Stan epidemii ogłoszony na mocy rozporządzeń ministra zdrowia w związku z rozprzestrzeniającą się pandemią wirusa COVID-19 spowodował wprowadzenie zasadniczych ograniczeń przemieszczania się ludności oraz prowadzenia określonych kategorii działalności gospodarczej. Przedsiębiorcy oczekują propozycji wsparcia ze strony państwa, ale nie ulega wątpliwości, że ogólna sytuacja ekonomiczna ulegnie pogorszeniu. Należy też spodziewać się wzrostu liczby przedsiębiorców zmuszonych do ogłoszenia upadłości lub restrukturyzacji.
Upadłość przedsiębiorcy ma bezpośredni wpływ na sytuację prawną i ekonomiczną jego wierzycieli. Wierzyciel ma bowiem trudności z wyegzekwowaniem od niego należności, a dodatkowo jednym z efektów upadłości dłużnika jest brak możliwości zastosowania przez wierzyciela korekty podatku należnego w ramach tzw. ulgi na złe długi. Taki wniosek płynie z analizy przepisów ustawy o VAT oraz praktyki organów podatkowych. Analiza przepisów dyrektywy VAT prowadzi jednak do wniosków odmiennych. Niewykluczone, że jednoznaczne wyjaśnienie tej rozbieżności przyniesienie orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Polskie regulacje...
Analiza treści ustawy o VAT prowadzi do jednoznacznych wniosków. Zgodnie z art. 89a tej ustawy podatnik może skorygować podstawę opodatkowania oraz podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Aktualnie wierzytelność uważa się za uprawdopodobnioną, w przypadku gdy nie została ona uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze. Przepisy ustawy o VAT uzależniają przy tym możliwość zastosowania ulgi za złe długi przez sprzedawcę, jeżeli są spełnione określone warunki, w tym:
- dostawa nastąpiła na rzecz zarejestrowanego podatnika VAT niebędącego w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub likwidacji;