Czy zakazać obrzezania u chłopców? Przewiduje to petycja, którą zajmie się Sejm

„Konwencja o prawach dziecka nakłada na państwo obowiązek zapewnienia dziecku ochrony przed wszelkimi praktykami mogącymi szkodzić jego zdrowiu fizycznemu i psychicznemu. Obrzezanie jest zabiegiem nieodwracalnym i stanowi trwałą ingerencję w ciało dziecka, dokonywaną bez jego świadomej i dobrowolnej zgody” – pisze autor petycji, która trafiła do Sejmu. Postuluje w niej wprowadzenie ustawowego „zakazu wykonywania obrzezania (circumcisio) na osobach niepełnoletnich – zarówno ze względów religijnych, kulturowych, jak i innych pozamedycznych”.

Czytaj więcej

Nauka

Obrzezanie narzędziem walki plemników

Amerykańscy socjobiolodzy uważają, że na obowiązku okaleczania genitaliów młodych mężczyzn korzys...

Obrzezanie, czyli usunięcie części narządów płciowych, jest praktykowane w różnych regionach świata i dotyczy zarówno chłopców, jak i dziewczynek. Dużo większe kontrowersje wywołuje ten drugi przypadek, który w literaturze nazywany jest wprost „okaleczaniem żeńskich narządów płciowych”. Jest uznawany przez wiele organizacji za pogwałcenie praw człowieka i zakazany w wielu kodeksach karnych, w tym od 2023 r. również w Polsce.

Obrzezanie chłopców, czyli usunięcie napletka, budzi dużo mniejsze kontrowersje medyczne, a nawet niektórzy specjaliści dopatrują się w nim niewielkich korzyści zdrowotnych. Z powodów religijnych jest praktykowane u żydów i muzułmanów, jednak zdaniem autora petycji powinno się to w Polsce skończyć.

Czy obrzezanie stanowi naruszenie praw dziecka?

„Integralność cielesna stanowi podstawowe prawo człowieka, wynikające z Konstytucji RP (art. 30 i 47). Decyzja o poddaniu się zabiegowi obrzezania powinna należeć wyłącznie do osoby pełnoletniej, zdolnej do świadomego podjęcia decyzji. Zabieg wiąże się z ryzykiem powikłań medycznych (ból, infekcje, uszkodzenia). Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wskazuje, że obrzezanie nie jest zabiegiem koniecznym u zdrowych chłopców, a jego profilaktyczne znaczenie jest ograniczone. Z etycznego punktu widzenia ingerencja w ciało dziecka z przyczyn pozamedycznych narusza zasady medycyny opartej na zgodzie pacjenta (informed consent)” – pisze autor, domagając się „wprowadzenia zakazu obrzezania dzieci i młodzieży do ukończenia 18. roku życia, poza przypadkami uzasadnionymi medycznie i potwierdzonymi przez lekarza specjalistę”.

Dodaje, że „w momencie osiągnięcia pełnoletności każdy obywatel będzie mógł dobrowolnie zdecydować o poddaniu się zabiegowi zgodnie z własnymi przekonaniami religijnymi, kulturowymi czy zdrowotnymi”.

Czytaj więcej

Praca, Emerytury i renty

Emerytury bezdzietnych kobiet. Czy petycja ma szansę zmienić prawo?

Petycje obywateli do władz, w szczególności te kontrowersyjne, są wykorzystywane do budowania zas...

Kim jest autor? Wysyłając petycję nie zgodził się na podanie swoich danych osobowych. Jego propozycja trafi pod głosowanie w Komisji do Spraw Petycji, która zdecyduje, czy wstrzymać jej bieg, przygotować projekt ustawy czy wysłać dezyderat do rządu. Nie oznacza to jednak, że pismo ma jakieś wyjątkowe znaczenie z punktu widzenia Sejmu, bo z petycją może wystąpić niemal każdy, a obywatele robią to coraz częściej. Tylko w tej kadencji w Sejmie zarejestrowano ponad 700 petycji, z czego większość przeszła bez echa.

