Wspólnik wykona usługę dla spółki i ujmie ją w kosztach

Wydatki poniesione przez spółkę komandytową na nabycie świadczeń od komandytariusza będą dla niego kosztami podatkowymi proporcjonalnie do jego udziału w kosztach spółki.

Publikacja: 27.08.2018 06:40

Wspólnik wykona usługę dla spółki i ujmie ją w kosztach

Foto: Adobe Stock

Zgodnie z przepisami prawa handlowego, spółka komandytowa jest jedną z form prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Uczestnictwo w spółce komandytowej nie uniemożliwia jednak wspólnikowi będącemu komandytariuszem tej spółki, prowadzenia odrębnej działalności gospodarczej na własny rachunek. Może zatem dojść do sytuacji, w której spółka będzie nabywała od swojego wspólnika jakieś towary lub usługi. Poniesione w ten sposób przez spółkę koszty będą stanowiły koszty uzyskania przychodów wszystkich wspólników, nie wyłączając wspólnika, z którym zawierana jest transakcja - w wysokości odpowiadającej jego prawom do udziału w zysku. Reguła ta odnosi się zarówno do sytuacji, w której wspólnikiem – kontrahentem jest osoba fizyczna, jak i prawna.

Czytaj także: Umowa ze wspólnikiem daje koszty uzyskania przychodów

Skutki braku osobowości prawnej

Oceniając skutki podatkowe transakcji zawartej przez spółkę z jej komandytariuszem, należy w pierwszej kolejności wskazać, że spółka komandytowa nie jest osobą prawną, ma natomiast zdolność prawną. Tym samym, może we własnym imieniu nabywać prawa i zaciągać zobowiązania niezależnie od swoich wspólników. Brak osobowości prawnej powoduje jednak, że spółka komandytowa nie może zostać opodatkowana podatkiem dochodowym. Oznacza to, że w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki osobowej, podatnikami podatku dochodowego są wspólnicy, których dochody z udziału w spółce podlegają opodatkowaniu z uwzględnieniem odpowiedniej proporcji. Jak bowiem wynika z art. 7 § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa, podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.

Co mówią przepisy

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o PIT, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału). Łączy się je (z zastrzeżeniem art. 8 ust. 1a ww. ustawy) z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe. Zasady stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT).

Przychody z pozarolniczej działalności

Jednocześnie, jak wynika z art. 5b ust. 2 ustawy o PIT, w przypadku, gdy pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niebędąca osobą prawną, a więc również spółka komandytowa, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce uznawane są za przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej. Analogiczne regulacje, w zakresie rozpoznawania przychodów oraz kosztów przez wspólnika spółki osobowej, będącego podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, wprowadzone zostały do art. 5 ustawy o CIT. Jak zatem wynika z przywołanych przepisów, przychody i koszty związane z działalnością spółki osobowej wspólnicy powinni określać proporcjonalnie do posiadanego udziału w zysku spółki.

Nie ma ograniczeń w ustawach

Kosztami uzyskania przychodów mogą być dla wspólników spółki osobowej wszelkie wydatki poniesione przez tę spółkę, jeżeli służą one osiągnięciu przychodów, zachowaniu albo zabezpieczeniu ich źródeł, a jednocześnie nie zostały wymienione w art. 23 ust. 1 ustawy o PIT i odpowiednio art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Należy przy tym zaznaczyć, że sam fakt bycia wspólnikiem spółki komandytowej nie wyklucza możliwości świadczenia usług na rzecz tej spółki. Przepisy nie zawierają bowiem w tym zakresie żadnych ograniczeń. Mając zatem na uwadze przywołane powyżej regulacje należy stwierdzić, że wydatek spółki komandytowej z tytułu usługi nabytej od będącego przedsiębiorcą wspólnika będzie dla tego wspólnika kosztem uzyskania przychodu z tytułu uczestnictwa w spółce komandytowej – proporcjonalnie do udziału w przychodach. Wydatek ten musi być jednak odpowiednio udokumentowany i spełniać ogólne przesłanki zawarte w art. 22 ust. 1 ustawy o PIT i odpowiednio art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Wyłączenie dla pracy członków rodziny

Rozstrzygając czy wydatki poniesione przez spółkę komandytową na nabycie usług świadczonych przez komandytariusza będą stanowiły dla niego koszty uzyskania przychodów, nie można także pominąć regulacji zawartych w art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy o PIT oraz odpowiednio art. 16 ust. 1 pkt 13c ustawy o CIT.

I tak, zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy o PIT, nie uważa się za koszy podatkowe wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, a w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną – także małżonków i małoletnich dzieci wspólników tej spółki.

Oznacza to, że gdy wspólnik będący osobą fizyczną świadczy pracę na rzecz spółki, wówczas nie rozpozna on kosztu podatkowego proporcjonalnie do udziału w jej zyskach. Jednak wynagrodzenie wspólnika z tytułu świadczenia przezeń pracy na rzecz spółki osobowej będzie w odpowiedniej proporcji kosztem uzyskania przychodów dla pozostałych wspólników. Przepis ten nie znajduje jednak zastosowania w sytuacji, gdy wykonanie pracy (usługi) następuje na podstawie stosunku prawnego łączącego dwa odrębne podmioty gospodarcze, a więc wspólnika prowadzącego indywidualną działalność gospodarczą oraz spółkę (zob. interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 stycznia 2018 r., 0114-KDIP3-1.4011. 469.2017.1.EC).

Z kolei w myśl art. 16 ust. 1 pkt 13c ustawy o CIT, do kosztów podatkowych nie zalicza się u podatnika będącego wspólnikiem spółki niebędącej osobą prawną – wartości pracy własnej będących osobami fizycznymi innych wspólników tej spółki. Przepis stosuje się odpowiednio do wartości pracy małżonków i małoletnich dzieci wspólników spółki niebędącej osobą prawną. Przepis ten odwołuje się jednak wyłącznie do pracy osób fizycznych. Tym samym nie znajdzie on zastosowania w sytuacji, gdy spółka ponosi wydatki z tytułu nabycia usług świadczonych przez wspólnika będącego osobą prawną (zob. interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 kwietnia 2018 r., 0114-KDIP2-2.4010.86. 2018.1.JG).

Autor jest konsultantem podatkowym w ECDP sp. z o.o.

www.ecdpgroup.com

Podstawa prawna: art. 102 – 124 ustawy z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (tekst jedn. DzU z 2017 r. poz. 1577 ze zm.), art. 5b ust. 2, art. 8, art. 22 ust. 1 i art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 200 ze zm.), art. 5, art. 15 ust. 1 i art. 16 ust. 1 pkt 13c ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 1036 ze zm.)

Odpowiedzialność wspólników w spółce komandytowej

Jak stanowi art. 102 k.s.h., spółką komandytową jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona.

Zgodnie z przepisami prawa handlowego, spółka komandytowa jest jedną z form prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej. Uczestnictwo w spółce komandytowej nie uniemożliwia jednak wspólnikowi będącemu komandytariuszem tej spółki, prowadzenia odrębnej działalności gospodarczej na własny rachunek. Może zatem dojść do sytuacji, w której spółka będzie nabywała od swojego wspólnika jakieś towary lub usługi. Poniesione w ten sposób przez spółkę koszty będą stanowiły koszty uzyskania przychodów wszystkich wspólników, nie wyłączając wspólnika, z którym zawierana jest transakcja - w wysokości odpowiadającej jego prawom do udziału w zysku. Reguła ta odnosi się zarówno do sytuacji, w której wspólnikiem – kontrahentem jest osoba fizyczna, jak i prawna.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP