Upoważnienie nie może wynikać z zajmowanego stanowiska

Kierownik jednostki organizacyjnej gminy musi działać jednoosobowo na podstawie pełnomocnictwa udzielonego mu przez wójta.

Publikacja: 22.01.2019 04:40

Upoważnienie nie może wynikać z zajmowanego stanowiska

Foto: Fotorzepa, Dominik Pisarek

- W toku kontroli regionalnej izby obrachunkowej padł zarzut braku pełnomocnictwa dla jednego z kierowników jednostki organizacyjnej gminy. Czy nie jest wystarczające ogólne przekazanie obowiązków w regulaminie organizacyjnym urzędu gminy albo w związku z objęciem stanowiska? Przecież wójt jest kierownikiem urzędu, więc mógł tak zrobić.

Czytaj także: Wójt może udzielać upoważnień, ale tylko w granicach prawa

Skoro w podanym pytaniu mowa o jednostkach budżetowych, warto przypomnieć o istocie jednostek budżetowych. Kwestie te wynikają z art.11 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. Ustawodawca postanowił tam, że jednostkami budżetowymi są jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych nieposiadające osobowości prawnej, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek odpowiednio dochodów budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Jednostka budżetowa działa na podstawie statutu określającego w szczególności jej nazwę, siedzibę i przedmiot działalności. Podstawą gospodarki finansowej jednostki budżetowej jest plan dochodów i wydatków, zwany - planem finansowym jednostki budżetowej.

Z powyższych regulacji wynika więc specyficzne powiązanie gminy i wspomnianej jednostki organizacyjnej. W orzecznictwie i doktrynie wskazuje się, że istotą jednostki budżetowej jest metoda budżetowania brutto, jako sposób powiązania wspomnianej jednostki sektora finansów publicznych z budżetem (por. np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 4 lipca 2017 r., sygn. akt III SA/Gl 498/17). W konsekwencji istnieje pełna zależność jednostki budżetowej od macierzystej gminy.

W kontekście podanego pytania, na szczególną uwagę zasługuje zaś przepis art. 47 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Z tej regulacji wynika, że kierownicy jednostek organizacyjnych gminy nieposiadających osobowości prawnej, działają jednoosobowo na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez wójta.

Na kanwie ww. regulacji prawnych, w postanowieniu Sądu Najwyższego z 4 maja 2005 r. (sygn. akt II PK 403/04) zaakcentowano m.in: Treść art. 47 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym wskazuje na konieczność dysponowania przez kierowników jednostek organizacyjnych gminy pełnomocnictwem udzielonym przez wójta. Wobec tego, upoważnienie do działania tych kierowników nie może wynikać z samego zajmowania stanowiska.

Natomiast w wystąpieniu pokontrolnym Regionalnej Izby Obrachunkowej w Zielonej Górze z 19 lutego 2013 r. (znak RIO.I.092.53.2013) podano, że nie spełnia wymogu z ww. art. 47 ust. 1 ustawy – przekazanie kierownikowi jednostki budżetowi zakresu obowiązków na tym stanowisko w związku z objęciem funkcji.

Wreszcie, skoro w zapytaniu jest mowa o specyficznym statusie wójta – jako kierownika urzędu gminy, odnieść się należy do art. 33 ust. 2 i 3 ustawy o samorządzie gminnym. Wskazano tam, że, że organizację i zasady funkcjonowania urzędu gminy określa regulamin organizacyjny, nadany przez wójta w drodze zarządzenia. Kierownikiem urzędu jest wójt.

Jednak, co najistotniejsze, ww. regulacje ustawy o samorządzie gminnym (art. 33) nie mogą być wyznacznikiem legalności działania kierownika jednostki budżetowej. Stanowią one tylko o ogólnych kompetencjach wójta związanych z funkcjonowaniem urzędu gminy, ale nie jednostek budżetowych. W tym względzie status lex specialis ma właśnie ww. art. 47 ust. 1 ww. ustawy, które jednoznacznie przewiduje działanie kierowników jednostek organizacyjnych gminy nieposiadających osobowości prawnej - na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez wójta.

Wniosek

Pełnomocnictwa udzielonego przez wójta nie zastąpi ani ogólne przekazanie obowiązków w regulaminie organizacyjnym urzędu gminy, ani przekazanie obowiązków w związku z objęciem funkcji.

—Marcin Nagórek, radca prawny

podstawa prawna: Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 2077 ze zm.)

podstawa prawna: Ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. DzU z 2018 r., poz. 994 ze zm.).

- W toku kontroli regionalnej izby obrachunkowej padł zarzut braku pełnomocnictwa dla jednego z kierowników jednostki organizacyjnej gminy. Czy nie jest wystarczające ogólne przekazanie obowiązków w regulaminie organizacyjnym urzędu gminy albo w związku z objęciem stanowiska? Przecież wójt jest kierownikiem urzędu, więc mógł tak zrobić.

Czytaj także: Wójt może udzielać upoważnień, ale tylko w granicach prawa

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Dane osobowe
Wyciek danych klientów znanej platformy. Jest doniesienie do prokuratury
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Sądy i trybunały
Prokurator krajowy zdecydował: będzie śledztwo ws. sędziego Nawackiego