Na ten moment wiadomo tyle, że Polska wdroży przepisy unijne w postaci ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa, a najnowszy projekt tej ustawy jest z 18 października 2021 r. Konieczne w rezultacie staje się przedstawienie najważniejszych założeń projektu tejże ustawy. Pracodawcy nie unikną przygotowania odpowiednich procedur, w tym regulaminu zgłoszeń wewnętrznych określającego wewnętrzną procedurę zgłaszania naruszeń. Do najtrudniejszych zadań należy zaliczyć również stworzenie odpowiedniego systemu zgłaszania nadużyć, kanałów komunikacji, wewnętrznego postępowania wyjaśniającego czy zapewnienie ochrony samego sygnalisty, w tym danych osobowych zgłaszającego oraz innych danych pozwalających na ustalenie jego tożsamości. Poprzeczka została zawieszona zatem bardzo wysoko, a czasu pozostało niewiele.
Wyjaśnienia wymaga, że sygnaliści to osoby zgłaszające naruszenia prawa Unii Europejskiej, które dokonując zgłoszenia kwalifikują się do objęcia ochroną pod warunkiem że miały uzasadnione podstawy, by sądzić, że będące przedmiotem zgłoszenia informacje na temat naruszeń są prawdziwe w momencie dokonywania zgłoszenia oraz dokonały zgłoszenia wewnętrznego albo zgłoszenia zewnętrznego lub dokonały ujawnienia publicznego. Chodzi tu o naruszenia związane np. z zamówieniami publicznymi, usługami, produktami i rynkami finansowymi, bezpieczeństwem produktów i ich zgodność z wymogami, bezpieczeństwem transportu, ochroną środowiska.
Obowiązki wynikające z ochrony sygnalistów obejmują zarówno pracodawców w sektorze prywatnym (zasadniczo przedsiębiorstwa zatrudniające więcej niż 50 pracowników), jak również pracodawców w sektorze publicznym. W praktyce oznacza to, że wszyscy „więksi” pracodawcy będą zmuszeni do wdrożenia odpowiednich procedur.
Tak jak już wspomniano, istotnym obowiązkiem pracodawcy będzie ustalenie regulaminu zgłoszeń wewnętrznych, określającego wewnętrzną procedurę zgłaszania naruszeń prawa i podejmowania działań następczych, zgodną z wymogami określonymi w ustawie. Regulamin zgłoszeń wewnętrznych określa m. in. podmiot wewnętrzny upoważniony przez pracodawcę do przyjmowania zgłoszeń; sposoby przekazywania zgłoszeń czy maksymalny termin na przekazanie zgłaszającemu informacji zwrotnej, nieprzekraczający 3 miesięcy od potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia. Co więcej, w regulaminie pracodawcy zdecydują o możliwości zgłoszenia informacji o naruszeniu prawa anonimowo.
Czytaj więcej
Kto zgłosi nieprawidłowości, zachowa etat czy kontrakt, choćby wcześniej miał być zwolniony.
