Tak uznał Sąd Najwyższy w uchwale z 6 czerwca 2014 r., III CZP 23/14.
Sąd Rejonowy na wniosek wierzyciela ogłosił upadłość dłużnika obejmującą likwidację jego majątku. Wierzyciel ten był tzw. wierzycielem rzeczowym (hipotecznym) dłużnika, tzn. nie przysługiwało mu wobec dłużnika jakiekolwiek roszczenie osobiste, a jedynie miał możliwość zaspokojenia swojej należności z ustanowionej na jego rzecz przez dłużnika na nieruchomościach wchodzących w skład jego majątku hipoteki.
W zażaleniu na postanowienie o ogłoszeniu upadłości dłużnik zarzucił sądowi I instancji m.in. naruszenie art. 20 ust. 1 i art. 198 ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze – z uwagi na brak legitymacji czynnej po stronie wierzyciela hipotecznego do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnika ze względu na to, że nie przysługuje mu względem dłużnika żadne roszczenie osobiste. W świetle bowiem art. 65 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece wierzyciel hipoteczny ma jedynie prawo do prowadzenia egzekucji z przedmiotu zabezpieczenia. Dłużnik nie ma natomiast obowiązku spełnienia świadczenia pieniężnego, a jedynie znoszenia egzekucji skierowanej do jego majątku (przedmiotu hipoteki). Ponadto dłużnik podniósł zarzut naruszenia art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) Prawa upadłościowego i naprawczego, argumentując, iż wierzycielowi hipotecznemu niebędącemu wierzycielem osobistym nie przysługuje wspólne dochodzenie roszczeń z innymi wierzycielami od niewypłacalnego dłużnika.
Sąd okręgowy wskazał na różne możliwości rozstrzygnięcia kwestii legitymacji czynnej wierzyciela hipotecznego, któremu nie przysługuje wierzytelność osobista wobec dłużnika hipotecznego i przedstawił to zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu.
Sąd Najwyższy podjął uchwałę, w której przesądził, że wierzyciel hipoteczny niebędący wierzycielem osobistym dłużnika jest uprawniony do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie jego upadłości (art. 20 ust. 1 Prawa upadłościowego i naprawczego).
