Leasing finansowy
Wprowadzone uregulowania mające na celu ograniczenie zatorów płatniczych w praktyce wiążą się z wieloma wątpliwościami, w szczególności gdy mamy do czynienia z odroczonym terminem płatności. Takim przykładem jest przede wszystkim leasing finansowy. W interpretacji Izby Skarbowej w Katowicach z 13 maja 2014 r. (IBPBI/2/ 423-167/14/SD) stwierdzono, że odpowiednie zmniejszenie odpisów amortyzacyjnych zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów powinno być dokonywane nie tylko w przypadku środków trwałych będących własnością podatnika, ale także w odniesieniu do środków trwałych niestanowiących jego własności, a które są przedmiotem leasingu finansowego. W związku z tym, że analizowany przepis nie wyłącza żadnej kategorii kosztów, opisane wyżej zasady znajdują zastosowanie także do transakcji wynikających z realizacji takich umów. Warto zaznaczyć, że wprowadzone regulacje znajdą także zastosowanie do umów leasingu finansowego zawartych przed 1 stycznia 2013 r., czyli przed datą rozpoczęcia obowiązywania art. 15b ustawy o CIT. Jest to jednak uwarunkowane zaliczeniem do kosztów podatkowych kwot związanych z umową leasingu po 31 grudnia 2012 r. Znaczenie ma zatem nie data zawarcia umowy między podmiotami, ale data zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów. Co więcej, każda rata leasingowa i jej termin płatności powinny być analizowane i rozliczane odrębnie po kątem zmniejszenia kosztów podatkowych. Reasumując, art. 15b ust. 1 ustawy o CIT ma zastosowanie w przypadku, gdy termin płatności poszczególnej raty leasingowej jest krótszy niż 60 dni lub równy temu okresowi, natomiast art. 15b ust. 2 – gdy termin płatności jest dłuższy niż 60 dni.
Jeśli zatem podatnik zaliczy do kosztów podatkowych kwotę odpisów amortyzacyjnych od składników majątku będących przedmiotem umowy leasingu (zgodnie z art. 16a ust. 2 ustawy o CIT), a kwota odpisów nie będzie pokryta płatnością na rzecz kontrahenta i nie zostanie uregulowana w terminie 30 dni od daty upływu terminu płatności raty lub 90 dni od daty jej zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów, to podatnik powinien zmniejszyć koszty podatkowe o kwotę odpisu amortyzacyjnego. Oznacza to, że odpisy amortyzacyjne od środków trwałych będących przedmiotem umowy leasingu finansowego nie będą stanowiły kosztów podatkowych, jeśli zobowiązanie nie zostanie uregulowane w terminach wskazanych powyżej. Zostało to potwierdzone w interpretacji Izby Skarbowej w Katowicach z 29 stycznia 2015 r. (IBPBI/2/423-1349/14/AP).
Nabycie materiałów do produkcji
W praktyce wprowadzone przepisy zmusiły podatników do wdrożenia odpowiednich zmian w systemach księgowych, aby ułatwić monitorowanie płatności. Niemniej jednak w niektórych przypadkach, np. materiałów używanych do produkcji, ustalenie odpowiedniej korekty kosztów staje się dość skomplikowanym procesem, a nawet techniczne niemożliwym – jak czasami argumentują podatnicy w swoich wnioskach o interpretacje. Argumenty takie jednak nie są wystarczające, gdyż przepisy narzucają podatnikowi obowiązek zastosowania art. 15b ustawy o CIT również w przypadku ustalenia kosztu sprzedaży wyrobu gotowego. W interpretacji z 17 stycznia 2014 r. (IBPBI/2/423-1370/13/SD) Izba Skarbowa w Katowicach powołała się na art. 9 ustawy o CIT, na podstawie którego podatnicy obowiązani są do prowadzenia ewidencji rachunkowej w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy. Dlatego podatnicy powinni prowadzić dokumentacje rachunkową w taki sposób, aby mogli wykonać dyspozycję wynikającą z art. 15b ustawy o CIT.
Uwaga na zobowiązania z 2013 roku
W zeznaniu rocznym za rok podatkowy lub kalkulując zaliczki podatku za 2014 r. podatnik powinien odpowiednio zwiększyć koszty uzyskania przychodów o kwotę uregulowanych w 2014 r. zobowiązań, które w poprzednim roku podatkowym zmniejszyły koszty uzyskania przychodów.
Aleksandra Amborska-Kuffner jest konsultantką w dziale prawnopodatkowym PwC Joanna Czekalska jest młodszym menedżerem w dziale prawnopodatkowym PwC