W połowie stycznia na łamach „Rzeczpospolitej" ujawniliśmy, iż rząd Prawa i Sprawiedliwości przygotowuje się do dużej reformy sądów powszechnych.
Najważniejsze zmiany to podwyższenie wieku kandydatów na sędziów (do minimum 35. roku życia; obecnie 29 lat, nowe zasady awansów oraz zmniejszenie o jeden szczebel organizacji sądownictwa. Zamiast trzech szczebli: rejonowego, okręgowego i apelacyjnego, mają pozostać dwa.
Do propozycji resortu sprawiedliwości odniosła się w ostatnim czasie Krajowa Rada Radców Prawnych. Wiceprezes KRRP Arkadiusz Bereza skierował w tej sprawie pismo do wiceministra Łukasza Piebiaka, w której przedstawia zgłoszone przez środowisko radców postulaty w zakresie szeroko pojętej reformy sądownictwa.
W ocenie KRRP, zamierzona reforma sądownictwa powinna być reformą wielopłaszczyznową, obejmującą reformy instytucjonalne, dotyczące ustroju sądów, ale też proceduralne, skupiające się na poprawie unormowań dotyczących postępowania sądowego. Jej głównym celem powinno być obecnie przyspieszenie postępowań sądowych, a także eliminacja pomyłek sądowych, jakże negatywnie wpływających na społeczne postrzeganie wymiaru sprawiedliwości. Postulowane zmiany powinny zmierzać do jeszcze szerszego zapewnienia dostępu do sądu.
Zdaniem KRRP działania, aby wyeliminować mankamenty wymiaru sprawiedliwości (zła komunikacja z obywatelami; formalistyczne, sztywne procedury skutkujące koniecznością odrzucenia pozwu; ograniczone możliwości załatwiania spraw przez Internet; zbyt duża liczba procedur itp.), powinny obejmować poprawę komunikacji, uproszczenie procedur i formularzy; rozszerzenie przymusu radcowsko-adwokackiego na wybrane kategorie spraw, połączonego z przyznaniem profesjonalnym pełnomocnikom jako osobom wykonującym zawód zaufania publicznego prawa dostępu do określonych rejestrów i wyszukiwarek; nowelizację przepisów regulujących doręczenia sądowe; wprowadzenie opłat liniowych a nie progresywnych (nawet proporcjonalnie wyższych w sprawach drobnych - celem ograniczania zalewu sądów sprawami drobnymi, które mogą zostać zakończone na drodze mediacji); modyfikację drogi do uzyskania godności sędziego - kandydaci na sędziów powinni spełniać wyższe niż dotychczas wymagania doświadczenia prawniczego (a nie jedynie wiedzy) – docelowo obowiązywać winien prymat dojścia do zawodu sędziego z innych zawodów prawniczych; uchwalenie ustawy o biegłych sądowych; wprowadzenie jednolitych kryteriów przyznawania pomocy sądowej analogicznych, jak np. wykorzystywane w celu przyznawania pomocy społecznej.
