Przepisy o prawie do popełnienia błędu a przewinienia podatkowe

Przygotowywane przepisy o prawie do popełnienia błędu będą się odnosiły także do drobnych przewinień podatkowych.

Publikacja: 11.07.2019 07:59

Przepisy o prawie do popełnienia błędu a przewinienia podatkowe

Foto: 123RF

W przyjętym przez Radę Ministrów w ostatni wtorek projekcie zmian w ustawie – Prawo przedsiębiorców pojawi się istotna nowość. Nowo zarejestrowanym przedsiębiorcom przyznano prawo do „popełnienia błędu" jako tym, którzy z braku doświadczenia nie są w stanie dopełnić wszystkich wymogów prawa gospodarczego. Dotyczą one sytuacji objętych postępowaniem mandatowym albo w których nakłada się administracyjną karę pieniężną. Oba takie tryby dotyczą też podatków.

Czytaj także: Ewidencja błędów ujawnionych po sporządzeniu bilansu

Nowość polega na tym, że w przypadku przewinień objętych takimi postępowaniami właściwy urząd będzie miał obowiązek najpierw zasygnalizować przedsiębiorcy, że ten dopuścił się przewinienia, i wezwać do usunięcia naruszeń prawa i jego skutków. Jeśli przedsiębiorca postąpi według tych wskazówek, to urząd poprzestanie na pouczeniu i nie nałoży kary administracyjnej ani mandatu.

Projektowane przepisy dotyczą sytuacji, które przydarzą się przedsiębiorcom w ciągu 12 miesięcy od podjęcia działalności gospodarczej. Prawo do popełnienia błędu ma być stosowne także wtedy, gdy przedsiębiorca ponownie podejmie działalność po upływie 36 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia.

Takiej „amnestii" nie będzie się jednak stosowało, gdy przedsiębiorca naruszy przepisy, które mu się zdarzało łamać w przeszłości, gdy naruszenie jest rażące albo gdy usunięcie naruszeń przepisów jest niemożliwe, a skutki nieodwracalne. Amnestia nie będzie dopuszczalna, gdy mandaty albo kary administracyjne będą wynikały z umowy międzynarodowej albo bezpośrednio stosowanych przepisów prawa Unii Europejskiej.

Wprawdzie projekt zmian prawa przedsiębiorców nie odnosi się wprost do konkretnych przewinień podatkowych, ale wymienia procedury stosowane wobec podatników przez organy skarbowe. Dlatego „amnestia" dla początkujących biznesmenów obejmie też sferę podatków.

Kary administracyjne w sferze podatków mogą być nakładane np. za niedopełnienie obowiązków ujawniania schematów podatkowych (konkretnie – za brak wewnętrznej procedury w firmach, związanej z identyfikowaniem schematów).

Według art. 86m ordynacji podatkowej taką karę wymierza szef Krajowej Administracji Skarbowej. Jej wysokość wynosi – zależnie od sytuacji – 2 mln zł lub 10 mln zł. Kary administracyjne są także przewidziane m.in. dla banków i parabanków za nieprzekazywanie informacji do systemu STIR o transakcjach na kontach podatników.

Postępowanie mandatowe w sprawach podatków jest uregulowane w kodeksie karnym skarbowym. Stosuje się je w przypadkach, gdy osoba sprawcy i okoliczności popełnienia wykroczenia skarbowego nie budzą wątpliwości, a nie zachodzi potrzeba wymierzenia kary surowszej niż podwójna wysokość minimalnego wynagrodzenia (to obecnie 2 x 2250 zł, czyli 4500 zł).

W praktyce takie mandaty są nakładane np. za niezłożenie w terminie zeznania podatkowego.

Prawo do popełnienia błędu ma wejść w życie 1 stycznia 2020 r.

Etap legislacyjny: przekazano do Sejmu

Błędy mniejszej skali bez kary

Rada Ministrów tak uzasadnia wprowadzenie przepisów dla nowo zarejestrowanych przedsiębiorców: „Zmiana wprowadza do polskiego systemu prawnego nową instytucję, tj. prawo do popełnienia błędu. Instytucja ta opiera się na założeniu, że większość naruszeń, które popełniają początkujący polscy przedsiębiorcy, wynika nie z ich złej woli, lecz ma raczej charakter nieintencjonalnych omyłek. Zasadne jest zatem przyjęcie, że jeśli są to błędy na mniejszą skalę, to nie zagrażają one interesom innych podmiotów prawa ani nie godzą w kwestie bezpieczeństwa publicznego czy porządku prawnego. Zwraca też uwagę, że bardzo często błędy i naruszenia przedsiębiorców są konsekwencją niejasnych przepisów, ich niespójnej wykładni dokonywanej przez poszczególne organy i instytucje, a także niejednolitą praktyką administracji publicznej. Tym samym słuszne jest przyjęcie, że początkujący przedsiębiorcy, w określonych przypadkach, nie powinni ponosić negatywnych konsekwencji popełnionych naruszeń".

W przyjętym przez Radę Ministrów w ostatni wtorek projekcie zmian w ustawie – Prawo przedsiębiorców pojawi się istotna nowość. Nowo zarejestrowanym przedsiębiorcom przyznano prawo do „popełnienia błędu" jako tym, którzy z braku doświadczenia nie są w stanie dopełnić wszystkich wymogów prawa gospodarczego. Dotyczą one sytuacji objętych postępowaniem mandatowym albo w których nakłada się administracyjną karę pieniężną. Oba takie tryby dotyczą też podatków.

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP