Dwie firmy w jednym budynku: jak naliczać odpisy amortyzacyjne

Jeśli w jednym budynku działalność gospodarczą prowadzą dwie osoby, to każda z nich ma prawo naliczać odpisy amortyzacyjne

Publikacja: 30.10.2012 02:00

Odpisy nalicza się od wartości początkowej ustalonej w takiej proporcji, w jakiej pozostaje ich udział we własności składnika majątku. Jeśli jednak nieruchomość należy do majątku wspólnego małżonków i każde z nich prowadzi w nim działalność, to zasada proporcjonalnego rozliczenia będzie miała zastosowanie tylko, gdy będą na cele swoich firm wykorzystywać tę samą powierzchnię (np. to samo piętro). Wtedy każde z nich naliczy opisy od połowy wartości początkowej (lub innej przyjętej proporcji).

Potwierdzają to interpretacje podatkowe. Przykładem jest pismo wydane przez Izbę Skarbową w Łodzi 24 lutego 2012 r. (IPTPB1/415-330/11-2/AG). Izba stwierdziła, że w przypadku, gdy małżonkowie wykorzystują składniki majątku stanowiące ich współwłasność w działalności prowadzonej odrębnie, wartość początkową tych środków trwałych należy ustalić w takiej proporcji, w jakiej pozostaje udział małżonków we współwłasności tych składników.

Z pytaniem zwróciło się małżeństwo. Podatnik w 2011 r. wraz z żoną nabył, na prawach wspólności ustawowej, grunt przeznaczony pod zabudowę. Na nieruchomości zamierzali wybudować budynki trwale związane z gruntem, które będą wykorzystywane do celów działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie przez podatnika oraz przez jego małżonkę. W jakiej proporcji wydatki na realizację opisanych inwestycji będą stanowiły wartości początkowe powstałych środków trwałych.

Izba przypomniała, że kwestię stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Stosownie do art. 31 § 1 tej ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).

Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest wspólnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 kodeksu oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku.

Współwłasność bowiem, skoro nie została wyłączona ani zniesiona prawomocnym wyrokiem sądu bądź umową majątkową małżeńską, rodzi prawo korzystania z rzeczy na równych zasadach przez każde z małżonków, w tym pobierania pożytków i innych przychodów oraz ponoszenia wydatków i ciężarów związanych z rzeczą wspólną.

Generalnie zatem, każde z małżonków, które wykorzystuje składnik majątku objęty wspólnością majątkową w odrębnie prowadzonej działalności gospodarczej, ma prawo ustalić jego wartość początkową proporcjonalnie do posiadanego udziału w majątku wspólnym.

Jednak w sytuacji, gdy małżonkowie wykorzystują w nierównych częściach składnik majątku stanowiący ich współwłasność w odrębnie prowadzonych działalnościach, co zostanie stosownie udokumentowane, dopuszczalne jest ustalenie wartości początkowej środków trwałych w oparciu o rzeczywiste proporcje ich wykorzystania.

Takie stanowisko nie jest sprzeczne z postanowieniami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, którego art. 341 stanowi, że każde z małżonków jest uprawnione do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego oraz do korzystania z nich w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez drugie z małżonków.

Izba stwierdziła więc, że w sytuacji gdy podatnik oraz jego żona prowadzą odrębnie działalność gospodarczą i dla celów tej działalności będą wykorzystywać składniki majątku, tj. budynki wraz z infrastrukturą, stanowiące ich wspólność majątkową małżeńską, usytuowane na gruncie stanowiącym ich współwłasność, to podatnik ma prawo ustalić wartość początkową tych środków trwałych zgodnie z art. 22g ust. 11 ustawy o PIT, tj. proporcjonalnie do posiadanego udziału we własności tych składników majątku.

Odpisy nalicza się od wartości początkowej ustalonej w takiej proporcji, w jakiej pozostaje ich udział we własności składnika majątku. Jeśli jednak nieruchomość należy do majątku wspólnego małżonków i każde z nich prowadzi w nim działalność, to zasada proporcjonalnego rozliczenia będzie miała zastosowanie tylko, gdy będą na cele swoich firm wykorzystywać tę samą powierzchnię (np. to samo piętro). Wtedy każde z nich naliczy opisy od połowy wartości początkowej (lub innej przyjętej proporcji).

Pozostało 87% artykułu
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Dane osobowe
Wyciek danych klientów znanej platformy. Jest doniesienie do prokuratury
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Sądy i trybunały
Prokurator krajowy zdecydował: będzie śledztwo ws. sędziego Nawackiego