Za wynagrodzenie od ustanowienia służebności trzeba wykazać przychód i zapłacić PIT

Osoba, która dostaje wynagrodzenie za ustanowienie służebności, musi wykazać przychód i zapłacić PIT według skali.

Publikacja: 13.05.2019 06:10

Za wynagrodzenie od ustanowienia służebności trzeba wykazać przychód i zapłacić PIT

Foto: Adobe Stock

O rozliczenie pieniędzy za służebność drogi, której jest w połowie właścicielem, zapytał nas jeden z czytelników. Dostał od sąsiada ponad 10 tys. zł. Zastanawia się czy musi opodatkować wynagrodzenie.

Czytaj także: Czy służebność przesyłu wywołuje skutki w CIT i PIT

Przypomnijmy, że służebność to ograniczone prawo rzeczowe. Szczegóły jej ustanawiania określają przepisy kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 145 § 1 k.c., jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, to właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej (droga konieczna).

Fiskus nie ma wątpliwości, że takie wynagrodzenie powinno być opodatkowane. Spójrzmy na interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 22 lutego 2018 r. (0114-KDIP3-2.4011.12. 2018. 3.JG1). Wystąpili o nią małżonkowie, którzy są właścicielami gruntu. Sąd ustanowił tzw. drogę konieczną dla działki sąsiedniej i przyznał małżeństwu wynagrodzenie (niecałe 10 tys. zł). Zdaniem fiskusa otrzymaną od sąsiada kwotę należy wykazać jako przychód z innych źródeł (o którym mówi art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 ustawy o PIT). Należy go doliczyć w zeznaniu rocznym do pozostałych przychodów, wyliczyć łączny dochód i zapłacić podatek według skali.

Podobnie było w sprawie rozpatrywanej przez dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy (interpretacja z 7 listopada 2016 r., ITPB1/4511-739/16-1/DP). Fiskus podkreślił, że wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności drogi koniecznej jest ceną za prawo korzystania z nieruchomości obciążonej, a nie odszkodowaniem (które może być pod pewnymi warunkami zwolnione z PIT). Przychód z tego tytułu należy wykazać w zeznaniu za rok, w którym to wynagrodzenie zostało otrzymane.

Z kolei z interpretacji dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 6 czerwca 2012 r. (ITPB1/415-246/12/PSZ) wynika, że wynagrodzenie za służebność ustanowioną na gruncie, który jest wykorzystywany w firmie, to przychód z działalności gospodarczej.

Warto też zwrócić uwagę na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 marca 2019 r. (II FSK 655/17). Podkreślono w nim, że służebności gruntowej nie można rozliczać tak jak najmu czy dzierżawy. Od przychodu nie można więc płacić zryczałtowanego podatku. Jak czytamy w orzeczeniu: „dotycząca ograniczonego prawa rzeczowego umowa ustanowienia służebności gruntowej nie mieści się w pojęciu »umów o podobnym charakterze«, które należy łączyć z typowo obligacyjnymi stosunkami, i w rezultacie uzyskiwane przychody winny zostać opodatkowane jako przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT".

Jeśli współwłaściciele mają po 50 proc. udziałów w drodze, to przychody dzielą po połowie.

podstawa prawna: art. 145 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 1025 ze zm.)

podstawa prawna: art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 1509 ze zm.)

O rozliczenie pieniędzy za służebność drogi, której jest w połowie właścicielem, zapytał nas jeden z czytelników. Dostał od sąsiada ponad 10 tys. zł. Zastanawia się czy musi opodatkować wynagrodzenie.

Czytaj także: Czy służebność przesyłu wywołuje skutki w CIT i PIT

Pozostało 90% artykułu
1 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Droga konieczna dla wygody sąsiada? Ważny wyrok SN ws. służebności
Sądy i trybunały
Emilia Szmydt: Czuję się trochę sparaliżowana i przerażona
Zawody prawnicze
Szef palestry pisze do Bodnara o poważnym problemie dla adwokatów i obywateli
Sądy i trybunały
Jest opinia Komisji Weneckiej ws. jednego z kluczowych projektów resortu Bodnara
Materiał Promocyjny
Dlaczego warto mieć AI w telewizorze
Prawo dla Ciebie
Jest wniosek o Trybunał Stanu dla szefa KRRiT Macieja Świrskiego