Skutki podatkowe zbycia udziałów lub akcji różnią się w zależności od sposobu ich nabycia oraz cech samej transakcji (np. sprzedaż za gotówkę, umorzenie, wymiana w zamian za udziały innego podmiotu, itp.). Różnice występują m.in. w zakresie powstania przychodu czy metody ustalania kosztów jego uzyskania. W niniejszym artykule zostaną omówione wybrane konsekwencje podatkowe sprzedaży udziałów (akcji) spółki kapitałowej wynikające ?z ustawy o CIT oraz umów ?o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Ogólne regulacje
Zgodnie z ogólną zasadą przewidzianą w ustawie o CIT spółki będące polskimi rezydentami podatkowymi podlegają opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania. Oznacza to, że dochód polskiego podatnika z tytułu sprzedaży udziałów w polskiej lub zagranicznej spółce jest co do zasady opodatkowany w Polsce. Dochód nierezydenta będzie natomiast podlegał opodatkowaniu w Polsce, tylko jeżeli zostanie osiągnięty na terytorium Polski (zasada ograniczonego obowiązku podatkowego). Ustawa nie zawiera jednak wskazówek interpretacyjnych umożliwiających określanie, czy dany dochód został uzyskany w Polsce w przeciwieństwie do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (choć art. 3 ust. 2b ustawy o PIT również nie definiuje pojęcia źródła dochodów w sposób całościowy i jego zapisy mogą w praktyce sprawiać problemy interpretacyjne).
Czy minister wyjaśnił wątpliwości
Wychodząc naprzeciw wątpliwościom, które pojawiały się przy określaniu istnienia obowiązku podatkowego w odniesieniu do dochodów nierezydentów ze sprzedaży udziałów w polskich spółkach, minister finansów wydał 24 lipca 2001 r. pismo wyjaśniające (PB4/AK-8214-1045-277/01). Zgodnie ze stanowiskiem ministra o tym, czy źródło dochodów jest położone w Polsce, decyduje m.in. to, czy jest ono trwale związane z jej terytorium. Samo zbycie „praw do źródeł dochodów" (czyli np. udziałów, akcji, obligacji i innych papierów wartościowych wyemitowanych przez polskie podmioty) nie spełnia tej przesłanki, gdyż jest odrębnym źródłem dochodów.
Co ciekawe, minister wprowadził do tej zasady dwa następujące wyjątki:
- ?zbycie za pośrednictwem polskiej giełdy oraz