Data zachorowania nie ma znaczenia

Z wypłaty części oszczędności w razie poważnego zachorowania skorzystać może każdy uczestnik PPK, bez względu na wiek. Dla realizacji takiej wypłaty nie ma znaczenia, czy wnioskujący o nią aktywnie oszczędza w PPK, czy też zawiesił dokonywanie wpłat do tego programu (złożył rezygnację z dokonywania tych wpłat). Bez znaczenia jest także czy poważne zachorowanie - w związku, z którym uczestnik PPK planuje dokonać wypłaty środków z PPK - zostało zdiagnozowane lub jego przyczyna powstała w okresie uczestnictwa w PPK, czy wcześniej. Dla nabycia prawa do wypłaty istotne jest to, czy w chwili złożenia wniosku nadal istnieje poważne zachorowanie.

Choroba uczestnika oraz jego najbliższych

Uczestnik PPK ma prawo skorzystać z takiej wypłaty w przypadku, gdy poważne zachorowanie dotyczy jego samego, jego małżonka lub dziecka. Przy czym jako dziecko - należy rozumieć dziecko własne uczestnika PPK, dziecko małżonka uczestnika PPK, dziecko przysposobione przez uczestnika PPK lub jego małżonka, a także dziecko, w sprawie którego toczy się - z wniosku uczestnika PPK lub jego małżonka - postępowanie o przysposobienie, lub dziecko, nad którym opiekę sprawuje uczestnik PPK lub jego małżonek - od poczęcia do osiągnięcia pełnoletności.

Należy jednak pamiętać, że nie każda - nawet poważna niedyspozycja zdrowotna pozwala na wypłatę oszczędności zgromadzonych w PPK. Co należy rozumieć przez poważne zachorowanie określa ustawa o PPK (patrz ramka). I tylko wystąpienie jednego z wymienionych w ustawowej definicji poważnego zachorowania zdarzenia uprawnia uczestnika PPK do wypłaty z tytułu poważnego zachorowania do 25% środków zgromadzonych na jego rachunku PPK.

Definicja poważnego zachorowania

Przez poważne zachorowanie, o którym mowa w ustawie o PPK należy rozumieć:

a) całkowitą niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 504), ustaloną w formie orzeczenia przez lekarza orzecznika lub komisję lekarską Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na okres co najmniej 2 lat,

b) umiarkowany lub znaczny stopień niepełnosprawności w rozumieniu ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 573 ze zm.), ustalony w formie orzeczenia przez zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności na okres co najmniej 2 lat,

c) niepełnosprawność osoby, która nie ukończyła 16 lat, w rozumieniu ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 573 ze zm.), ustaloną w formie orzeczenia przez zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności,

d) zdiagnozowanie u osoby dorosłej jednej z następujących jednostek chorobowych: amputacja kończyny, bakteryjne zapalenie mózgu lub opon mózgowo-rdzeniowych, wirusowe zapalenie mózgu, choroba Alzheimera, choroba Leśniowskiego-Crohna, choroba neuronu ruchowego (stwardnienie zanikowe boczne), choroba Parkinsona, dystrofia mięśniowa, gruźlica, niewydolność nerek, stwardnienie rozsiane, choroba wywołana przez ludzki wirus upośledzenia odporności (HIV), kardiomiopatia, nowotwór złośliwy, toczeń trzewny układowy, udar mózgu, utrata mowy, słuchu lub wzroku, wrzodziejące zapalenie jelita grubego lub zawał serca,

e) zdiagnozowanie u dziecka jednej z następujących jednostek chorobowych: poliomyelitis (choroba Heinego-Medina), zapalenie opon mózgowych, zapalenie mózgu, anemia aplastyczna, przewlekłe aktywne zapalenie wątroby, padaczka, gorączka reumatyczna, nabyta przewlekła choroba serca, porażenie (paraliż), utrata wzroku, głuchota (utrata słuchu), potransfuzyjne zakażenie wirusem HIV, schyłkowa niewydolność nerek, tężec, cukrzyca, łagodny guz mózgu, przeszczepienie narządów, zabieg rekonstrukcyjny zastawek, zabieg rekonstrukcyjny aorty lub nowotwór złośliwy.

Czytaj więcej

Prawo pracy

Wszyscy pracodawcy dowiedzą się rozpoczęciu wypłat przez uczestnika PPK

Rozpoczęcie wypłat z rachunku PPK po ukończeniu 60. roku życia uniemożliwia dalsze oszczędzanie w PPK i to na wszystkich rachunkach, jakie posiada uczestnik tego programu. Przepisy regulujące zasady informowania pracodawców zatrudniających takiego uczestnika o konieczności zaprzestania dokonywania za niego wpłat do PPK wejdą w życie 21 listopada br.

Jedno zdarzenie – jedna wypłata

Warto podkreślić, że z wypłaty w razie poważnego zachorowania uczestnik PPK może korzystać wielokrotnie. Oczywiście, pod warunkiem, że każda wypłata dotyczyć będzie innych zdarzeń mieszczących się w katalogu „poważnego zachorowania”. To oznacza, że ten sam uczestnik PPK może np. wypłacić 25% środków zgromadzonych na jego rachunku PPK w przypadku zdiagnozowania u niego jednej z jednostek chorobowych wskazanych w ustawie o PPK, pomimo, że wcześniej wypłacił już do 25% zgromadzonych na rachunku PPK środków w związku ze zdiagnozowaniem u niego innej jednostki chorobowej tam wskazanej albo ze względu na orzeczoną przez lekarza orzecznika ZUS całkowitą niezdolność do pracy na okres co najmniej 2 lat.

Ważne: Jedno ze zdarzeń mieszczących się w katalogu „poważnego zachorowania” (jednej osoby) uzasadniać może jedną wypłatę z rachunku PPK.

Można jednorazowo, można w ratach

Ustawa o PPK wskazując, że wypłata w związku z poważnym zachorowaniem wynosić może do 25% środków zgromadzonych na rachunku uczestnika PPK, decyzje w sprawie wysokości tej wypłaty pozostawia uczestnikowi. To od niego zależy z ilu faktycznie środków będzie chciał skorzystać, pod warunkiem, że zmieści się w limicie wskazanym w ustawie.

Jeśli zdecyduje się na wypłatę w niższej wysokości (np. 10% środków w związku z zachorowaniem na chorobę Parkinsona), będzie mógł ponownie wnioskować o wypłatę środków w związku z tą sama jednostka chorobową, tak aby łącznie wypłata związana z tym zachorowaniem nie przekroczyła 25% zgromadzonych przez niego na rachunku PPK środków.

Ważne: Maksymalna wysokość wypłaty do 25% środków dotyczy środków zgromadzonych na jednym rachunku PPK prowadzonym przez jedną instytucję finansową. Uczestnik PPK posiadający kilka rachunków PPK z każdego z nich może dokonać takiej wypłaty.

Wypłata z PPK w razie poważnego zachorowania jest dokonywana w formie pieniężnej – zgodnie z dyspozycją uczestnika PPK – jednorazowo lub w ratach. To uczestnik PPK decyduje, czy wypłaci środki na raz, czy rozłoży ich wypłatę w czasie. W przypadku podjęcia decyzji o wypłacie środków w ratach, uczestnik decyduje w jakiej liczbie rat środki zostaną mu wypłacone.

Bez kosztów i obowiązku zwrotu

Wypłata z PPK w razie poważnego zachorowania nie jest związana z żadnymi kosztami dla uczestnika PPK. Instytucja finansowa nie pobiera żadnych opłat za realizację tej wypłaty. Uczestnik PPK nie zapłaci również podatku od zysków kapitałowych przy wypłacie środków (art. 21 ust.1 pkt 58c ustawy o PIT). Wypłata pomniejszy jednak jego oszczędności na rachunku PPK, a wypłacone środki nie przyniosą uczestnikowi zysków, które mógłby osiągnąć, gdyby nie dokonał wypłaty.