Ile odpowiedzialności komandytariusza za długi spółki komandytowej

Komandytariusz, który zawiera umowę spółki z osobą prowadzącą przedsiębiorstwo we własnym imieniu i na własny rachunek odpowiada również za zobowiązania związane z jego prowadzeniem, a istniejące w chwili wpisu spółki do rejestru.

Publikacja: 04.11.2016 05:40

Ile odpowiedzialności komandytariusza za długi spółki komandytowej

Foto: 123RF

Przepis art. 116 Kodeksu spółek handlowych dopuszcza ewentualność zawarcia umowy spółki komandytowej z osobą prowadzącą przedsiębiorstwo we własnym imieniu i na własny rachunek. W przeciwieństwie do koncepcji przyjętej w art. 33 cytowanej ustawy – zakładającej, że stroną umowy spółki jawnej może być tylko prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą – możliwe jest zawiązanie przez komandytariusza kontraktu spółki komandytowej zarówno z osobami fizycznymi, prawnymi, jak również jednostkami organizacyjnymi niebędącymi osobami prawnymi, ale posiadającymi zdolność prawną, prowadzącymi we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową (występujących w roli komplementariusza). Działalnością gospodarczą zaś – według art. 2 ustawy z 2 lipca 2004 r.– o swobodzie działalności gospodarczej – jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Pod pojęciem „przedsiębiorstwa" kryje się natomiast zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje on w szczególności: nazwę, własność ruchomości bądź nieruchomości – w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości, prawa wynikające z umów ich najmu i dzierżawy oraz do korzystania z nich na podstawie innych stosunków prawnych, wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne, koncesje, licencje, zezwolenia, patenty i inne prawa własności przemysłowej, majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne, tajemnice przedsiębiorstwa, a nadto księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Nie jest to katalog zamknięty, o czym świadczy sformułowanie „w szczególności".

Komandytariusz, który zawiera umowę spółki z osobą prowadzącą przedsiębiorstwo we własnym imieniu i na własny rachunek (jako komplementariuszem), odpowiada również za zobowiązania związane z jego prowadzeniem, a istniejące w chwili wpisu spółki do KRS. Dotyczy to tylko sytuacji, kiedy w/w przedsiębiorstwo stanowi wkład komplementariusza do spółki (nabycie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55

4

k.c.). Omawiane zaległości mogą powstać zarówno przed, jak i po zawarciu kontraktu spółki. Warunek, że muszą być one aktualne w dacie wpisu spółki do rejestru, a ponadto być związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa >patrz przykład 1. Z owego zakresu odpowiedzialności wyłączone są zatem wszelkie prywatne zaległości prowadzącego przedsiębiorstwo >patrz przykład 2.

Przykład 1

Pan Fabian (komandytariusz) zawarł umowę spółki komandytowej z panią Roksaną, która wniosła do niej tytułem wkładu własny salon kosmetyczny. Pani Roksana w dacie zawiązania kontraktu nie poinformowała jednak komandytariusza, że posiada zadłużenie za niezapłacony asortyment (łóżko do solarium i urządzenie do mikrodermabrazji) w łącznej kwocie 50 tys. zł. Zaległość ta nie została uregulowana do dnia zarejestrowania spółki komandytowej. Z uwagi na to, pan Fabian także ponosi odpowiedzialność za uiszczenie podanej sumy. Dług ma bowiem związek z prowadzeniem przedsiębiorstwa i istniał w dniu wpisu spółki do rejestru;

Przykład 2

Pan Tomasz jest właścicielem warsztatu samochodowego. Postanowił go wnieść tytułem wkładu do spółki komandytowej zawartej z panem Markiem (komandytariuszem). W dniu wpisu podmiotu do rejestru pan Tomasz posiadał zadłużenie z tytułu niezwróconej siostrze pożyczki w wysokości 20 tys. zł. Zaciągnął ją, aby kupić synowi samochód i sfinansować jego wycieczkę do Kolumbii. Mimo że w dacie zarejestrowania spółki istniał dług pana Tomasza, to jego siostra i tak nie będzie mogła żądać jego spłaty od pana Marka. Nie ma on bowiem związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Uwaga! Zapisy umowy spółki wyłączające albo ograniczające odpowiedzialność komandytariusza za zobowiązania mające związek z- wniesionym do niej tytułem wkładu – przedsiębiorstwem osoby prowadzącej je we własnym imieniu i na własny rachunek, a istniejące w dniu zarejestrowania spółki, nie wywołują skutków prawnych wobec osób trzecich (ewentualnie mogą je wywołać w sferze wewnętrznej, gdy tak stanowi umowa danego podmiotu). Przepis art. 116 k.s.h. ma więc charakter bezwzględnie obowiązujący -patrz przykład 3.

Przykład 3

Komplementariuszem w spółce komandytowej jest pan Klaudiusz właściciel, stanowiącego wkład, zakładu mechaniki samochodowej. W umowie tego podmiotu zapisano, że komandytariusz (tj. pani Sandra) nie ponosi żadnej odpowiedzialności za ewentualne długi związane z zakładem pana Klaudiusza, które powstały przed dniem zarejestrowania spółki. Wierzyciele komplementariusza mogą jednak dochodzić zapłaty swoich należności z w/w tytułu także od pani Sandry. Takie umowne postanowienie nie działa bowiem w stosunkach zewnętrznych, czyli wobec kontrahentów. Może mieć ono jedynie znaczenie w układach między wspólnikami i powodować ich wzajemne rozliczenia.

Autorka jest adwokatem

podstawa prawna: art. 33, 116 oraz art. 119 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (tj. DzU z 2016 r. poz. 1202)

podstawa prawna: art. 33- 33

1

, art. 55

1

oraz art. 55

4

ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tj. DzU z 2016r. poz. 380)

podstawa prawna: art. 2 ustawy z 2 lipca 2004 r. – o swobodzie działalności gospodarczej (tj. DzU z 2016r. poz. 1228)

Przepis art. 116 Kodeksu spółek handlowych dopuszcza ewentualność zawarcia umowy spółki komandytowej z osobą prowadzącą przedsiębiorstwo we własnym imieniu i na własny rachunek. W przeciwieństwie do koncepcji przyjętej w art. 33 cytowanej ustawy – zakładającej, że stroną umowy spółki jawnej może być tylko prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą – możliwe jest zawiązanie przez komandytariusza kontraktu spółki komandytowej zarówno z osobami fizycznymi, prawnymi, jak również jednostkami organizacyjnymi niebędącymi osobami prawnymi, ale posiadającymi zdolność prawną, prowadzącymi we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową (występujących w roli komplementariusza). Działalnością gospodarczą zaś – według art. 2 ustawy z 2 lipca 2004 r.– o swobodzie działalności gospodarczej – jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Pod pojęciem „przedsiębiorstwa" kryje się natomiast zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje on w szczególności: nazwę, własność ruchomości bądź nieruchomości – w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości, prawa wynikające z umów ich najmu i dzierżawy oraz do korzystania z nich na podstawie innych stosunków prawnych, wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne, koncesje, licencje, zezwolenia, patenty i inne prawa własności przemysłowej, majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne, tajemnice przedsiębiorstwa, a nadto księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Nie jest to katalog zamknięty, o czym świadczy sformułowanie „w szczególności".

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Dane osobowe
Wyciek danych klientów znanej platformy. Jest doniesienie do prokuratury
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Sądy i trybunały
Prokurator krajowy zdecydował: będzie śledztwo ws. sędziego Nawackiego