Petycja o zakazie obrzezania może przypominać tę o zakazie spowiadania dzieci

Tym razem może być jednak inaczej, bo sprawy dotyczące praktyk religijnych w kontekście prawa człowieka zawsze wywołują szeroką dyskusję. Tak np. było z petycją dotyczącą zakazu spowiedzi osób nieletnich. Wpłynęła do Sejmu pod koniec ubiegłego roku, o czym jako pierwsza napisała „Rzeczpospolita”, a jej autorem był Rafał Betlejewski, performer i autor książek, od lat krytycznie wypowiadający się na temat Kościoła. O swoim pomyśle zakazu spowiedzi poinformował już w 2022 r. w mediach społecznościowych, argumentując m.in., że spowiedź jest wkroczeniem w świat intymny dziecka, a księża nie mają często odpowiedniego przygotowania psychologicznego. Założył internetową zbiórkę pod petycją, którą poparło ponad 13 tys. osób.

Czytaj więcej

Polityka

Posłowie zajmą się zakazem spowiedzi nieletnich. Petycja już w Sejmie

Głośny pomysł, by sakrament pokuty i pojednania był dostępny tylko dla osób pełnoletnich, w końcu...

Gdy petycja trafiła do Sejmu, wywołała prawdziwą medialną burzę. W jej sprawie wypowiadali się m.in. politycy, psychologowie oraz oczywiście duchowni, włączając w to hierarchów. Tekst jednego z nich, metropolity warszawskiego abp. Adriana Galbasa, opublikowała „Rzeczpospolita”. „Gdyby projekt ten został przegłosowany, Polska byłaby pierwszym krajem na świecie z zakazem spowiadania dzieci” – napisał, nazywając pomysł „kuriozalnym”. Ostatecznie w kwietniu tego roku komisja odrzuciła petycję po dość burzliwej dyskusji w trakcie swojego posiedzenia.

Czy w sprawie zakazu obrzezania czekają nas podobne emocje? Wskazywałby na to fakt, że niektórzy posłowie taki zakaz chętnie by poparli. Jednym z nich jest Marcin Józefaciuk (niezrzeszony, wybrany z list KO), członek Komisji ds. Petycji, który aktywnie działał na rzecz zakazu spowiedzi u osób nieletnich.

– Chętnie przejąłbym prowadzenie takiej petycji w naszej komisji – mówi „Rzeczpospolitej” Józefaciuk. – Obrzezanie jest naruszeniem cielesności dziecka, które nie powinno mieć miejsca z pobudek ideologicznych. Pamiętajmy, że w starożytności obrzezanie zaczęło być praktykowane nie tylko z powodów higienicznych, czyli „oczyszczenia fizycznego”, lecz także „oczyszczenia duchowego”, czyli osłabienia popędu seksualnego. Decyzję o takim zabiegu powinna podejmować osoba dorosła – komentuje.

Dyskusja w polskim Sejmie na pewno wywołałaby jednak protesty ze strony organizacji żydowskich i muzułmańskich. Tak bowiem było w krajach, gdzie pojawiały się takie postulaty.

Zakaz obrzezania z powodów niemedycznych był dyskutowany w kilku krajach europejskich

Najgłośniejsza dyskusja toczyła się w 2012 r. w Niemczech, gdy sąd w Kolonii uznał obrzezanie chłopców za karalne uszkodzenie ciała. Wyrok oburzył żydów, muzułmanów, został skrytykowany przez Kościół katolicki w Niemczech i był szeroko dyskutowany w mediach. – Jest to największy atak na społeczność żydowską w Europie od czasów Holokaustu – oświadczył Pinchas Goldschmidt, przewodniczący Konferencji Rabinów Europy. W efekcie tego sporu niemiecki parlament uchwalił ustawę, która zalegalizowała obrzezanie chłopców pod warunkiem, że zabieg ten jest przeprowadzany zgodnie z zasadami sztuki medycznej, co skrytykowały z kolei organizacje broniące praw dziecka.