Stosowane w prawie karnym skarbowym środki karne mają zróżnicowany charakter. Zalicza się do nich m.in. dobrowolne poddanie się odpowiedzialności (art. 22 par. 2 pkt 1 kodeksu karnego skarbowego; dalej k.k.s.), środki o charakterze majątkowym (art. 22 par. 2 pkt 2-4a k.k.s.), a także środki karne o charakterze niemajątkowym (art. 22 par. 2 pkt 5-8 k.k.s.), wśród których jako ostanie wymieniono środki związane z poddaniem sprawcy próbie – warunkowe umorzenie postępowania karnego, warunkowe zawieszenie wykonania kary i warunkowe zwolnienie.
W art. 41 par. 2 kodeks karny skarbowy przewiduje szczególny obowiązek probacyjny. Chodzi o obowiązek uiszczenia w całości wymagalnej i uszczuplonej w związku z popełnionym przestępstwem skarbowym należności publicznoprawnej, której nie uiszczono do czasu wydania orzeczenia kończącego postępowanie. Realizacja tego obowiązku musi nastąpić w wyznaczonym terminie. Przepis ten wprowadza priorytet funkcji egzekucyjnej prawa karnego skarbowego.
Nie tylko sam dłużnik
Obowiązek uiszczenia uszczuplonej i wymagalnej należności publicznoprawnej ciąży nie tylko na sprawcy przestępstwa skarbowego, który jest jednocześnie dłużnikiem takiej należności. Spoczywa on również na sprawcy przestępstwa, który nie jest zobowiązany do zapłaty tej należności w świetle przepisów prawa finansowego. Przesądza o tym art. 9 par. 3 k.k.s.
Obowiązek uiszczenia uszczuplonej i wymagalnej należności publicznoprawnej ciąży także na współdziałającym w popełnieniu przestępstwa skarbowego, który nie jest podmiotem przestępstwa indywidualnego ani podmiotem wymienionym w art. 9 § 3 k.k.s. Jeżeli bowiem okoliczność osobista dotycząca sprawcy, wpływająca chociażby tylko na wyższą karalność, stanowi znamię czynu zabronionego, to współdziałający podlega odpowiedzialności karnej przewidzianej za ten czyn zabroniony, gdy o tej okoliczności wiedział. Nawet wówczas, gdy ta okoliczność go nie dotyczyła.
Przykład
Można wyobrazić sobie sytuację, w której odpowiedzialność za oszustwo podatkowe z art. 56 § 1 k.k.s. ponosi nie tylko osoba będąca podatnikiem – jedyny udziałowiec spółki z o.o., który przedkłada organowi podatkowemu deklaracje zawierające nieprawdziwe informacje (podmiot przestępstwa indywidualnego), ale także: