Amortyzacja: rezygnacja z zakupu komplikuje rozliczenia z fiskusem

Organy podatkowe uważają, że gdy podatnik zamortyzuje jednorazowo nabyty środek trwały, a następnie zwróci go sprzedawcy, powinien skorygować koszty uzyskania przychodów.

Aktualizacja: 21.07.2016 08:16 Publikacja: 21.07.2016 06:30

Amortyzacja: rezygnacja z zakupu komplikuje rozliczenia z fiskusem

Foto: 123RF

W kwietniu 2016 r. podatnik nabył maszynę, która została zaliczona do środków trwałych i jednorazowo zamortyzowana. W czerwcu 2016 r. maszyna uległa uszkodzeniu, a podatnik – zgodnie z umową – zwrócił ją sprzedawcy. Czy podatnik powinien w tej sytuacji skorygować jednorazowy odpis amortyzacyjny? – pyta czytelnik.

Jednorazowa amortyzacja środków trwałych o wartości początkowej przekraczającej 3500 zł jest możliwa na podstawie art. 22k ust. 7-13 ustawy o PIT (w przypadku podatników podatku dochodowego od osób fizycznych) oraz art. 16k ust. 7-13 ustawy o CIT (w przypadku podatników podatku dochodowego od osób prawnych). Z przepisów tych wynika, że jednorazowe odpisy amortyzacyjne mogą być dokonywane nie wcześniej niż w miesiącu, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (zob. art. 22k ust. 8 ustawy o PIT oraz art. 16k ust. 8 ustawy o CIT).

W ustawie nie ma regulacji

Przepisy te nie regulują sposobu postępowania w przypadku zwrotu środka trwałego, w szczególności nie przewidują, aby w związku ze zwracaniem jednorazowo zamortyzowanych środków trwałych konieczne było korygowanie odpisów amortyzacyjnych oraz kosztów uzyskania przychodów. W mojej ocenie powoduje to, że w przypadku zwrotu środków trwałych jednorazowo zamortyzowanych podatnicy nie powinni korygować kosztów uzyskania przychodów, lecz – jeżeli otrzymują zwrot zapłaconej ceny lub jej części – rozpoznawać przychody.

Co na ten temat sądzi skarbówka

Innego zdania są organy podatkowe, które uważają, że w tego typu przypadkach konieczne jest korygowanie kosztów uzyskania przychodów. Tytułem przykładu można wskazać interpretację Izby Skarbowej w Poznaniu z 22 maja 2015 r. (ILPB1/4511-1-269/15-2/AA), w której czytamy, że „zwrot urządzenia potwierdzony wystawieniem faktury korygującej wpływa na zmniejszenie wcześniej zaewidencjonowanych kosztów nabycia (tj. jednorazowego odpisu amortyzacyjnego). Zdarzenie to powinno zatem zostać uwzględnione w wielkości kosztów uzyskania przychodów poprzez ich zmniejszenie w okresie rozliczeniowym (miesiącu, roku podatkowym), w którym koszty te pierwotnie zostały zaksięgowane. Wnioskodawca powinien zatem pomniejszyć pierwotnie zaliczone w ciężar kosztów uzyskania przychodów wydatki o wartość środka trwałego i w konsekwencji dokonać stosownej korekty w okresie rozliczeniowym (miesiącu, roku podatkowym), w którym pierwotnie te koszty wykazano".

Od 1 stycznia zmieniły się przepisy

Należy jednak zauważyć, że interpretacja ta została wydana w 2015 r., a więc przed dodaniem od 1 stycznia 2016 r. do ustawy o PIT art. 22 ust. 7c oraz do ustawy o CIT art. 15 ust. 4i, które stanowią, że jeżeli korekta kosztu uzyskania przychodów, w tym odpisu amortyzacyjnego, nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, to korekty dokonuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie kosztów uzyskania przychodów poniesionych w okresie rozliczeniowym, w którym została otrzymana faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.

Korekta kosztów uzyskania przychodów przeprowadzona na skutek zwrotu środka trwałego nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką. Powoduje to, że – gdyby przyjąć stanowisko, że zwrot jednorazowo zamortyzowanego środka trwałego powoduje konieczność zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o zaliczony do nich jednorazowy odpis amortyzacyjny – zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów w przypadkach takich jak omawiany powinno być ujmowane na bieżąco, tj. w okresach rozliczeniowych otrzymania faktur korygujących dokumentujących zwrot środka trwałego.

Przykład

W kwietniu 2016 r. podatnik będący osobą fizyczną kupił urządzenie za 20 000 zł netto + 4600 zł VAT. Jeszcze w tym samym miesiącu podatnik zaliczył to urządzenie do środków trwałych i jednorazowo zamortyzował, ujmując w kosztach uzyskania przychodów odpis amortyzacyjny w kwocie 20 000 zł (VAT z tytułu zakupu urządzenia podlegał odliczeniu w całości, a więc nie był elementem wartości początkowej urządzenia jako środka trwałego). W czerwcu 2016 r. podatnik zwrócił urządzenie i otrzymał zwrot zapłaconej za niego ceny (24 600 zł) wraz z fakturą korygującą.

W mojej ocenie w takim przypadku podatnik nie powinien korygować kosztów uzyskania przychodów, lecz wykazać przychód w kwocie 20 000 zł. Natomiast przyjęcie stanowiska prezentowanego przez organy podatkowe, że zwrot jednorazowo zamortyzowanego środka trwałego powoduje konieczność zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o zaliczony do nich jednorazowy odpis amortyzacyjny oznaczałoby, że podatnik jest obowiązany zmniejszyć koszty uzyskania przychodów czerwca 2016 r. o 20 000 zł.

Gdy nie wystarcza środków

Może się przy tym zdarzyć, że w miesiącu otrzymania faktury korygującej dokumentującej zwrot środka trwałego koszty uzyskania przychodów będą zbyt niskie, aby obniżyć je o całą kwotę zmniejszenia. W takich przypadkach – jak wynika z art. 22 ust. 7d ustawy o PIT oraz art. 15 ust. 4j ustawy o CIT – podatnicy obowiązani są zwiększyć przychody o kwotę, o którą nie zostały zmniejszone koszty uzyskania przychodów.

Przykład

Wróćmy do poprzedniego przykładu i załóżmy, że koszty uzyskania przychodów czerwca 2016 r. wyniosą u podatnika 12 623 zł. W takim przypadku przyjęcie stanowiska prezentowanego przez organy podatkowe, że zwrot jednorazowo zamortyzowanego środka trwałego powoduje konieczność zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o zaliczony do nich jednorazowy odpis amortyzacyjny oznaczałoby, że w związku ze zwrotem jednorazowo zamortyzowanego środka trwałego podatnik powinien:

1) zmniejszyć koszty uzyskania przychodów czerwca 2016 r. o 12 623 zł, oraz

2) wykazać w czerwcu 2016 r. przychód w kwocie 7377 zł (20 000 zł – 12 623 zł).

Autor jest doradcą podatkowym

W kwietniu 2016 r. podatnik nabył maszynę, która została zaliczona do środków trwałych i jednorazowo zamortyzowana. W czerwcu 2016 r. maszyna uległa uszkodzeniu, a podatnik – zgodnie z umową – zwrócił ją sprzedawcy. Czy podatnik powinien w tej sytuacji skorygować jednorazowy odpis amortyzacyjny? – pyta czytelnik.

Jednorazowa amortyzacja środków trwałych o wartości początkowej przekraczającej 3500 zł jest możliwa na podstawie art. 22k ust. 7-13 ustawy o PIT (w przypadku podatników podatku dochodowego od osób fizycznych) oraz art. 16k ust. 7-13 ustawy o CIT (w przypadku podatników podatku dochodowego od osób prawnych). Z przepisów tych wynika, że jednorazowe odpisy amortyzacyjne mogą być dokonywane nie wcześniej niż w miesiącu, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (zob. art. 22k ust. 8 ustawy o PIT oraz art. 16k ust. 8 ustawy o CIT).

Pozostało 83% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Dane osobowe
Wyciek danych klientów znanej platformy. Jest doniesienie do prokuratury
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Sądy i trybunały
Prokurator krajowy zdecydował: będzie śledztwo ws. sędziego Nawackiego