Jaki wpływ na sprawę o podział majątku ma wstąpienie małżonka udziałowca do spółki

- Czy małżonek udziałowca w sp. z o.o. może wstąpić do spółki. Czy i ewentualnie, jaki wpływ na sprawę o podział majątku wspólnego małżonków po rozwodzie ma wyłączenie w umowie sp. z o.o. możliwości wstąpienia do tej spółki małżonka wspólnika – pyta pan Jan.

Aktualizacja: 14.08.2017 11:36 Publikacja: 11.08.2017 05:50

Jaki wpływ na sprawę o podział majątku ma wstąpienie małżonka udziałowca do spółki

Foto: Fotolia.com

Gdy udział/y w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością wchodzi/ą w skład majątku wspólnego małżonków, umowa podmiotu może ograniczyć lub wyłączyć wstąpienie do niego „drugiej połówki" wspólnika. Nie będzie zatem wystarczająca, w tym zakresie, uchwała udziałowców czy zgromadzenia wspólników, chyba że jest podjęta w celu zmiany kontraktu spółki w tym przedmiocie i dojdzie do wpisu owej zmiany w KRS. Tak więc umowa spółki może ograniczyć wstąpienie do spółki żony/męża wspólnika poprzez wskazanie przesłanek przedmiotowych lub podmiotowych, które powinien wypełnić, aby wejść do podmiotu albo ostatecznie wyłączać ewentualność takiego wstąpienia.

Zawarcie postanowienia o wyłączeniu ewentualności wstąpienia do spółki małżonka wspólnika powoduje, że w przypadku podziału majątku wspólnego po zniesieniu lub ustaniu wspólności, nie będzie możliwe przysądzenie udziałów małżonkowi, któremu uprzednio formalnie nie przysługiwał status udziałowca. „W wypadku nabycia przez małżonka ze środków pochodzących z majątku wspólnego, w drodze czynności prawnej, udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, wspólnikiem staje się tylko małżonek uczestniczący w tej czynności.". Tak uznał Sąd Najwyższy w wyroku z 20 maja 1999 r., I CKN 1146/97. Zasada ta została następnie potwierdzona w postanowieniu SN z 3 grudnia 2009 r., II CSK 273/09.

Czy można podwyższyć ryczałt za remont

- Od wielu lat jestem właścicielem firmy projektowo- budowlanej. Dostałem zlecenie na remont zabytkowego budynku. Zgodnie z umową miałem sporządzić stosowną dokumentację, uzyskać wymagane pozwolenia na prace, a następnie prawidłowo je przeprowadzić. Ustalono wynagrodzenie ryczałtowe. W trakcie robót okazało się jednak, że w części budynku została zamurowana klatka schodowa, która wykluczyła zbudowanie windy, a z kontraktu wynikało, że miała ona zostać zbudowana. Konserwator zabytków wyraził zaś zgodę tylko na wybudowanie windy zewnętrznej, co kosztowało dodatkowe, nieobjęte ryczałtem, 150 tys. zł. Aby wywiązać się z umowy, poniosłem z własnych środków, ten ekstra wydatek. Zamawiający odmówił mi jednak jego zwrotu, tłumacząc to faktem, że skoro w umowie ustalono wynagrodzenie ryczałtowe, to nadprogramowe pieniądze mi się nie należą. Poza tym, jako doświadczony przedsiębiorca, od razu powinienem był przewidzieć, że wyżej opisane problemy wystąpią. Czy rzeczywiście nie mam szans na odzyskanie tych 200 tys. zł – pyta pan Kornel.

Jeżeli strony umówiły się o wynagrodzenie ryczałtowe, przyjmujący zamówienie nie może żądać podwyższenia wynagrodzenia, chociażby w czasie zawarcia umowy nie można było przewidzieć rozmiaru lub kosztów prac. Gdy jednak wskutek zmiany stosunków, której nie można było przewidzieć, wykonanie dzieła groziłoby przyjmującemu zamówienie rażącą stratą, sąd może podwyższyć ryczałt lub rozwiązać umowę. Tak stanowi przepis art. 632 k.c.

W sprawie pana Kornela mamy do czynienia z remontem zabytkowego obiektu. Nie sposób zatem wymagać, nawet od doświadczonego wykonawcy, że już na etapie podpisania umowy przewidzi wszystkie okoliczności i koszty, jakie mogą się zdarzyć w trakcie realizacji robót. Gdyby bowiem zaakceptować taki pogląd, to wynagrodzenie wykonawcy zależałoby wyłącznie od faktu, że żadne niespodziewane zdarzenia nie zaistnieją. Wykluczone jest tym bardziej obciążanie przyjmującego zamówienie skutkami ograniczeń administracyjnych – w przypadku czytelnika – pozwolenia konserwatora zabytków.

Jednak niezależnie od tego, nawet, gdyby założyć, że nie byłoby podstaw do podwyższenia ryczałtu o kwotę 150 tys. zł, wówczas pan Kornel mógłby alternatywnie dochodzić zapłaty wskazanej sumy na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu zamawiającego (art. 405 k.c).

Konkluzje te wynikają z wyroku SN z 7 kwietnia 2017 r., I CSK 245/16.

SN, np. w uzasadnieniu wyroku z 1 kwietnia 2011 r., III CSK 220/10, dopuścił mianowicie możliwość alternatywnego formułowania podstaw faktycznych i prawnych żądania i to także w przypadku, gdy wzajemnie się wykluczają. Nie można bowiem wymagać od powoda, aby uzasadniając swoje roszczenie procesowe, już na wstępie procesu mógł przewidzieć wynik postępowania dowodowego. Brak również normy prawnej zakazującej poddania pod ocenę sądowi żądania opartego na różnych podstawach faktycznych.

Pan Kornel może zatem domagać się w pozwie zapłaty 150 tys. zł, w pierwszej kolejności, na podstawie art. 632 § 2 k.c., natomiast na wypadek uznania przez sąd, iż nie ma podstaw do zmiany ryczałtu – alternatywnie (w tym samym pozwie), na podstawie art. 405 k.c., z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia się przez zamawiającego o w/w kwotę, tj. o wartość bezspornie zbudowanej przez czytelnika windy zewnętrznej (i ewentualnych dodatkowych wydatków związanych z jej budową)

podstawa prawna: art. 1831 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 791)

podstawa prawna: art. 405 oraz 632 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 459)

Gdy udział/y w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością wchodzi/ą w skład majątku wspólnego małżonków, umowa podmiotu może ograniczyć lub wyłączyć wstąpienie do niego „drugiej połówki" wspólnika. Nie będzie zatem wystarczająca, w tym zakresie, uchwała udziałowców czy zgromadzenia wspólników, chyba że jest podjęta w celu zmiany kontraktu spółki w tym przedmiocie i dojdzie do wpisu owej zmiany w KRS. Tak więc umowa spółki może ograniczyć wstąpienie do spółki żony/męża wspólnika poprzez wskazanie przesłanek przedmiotowych lub podmiotowych, które powinien wypełnić, aby wejść do podmiotu albo ostatecznie wyłączać ewentualność takiego wstąpienia.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów