Coraz większym problemem przy prawidłowej i terminowej realizacji inwestycji drogowych stają się przypadki niewypłacania wynagrodzenia podwykonawcom. Podwykonawcy to często mali i średni przedsiębiorcy, którzy swoim potencjałem finansowym i organizacyjnym nie mogą równać się z dużymi korporacjami budowlanymi, które najczęściej występują po stronie generalnego wykonawcy i inwestora. Nie są to nowe zjawiska i od dłuższego czasu mówi się o konieczności wprowadzenia prawnych instrumentów ochrony podwykonawców, którzy aktualnie wystawieni są na zbyt duże ryzyko.
Czytaj także: Likwidacja otwartych rachunków powierniczych bez zabezpieczenia
Przedstawiony scenariusz dotyczy na tyle licznej grupy firm, iż Ministerstwo Sprawiedliwości postanowiło zająć się problemem. Remedium na problemy podwykonawców mają być regulacje opracowywanej aktualnie przez ministerstwo ustawy o zapobieganiu nadużyciom w inwestycjach drogowych. Zgodnie z informację opublikowaną na stronie ministerstwa proponowana ustawa należy do programu reform „Sprawiedliwość i bezpieczeństwo" i ma dotyczyć inwestycji drogowych realizowanych przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad.
Będą zaświadczenia drogowe
Wśród najważniejszych zmian, jakich ustanowienie zakłada projekt ustawy, należy wskazać wprowadzenie zaświadczeń drogowych wydawanych przez inspektora inwestycji drogowej, powołanie Komisji Inwestycji Drogowych oraz ustanowienie obowiązku prowadzenia drogowego rachunku powierniczego.
Zgodnie z propozycją MS funkcję inspektora inwestycji drogowej ma pełnić powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane. Głównym zadaniem inspektora będzie wydawanie tzw. zaświadczeń drogowych po zakończeniu poszczególnych etapów realizacji inwestycji przez podwykonawcę, określonych w harmonogramie rzeczowo-finansowym, stanowiącym integralną część umowy o podwykonawstwo. Zaświadczenia mają być wydawane w terminie 5 dni od zgłoszenia gotowości do odbioru danych robót i mogą być zaopatrzone we wzmiankę o wykonalności. Wydanie zaświadczenia ma być poprzedzone wysłuchaniem uczestników procesu inwestycyjnego. Inspektor będzie też uprawniony do wzywania uczestników procesu inwestycyjnego do złożenia w terminie 7 dni wyjaśnień co do kwestii związanych z wydawanym zaświadczeniem. Co ważne, wydane zaświadczenie ma mieć moc dokumentu urzędowego, tzn. będzie stanowić dowód tego, co zostało w nim poświadczone i będzie korzystało z tzw. domniemania prawdziwości urzędowo poświadczonych informacji. Może to być niezwykle istotne w ewentualnych procesach sądowych pomiędzy podwykonawcami a ich zleceniodawcami.