Elastyczny czas pracy nazywany jest też ruchomym czasem pracy. Pracownik ma w nim możliwość rozpoczynania i kończenia pracy o różnych godzinach. Uelastycznienie czasu pracy oznacza zróżnicowanie godzin pracy tak, aby odpowiadały one wymogom pracy w zakładzie oraz potrzebom zatrudnionych.
Dwa warianty
Zgodnie z kodeksem pracy ruchomy czas pracy występuje w dwóch typach. Według pierwszego pracownik rozpoczyna pracę o różnych godzinach w poszczególnych dniach według ustaleń poczynionych przez pracodawcę, np. w poniedziałki o 9.30, a w pozostałe dni o 8.30. Natomiast w drugim wariancie to pracownik ma swobodę wyboru godziny rozpoczęcia i zakończenia pracy w przedziale określonym przez szefa. Przykładowo powinien przyjść do firmy między 7 a 9 i wyjść z niej między 15 a 17.
Pierwsze rozwiązanie ma przede wszystkim ułatwić funkcjonowanie pracodawcy, bo godziny pracy przedsiębiorstwa są dostosowane do potrzeb rynku czy oczekiwań klientów. W drugim rozwiązaniu głównym beneficjentem są etatowcy, którzy mogą pracować w godzinach odpowiadających ich sytuacji życiowej czy po prostu preferencjom.
Ze związkami lub na wniosek
System ruchomego czasu pracy ustala się w układzie zbiorowym pracy lub w porozumieniu zawieranym z działającymi u pracodawcy zakładowymi organizacjami związkowymi. Jeśli nie ma możliwości porozumienia się ze wszystkimi związkami, wystarczy, że pracodawca uzgodni to z tymi reprezentatywnymi. Gdy w firmie nie działają związki, rozkład czasu pracy szef ustala w porozumieniu z przedstawicielami załogi. Są oni wyłaniani w trybie przyjętym w firmie, np. w drodze wyborów czy wskazania przez zatrudnionych osób cieszących się szczególnym zaufaniem. Nie jest też wykluczone potraktowanie jako przedstawicieli załogi działającej u pracodawcy rady pracowników.
Do wprowadzenia elastycznego rozkładu dojdzie także na pisemny wniosek pracownika. Zainteresowany może go wystosować, gdy w zakładzie nie przyjęto dotychczas systemu ruchomego czasu pracy albo gdy już przyjęty nie jest dla niego satysfakcjonujący. Prośba pracownika może dotyczyć zarówno wprowadzenia odmiennej godziny rozpoczynania pracy w określone dni, jak i ustalenia przedziałów godzinowych, w których on sam będzie decydować o starcie i zakończeniu zadań po przepracowaniu ośmiu godzin.
