Prezes UODO ws. kopiowania dokumentów tożsamości: konieczne wytyczne dla banków

Banki, SKOKi czy krajowe instytucje płatnicze nie mogą weryfikować tożsamości klienta poprzez nagminne kopiowanie dokumentów tożsamości - uważa Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Wystąpił o opracowanie wytycznych w tej sprawie.

Publikacja: 14.04.2020 11:58

Prezes UODO ws. kopiowania dokumentów tożsamości: konieczne wytyczne dla banków

Foto: AdobeStock

Prezes UODO uważa, że kopiowanie dokumentów tożsamości przez przedstawicieli instytucji obowiązanych musi być poprzedzone analizą celowości, zweryfikowaniem, czy rzeczywiście taka czynność jest niezbędna. Tymczasem w praktyce jest z tym różnie. Administratorzy oraz osoby, których dane dotyczą, zgłaszają do UODO wątpliwości w sprawie kopiowania dokumentów tożsamości przez tzw. podmioty obowiązane na podstawie ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy (u.p.p.p.). To m.in. banki, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe czy krajowe instytucje płatnicze. Mają one obowiązek stosowania środków bezpieczeństwa finansowego, a jednocześnie muszą postępować zgodnie z przepisami ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (RODO).

- Art. 34 ust. 1 u.p.p.p., określający środki bezpieczeństwa finansowego, stanowi, że środkiem tym jest m.in. identyfikacja klienta oraz weryfikacja jego tożsamości, a nie kopiowanie dokumentu tożsamości. W przepisach przewidziano możliwość kopiowania dokumentów tożsamości. Takie rozwiązanie należy uznać za uprawnienie przysługujące instytucjom obowiązanym, a nie obowiązek - podkreśla PUODO.

Czytaj też: UODO chce ograniczyć kopiowanie dowodów osobistych przez banki

Jak dodaje, nie kwestionuje zasadności sporządzania kopii dokumentów tożsamości przez instytucje obowiązane w ogóle, gdyż takie uprawnienie przysługuje im na mocy art. 34 ust. 4 u.p.p.p. Podważa jednak, że taka praktyka musi być realizowana przy każdej czynności wykonywanej przez instytucje obowiązane.

- Decyzja o skopiowaniu dokumentu tożsamości, czy też żądanie przedstawienia takich kopii powinna być poprzedzona dokładną analizą czy rzeczywiście taka czynność jest niezbędna. Weryfikacja taka uwzględniać powinna przepisy RODO, w szczególności pozostawać w zgodzie z zasadami ograniczenia celu oraz minimalizacji danych - pisze PUODO do Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego.

10 września 2019 r. PUODO skierował do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej (GIIF) zapytanie, jakimi środkami instytucje obowiązane powinny dokonywać identyfikacji klientów i czy w każdym przypadku powinny pozyskiwać od nich kopie dokumentów, w tym dokumentów tożsamości. W odpowiedzi GIIF zgodził się ze stanowiskiem PUODO, że do weryfikacji tożsamości nie są w każdym przypadku potrzebne kopie dokumentów. Organ ten wyjaśnił także, że w toku prowadzonych kontroli nie oczekuje od instytucji przedkładania kopii dokumentów tożsamości jako potwierdzenia prawidłowego zweryfikowania tożsamości.

Mimo tego stanowiska GIIF problem jest nadal aktualny i powszechny. Dlatego Prezes UODO zdecydował się objąć planem kontroli sektorowych banki pod kątem kopiowania dokumentów tożsamości. Zdaje sobie jednak sprawę, że bardzo trudne jest wypracowanie przez instytucje obowiązane praktyk, które zapewniłyby balans pomiędzy koniecznością zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu a uwzględnieniem przepisów i zasad ochrony danych osobowych. Dlatego Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych skierował do Przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego prośbę o wydanie  dla instytucji obowiązanych rekomendacji, które określiłyby, kiedy pozyskiwanie kopii dokumentów tożsamości jest zasadne, kiedy skorzystać z innych narzędzi i jakie to mogą być narzędzia.

W odpowiedzi z 31 marca 2020 r. KNF poinformowała, iż organem właściwym w sprawach przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, jak również w zakresie wydawania rekomendacji i interpretacji w tej sprawie jest Generalny Inspektor Informacji Finansowej.

Prezes UODO uważa, że kopiowanie dokumentów tożsamości przez przedstawicieli instytucji obowiązanych musi być poprzedzone analizą celowości, zweryfikowaniem, czy rzeczywiście taka czynność jest niezbędna. Tymczasem w praktyce jest z tym różnie. Administratorzy oraz osoby, których dane dotyczą, zgłaszają do UODO wątpliwości w sprawie kopiowania dokumentów tożsamości przez tzw. podmioty obowiązane na podstawie ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy (u.p.p.p.). To m.in. banki, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe czy krajowe instytucje płatnicze. Mają one obowiązek stosowania środków bezpieczeństwa finansowego, a jednocześnie muszą postępować zgodnie z przepisami ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (RODO).

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów