Obowiązek rozliczenia VAT przez sprzedawcę w kraju siedziby, zwykłego miejsca pobytu lub stałego miejsca zamieszkania usługobiorcy powoduje, że przedsiębiorca powinien mieć możliwość w miarę łatwego określenia miejsca konsumpcji. Zasada ta nabiera szczególnego znaczenia w odniesieniu do usług o stosunkowo niskiej wartości świadczenia jednostkowego przy jednoczesnym wysokim wolumenie sprzedaży. Takie cechy są charakterystyczne dla usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych.
Dążąc do usprawnienia rozliczeń dostawców usług cyfrowych, unijny prawodawca ustanowił grupę domniemań dotyczących lokalizacji usługobiorcy.
Pierwsza grupa domniemań, sformułowanych w art. 24a rozporządzenia wykonawczego, dotyczy zarówno transakcji przeprowadzanych z udziałem dwóch podatników VAT, jak i świadczeń na rzecz ostatecznych konsumentów. Unijny prawodawca przyjął fikcję prawną, zgodnie z którą usługobiorca (niezależnie od jego statusu jako podatnika VAT) ma siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu w lokalizacji, w której znajduje się punkt umożliwiający odbiór usługi cyfrowej. Dotyczy to sposobów przekazu, w przypadku których konieczna jest fizyczna obecność usługobiorcy w danym miejscu (budki i automaty telefoniczne, punkty bezprzewodowego dostępu do internetu, kafejki internetowe, restauracje, lobby hotelowe itp.).
Przykład
Jeżeli Polak przebywający na wakacjach w Grecji kupi dostęp do internetu w kafejce, to czynność ta będzie podlegać opodatkowaniu VAT w Grecji (w miejscu, gdzie znajduje się usługobiorca), niezależnie od położenia siedziby usługodawcy. Domniemanie to dotyczy zarówno świadczeń na rzecz podatnika VAT, jak i podmiotu nieposiadającego tego statusu. Usługa ta podlegałaby opodatkowaniu VAT w Grecji również w sytuacji, gdyby kupującym był polski przedsiębiorca przebywający w Grecji, a zakup był związany z prowadzoną przez Polaka działalnością gospodarczą. W takiej sytuacji obowiązek rozliczenia podatku spoczywałby jednak na nabywcy, a nie na usługodawcy. Zgodnie bowiem z domniemaniem wynikającym ze znowelizowanego rozporządzenia wykonawczego na użytek danej transakcji trzeba będzie przyjąć, że siedziba przedsiębiorcy znajduje się w Grecji, chyba że domniemanie zostanie obalone.
