Od Nowego Roku w obrocie prawno-gospodarczym pojawi się, obok konsumenta i przedsiębiorcy, trzeci podmiot, a mianowicie przedsiębiorca na prawach konsumenta - przypomina Rzecznik Finansowy. Zmianę wprowadza nowelizacja kodeksu cywilnego oraz ustawy o prawach konsumenta. Dzięki niej osoby prowadzące jednoosobowe firmy będą mogły liczyć na skuteczniejsze wsparcie Rzecznika Finansowego w sporach z bankami, ubezpieczycielami czy firmami leasingowymi.
– Obecnie również wspieramy takie osoby, lecz w ich przypadku nie mogliśmy stosować tych samych instrumentów pomocy, jak w przypadku konsumentów, gdyż takie osoby nie były chronione w takim samym zakresie. To ograniczało możliwość skutecznej interwencji np. przy stwierdzeniu w umowie tzw. klauzul abuzywnych. Utrudniało też wspieranie klientów istotnym poglądem w przypadku skierowana sprawy do sądu – mówi dr hab. Mariusz Jerzy Golecki, Rzecznik Finansowy.
Rzecznik spodziewa się stopniowego wzrostu spraw kierowanych przez przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Zaznacza jednak, że interwencje z zastosowaniem nowych przepisów będą mogły dotyczyć tylko umów zawartych po 1 stycznia 2021 r.
Co konkretnie dadzą przedsiębiorcom na prawach konsumenta nowe przepisy? Na przykład leasingobiorcy będą mogli próbować odzyskać część nadpłaconych rat, jeśli wpływ na ich wysokość miały postanowienia, które można uznać za abuzywne. Można do nich zaliczyć np. takie, z których wynika, że zmiana wysokości rat leasingowych w przypadku zmiany wysokości stopy bazowej dokonywana jest wyłącznie wedle wyboru leasingodawcy, co oznacza, że leasingodawca nie ma obowiązku dokonania zmiany. To postanowienie bliźniaczo podobne do stosowanego na przykład przy mieszkaniowych kredytach hipotecznych. Abuzywność takich postanowień została wielokrotnie potwierdzona przez sądy.
Jednak w początkowym okresie osią sporów może być kwestia definicji zawartej w przepisach - uważają eksperci Rzecznika Finansowego. Zgodnie z nią przedsiębiorcą na prawach konsumenta jest: „osoba fizyczna zawierająca umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla niej charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej".