W marcu br. RPD przystąpił do postępowania toczącego się przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie ze skargi małoletniego Tymona na bezczynność Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej w przedmiocie rozpoznania wniosku o udzielenie informacji publicznej.
7 lipca Sąd Administracyjny w Warszawie przyjął, że wiek skarżącego i związana z tym ograniczona zdolność do czynności prawnych, nie uprawniają go do działania w zakresie wniosku o udostępnienie informacji publicznej, jak również późniejszej możliwości skierowania skargi do sądu administracyjnego z możliwością działania w postępowaniu sądowoadministracyjnym we własnym imieniu. Zdaniem RPD – bezpodstawnie.
Marek Michalak wniósł do Naczelnego Sądu Administracyjnego o uchylenie postanowienia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie. Rzecznik zarzucił postanowieniu naruszenie przepisów postępowania mających istotny wpływ na wynik sprawy. W uzasadnieniu wskazał na występowanie w administracyjnym prawie materialnym regulacji, które przewidują samodzielne działanie osób nieposiadających pełnej zdolności do czynności prawnych.
Rzecznik zwrócił uwagę na art. 61 ust. 1 Konstytucji RP, który stanowi, że prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej przysługuje obywatelom, a ustawa o dostępie do informacji publicznej, będąca uszczegółowieniem tego konstytucyjnego uprawnienia, w art. 2 ust. 1 stanowi, że prawo dostępu do informacji publicznej przysługuje każdemu. Podniósł przy tym, że w uregulowaniach tych nie wskazano, by z przedmiotowym wnioskiem mógł występować wyłącznie określony krąg osób, np. osoby, które ukończyły 18. rok życia. Rzecznik praw dziecka wyraził pogląd, że wykładania art. 2 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej musi uwzględniać przysługujące każdemu obywatelowi konstytucyjne prawo do informacji. Przedstawiając stanowisko zwrócił również uwagę na ratyfikowane umowy międzynarodowe, podkreślając, że zgodnie z art. 13 ust. 1 Konwencji dziecko ma prawo do swobodnej wypowiedzi, a prawo to ma zawiera swobodę poszukiwania, otrzymywania i przekazywania informacji.
W ocenie rzecznika praw dziecka, kształtowanie zaangażowanej postawy obywatelskiej powinno zacząć się od najwcześniejszych lat życia człowieka, a państwo tę aktywność powinno wspierać i promować, unikając jednocześnie arbitralnych i zbyt rygorystycznych ograniczeń.
