówczas świadczeń z tytułu ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego, które zostały naliczone i odprowadzone przez spółkę na rachunek właściwych organów w maju 2018 r. (w ramach realizacji zaleceń kontrolnych ZUS). Zleceniobiorcy zwrócili wymagane kwoty w wysokości uwzględniającej pobrany podatek dochodowy (brutto) w grudniu 2018 r. Spółka nie pomniejszyła dochodu ustalanego dla celów obliczenia zaliczki o dokonany przez podatnika zwrot w 2018 r. Czy ustalając wysokość zaliczki na podatek dochodowy w 2019 r. powinna odjąć od dochodu tego podatnika kwotę dokonanego przez niego w grudniu 2018 r. zwrotu zaległych składek zapłaconych przez płatnika za lata ubiegłe, traktując to jako zwrot nienależnie pobranych świadczeń? – pyta czytelniczka.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, zawartą w art. 9 ust. 1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów zwolnionych z PIT oraz dochodów, od których zaniechano poboru podatku.

Czytaj także: ZUS przeklasyfikuje dzieło na zlecenie

Przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (zob. art. 11 ust. 1 ustawy o PIT).

Odrębnym źródeł przychodów jest m.in. działalność wykonywana osobiście (zob. art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o PT). Za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się m.in., stosownie do art. 13 pkt 8 lit. a ustawy o PIT, przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej – z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 9 ustawy o PIT (tj. z tzw. kontraktów menadżerskich).

Osoby prawne, które wypłacają świadczenia m.in. z tytułu umów zlecenia czy umów o dzieło osobom określonym w art. 3 ust. 1 ustawy o PIT (tj. podlegającym nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce), są obowiązane jako płatnicy pobierać zaliczki na podatek dochodowy. Do tego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 ustawy o PIT oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki ubezpieczeniowe, stosuje się najniższą stawkę podatkową ze skali, czyli 18 proc. (zob. art. 41 ust. 1 ustawy o PIT).

Przepisy regulują taką sytuację

Ustawa o PIT określa sposób zachowania się płatnika w przypadku otrzymania od podatnika zwrotu kwot wcześniej przez niego otrzymanych. Stosownie do art. 41b ustawy o PIT, jeżeli podatnik zwrócił nienależnie pobrane świadczenia, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, przy ustalaniu wysokości podatku (zaliczek) płatnicy odejmują od dochodu kwotę zwrotów, łącznie z pobranym podatkiem (zaliczką).

Kwoty zwrócone przez podatnika płatnik powinien uwzględnić w możliwie najkrótszym czasie, czyli w rozliczeniach związanych z obliczeniem zaliczek na podatek. Płatnik, któremu podatnik zwrócił na skutek różnych okoliczności kwotę przez niego wcześniej wypłaconą, obowiązany jest zatem pomniejszyć miesięczny dochód ustalany dla celów obliczenia zaliczki o ten zwrot. Jeżeli kwota zwrotu przekracza dochód danego miesiąca, płatnik może o powstałą różnicę pomniejszyć dochód z miesiąca następnego, aż do pełnego pomniejszenia. Pomniejszenia mogą być stosowane przez płatnika wyłącznie w tym roku podatkowym, w którym podatnik dokonał zwrotu.

Spółka jako płatnik nie pomniejszyła dochodu ustalanego dla celów obliczenia zaliczki o dokonany przez podatnika zwrot w roku podatkowym, w którym ten zwrot nastąpił, czyli w 2018 r.

Jeżeli płatnik nie odliczy zwrotu od bieżących dochodów podatnika, na skutek upływu roku podatkowego bądź osiągania przez niego niewielkich dochodów lub ustania źródła przychodu, wówczas odliczenia dokonuje sam podatnik na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT. Odlicza on świadczenie od dochodu w zeznaniu rocznym, składanym za rok podatkowy, w którym zwrócił nienależnie pobrane wynagrodzenie, na podstawie dowodu potwierdzającego wpłatę (przelew, przekaz) lub na podstawie wystawionego przez pracodawcę zaświadczenia.

Przez pięć lat

Podstawę obliczenia podatku stanowi dochód, ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b–3e, 4–4e, 6 i 21 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25 ustawy o PIT (art. 26 ust. 1 ustawy o PIT). Odlicza się od niego kwoty dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika (zob. art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT).

Jeżeli kwota zwrotu przekracza kwotę dochodu, może być odliczona od dochodu uzyskanego w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych (art. 26 ust. 7h ustawy o PIT).

Skoro spółka (płatnik) nie odliczyła od dochodu podatnika kwoty zwrotu nienależnie pobranego wynagrodzenia w roku podatkowym, w którym podatnik zwrócił pieniądze, to nie ma on już możliwości, na podstawie art. 41b ustawy o PIT, uwzględnienia tego odliczenia. Zrobi to podatnik (zleceniobiorca), samodzielnie w zeznaniu rocznym, w najbliższym zeznaniu podatkowym lub w kolejno następujących po sobie pięciu latach podatkowych, jeśli nie wystarczy dochodu na odliczenie w pierwszym roku.

Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe, np. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 28 sierpnia 2018 r., 0113- KDIPT2-3.4011.362.2018. 1.RR.

Autor jest doradcą podatkowym

Podstawa prawna:ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. DzU z 2018 r., poz. 1509 ze zm.)

- Spółka z o.o. zatrudniała osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej na podstawie umów o dzieło. Osoby te podlegała nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. ZUS skontrolował spółkę w zakresie m.in. prawidłowości i rzetelności obliczania składek na ubezpieczenia społeczne oraz innych składek za 2016 r. Zakwestionował charakter tych umów jako umów o dzieło, skutkiem czego doszło do przekwalifikowania ich na umowy zlecenie. Spółka musiała więc zgłosić zleceniobiorców do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych (emerytalnego, rentowego i wypadkowego) oraz do ubezpieczenia zdrowotnego w okresach, na które zostały zawarte umowy i zadeklarować składki na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne od przychodu wyszczególnionego w rejestrach umów o dzieło/zlecenie, wypłaconego zgodnie z adnotacjami znajdującymi się na wymienionych dokumentach. Zrobiła to i uregulowała zaległości w maju 2018 r. Następnie spółka wezwała zleceniobiorców do zwrotu części wypłaconego im w 2016 r. wynagrodzenia, w wysokości niepobranych wówczas świadczeń z tytułu ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego, które zostały naliczone i odprowadzone przez spółkę na rachunek właściwych organów w maju 2018 r. (w ramach realizacji zaleceń kontrolnych ZUS). Zleceniobiorcy zwrócili wymagane kwoty w wysokości uwzględniającej pobrany podatek dochodowy (brutto) w grudniu 2018 r. Spółka nie pomniejszyła dochodu ustalanego dla celów obliczenia zaliczki o dokonany przez podatnika zwrot w 2018 r. Czy ustalając wysokość zaliczki na podatek dochodowy w 2019 r. powinna odjąć od dochodu tego podatnika kwotę dokonanego przez niego w grudniu 2018 r. zwrotu zaległych składek zapłaconych przez płatnika za lata ubiegłe, traktując to jako zwrot nienależnie pobranych świadczeń? – pyta czytelniczka.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP