Można budować bliżej granicy sąsiada

W szczególnych przypadkach przedsiębiorca może budować bliżej granicy sąsiada. Na takie odstępstwo nie wystarczy tylko zgoda starosty. Potrzebna jest akceptacja ministra.

Publikacja: 22.04.2015 06:40

Można budować bliżej granicy sąsiada

Foto: Fotorzepa, Radek Pasterski

Przedsiębiorca rozpoczął budowę budynku handlowego. Wcześniej, bez większego problemu, uzyskał w starostwie pozwolenie na budowę. Inwestycja nie spodobała się jednak właścicielowi ośrodka wczasowego znajdującego się w jej pobliżu. Jego zdaniem budynek handlowy zasłoni całkowicie ośrodek. W efekcie nie będzie go widać z pobliskiego ronda i mniej osób do niego trafi w sezonie. Spółka może więc ponieść z tego powodu straty.

Ślepa ściana za blisko

Właściciel ośrodka wniósł skargę do wojewody. Spółka kwestionowała zgodę na odstępstwo od wymogów, które wynikają z przepisów § 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia ministra infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Podnosiła, że odstępstwo – w myśl przepisów – może być stosowane jedynie w przypadkach szczególnie uzasadnionych. Zgodnie z przepisami budynki zwrócone ślepą ścianą w kierunku sąsiada muszą stać co najmniej 3 m od granicy. W spornej sprawie ta odległość była mniejsza.

Wojewoda utrzymał jednak w mocy zaskarżoną decyzję. Jego zdaniem, zgodnie z art. 35 ust. 1 prawa budowlanego, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę właściwy organ sprawdza: zgodność projektu budowlanego z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu, a także wymaganiami ochrony środowiska (pkt 1).

Bada także zgodność projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi (pkt 2) oraz kompletność projektu budowlanego i posiadanie m.in. wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń oraz informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (pkt 3).

Wszystko lege artis

Materiał dowodowy zgromadzony w toku postępowania przed organem I instancji był kompletny. Przed uzyskaniem decyzji o pozwoleniu na budowę inwestor zgodnie z art. 9 w powiązaniu z art. 35 ust. 1 pkt 2 prawa budowlanego wystąpił z wnioskiem do starostwa o odstępstwo od warunków technicznych, polegające na dopuszczeniu usytuowania ściany bez otworów okiennych i drzwiowych projektowanego obiektu w odległości 1,5 m od granicy z działkami sąsiednimi. W uzasadnieniu wniosku wskazał na niewielką powierzchnię działki i jej nieregularny kształt oraz brak możliwości rozwiązań zamiennych, co wskazywało na zasadność zbliżenia obiektu do granic działki. Do wniosku załączył decyzję, w której wójt wyraził zgodę na usytuowanie obiektu w odległości 1,0 m od linii rozgraniczającej krawędź jezdni drogi gminnej.

Wojewoda przypomniał, że artykuł 9 prawa budowlanego przewiduje możliwość wyjątkowego odstępstwa od przepisów techniczno-budowlanych. Starosta zwrócił się do ministra infrastruktury i rozwoju o udzielenie zgody na odstępstwo od przepisów § 12 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia ministra infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Minister upoważnił w końcu starostę do wyrażenia zgody w drodze postanowienia.

Ponadto, zdaniem wojewody, inwestycja nie spowoduje ograniczeń dla sąsiednich działek. Projekt budowlany, w ocenie wojewody, został wykonany zgodnie z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Uzasadnienie do decyzji

Właściciel ośrodka nie poddał się. Wystąpił do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, a ten rozstrzygnął na jego korzyść i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. Zdaniem WSA, w związku z tym, że na postanowienie w sprawie wyrażenia zgody na odstępstwo wydane w trybie art. 9 ust. 2 prawa budowlane nie przysługuje zażalenie, to nie wymaga ono uzasadnienia. Konieczne jest natomiast, aby starosta w uzasadnieniu decyzji o pozwoleniu na budowę przedstawił przesłanki udzielenia bądź odmowy zgody na odstępstwo od przepisów techniczno-budowlanych.

Zdaniem sądu ustawodawca przewidział więc, że nie we wszystkich przypadkach będzie możliwe spełnienie wymagań wynikających z przepisów techniczno-budowlanych.

W pewnych sytuacjach – przypadkach szczególnie uzasadnionych – możliwe jest niezastosowanie się do niektórych z tych wymagań. Ocena, czy w danej sytuacji zachodzi przypadek szczególnie uzasadniony, należy do organów administracji architektoniczno-budowlanej oraz ministra, który ustanowił odpowiednie przepisy techniczno-budowlane. O konieczności zastosowania odstępstwa od przepisów techniczno-budowlanych mogą decydować zatem zarówno względy natury faktycznej (ukształtowanie terenu, stan zagospodarowania sąsiednich nieruchomości), jak też użytkowe czy techniczne.

Ponadto w orzecznictwie podkreśla się, że szczególność konkretnej sytuacji nie może oznaczać dowolności i rozszerzania zakresu usytuowania projektowanego obiektu z pokrzywdzeniem interesu właścicieli działek sąsiednich. Niezbędne jest dokładne wyjaśnienie przez organy okoliczności sprawy, poczynienie stosownych ustaleń i dokonanie oceny, czy spełniona została przesłanka zezwalająca na skorzystanie z odstępstwa od przepisów techniczno-budowlanych (wyrok II OSK 1406/07 ).

Niezbyt wnikliwie

Według sądu, z uzasadnienia zaskarżonego pozwolenia na budowę wynika, że nie dość wnikliwie starosta rozpoznał zarzuty podniesione w odwołaniu od decyzji. Wątpliwości sądu, w świetle materiału dowodowego zawartego w aktach administracyjnych, budzi również brak oceny, czy w sprawie nie doszło do naruszenia interesów właścicieli nieruchomości sąsiednich, a w szczególności działki, której użytkownikiem wieczystym jest właściciel ośrodka.

Rozpatrując ponownie sprawę, starosta powinien uwzględnić ocenę sądu, uzupełnić materiał dowodowy, a następnie podjąć rozstrzygnięcie i uzasadnić je zgodnie z regułami obowiązującymi w postępowaniu administracyjnym.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z 25 marca 2015 r.

sygnatura akt: II SA/Sz 990/14

Przedsiębiorca rozpoczął budowę budynku handlowego. Wcześniej, bez większego problemu, uzyskał w starostwie pozwolenie na budowę. Inwestycja nie spodobała się jednak właścicielowi ośrodka wczasowego znajdującego się w jej pobliżu. Jego zdaniem budynek handlowy zasłoni całkowicie ośrodek. W efekcie nie będzie go widać z pobliskiego ronda i mniej osób do niego trafi w sezonie. Spółka może więc ponieść z tego powodu straty.

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawnicy
Jeden z najbardziej znanych prawników w Polsce odsunięty od zajęć ze studentami
Prawo dla Ciebie
Pokłosie afery Collegium Humanum? Będzie zaostrzenie przepisów o studiach podyplomowych
Spadki i darowizny
Ten testament wywołuje najwięcej sporów. Sąd Najwyższy wydał ważny wyrok
Samorząd
Krzyże w warszawskich urzędach zakazane. Sprawa trafi do prokuratury
Praca, Emerytury i renty
Czternasta emerytura - rząd proponuje termin
Materiał Promocyjny
Technologia na etacie. Jak zbudować efektywny HR i skutecznie zarządzać kapitałem ludzkim?