Rz: Parlament uchwalił niedawno nowe zasady obliczania kwoty wolnej od podatku. Jaki będzie skutek tych zmian?
Anna Misiak: Nowy algorytm dotyczy przedsiębiorców rozliczających podatek dochodowy według skali, czyli stawek 18 i 32 proc. Mechanizm obliczania kwoty wolnej od podatku będzie zróżnicowany w zależności od kwoty dochodów. Ustawa przewiduje podział podatników na pięć grup. Osoby osiągające roczne dochody poniżej 6600 zł nie zapłacą w ogóle PIT, dzięki kwocie zmniejszającej podatek w wysokości 1188 zł. Przy dochodach 6600–11000 zł kwota zmniejszająca podatek wyniesie 1188 zł – 556,02 zł. Podatnicy uzyskujący roczne dochody przekraczające 11 tys. zł, ale poniżej 85 528 zł, nadal będą korzystać z dotychczasowej kwoty zmniejszającej podatek, czyli 556,02 zł. Osoby z dochodem przekraczającym 85 528 zł, ale nieprzekraczające 127 000 zł będą korzystać z kwoty zmniejszającej podatek od 556,02 zł do 0 zł. Przy dochodach powyżej 127 000 zł nie będzie w ogóle kwoty wolnej. Oznacza to, że więcej zapłacą podatnicy mające roczne dochody powyżej 85 528 zł.
Przedsiębiorcy obawiają się, że nowe zasady będą w praktyce bardzo zawiłe, szczególnie dla osób zatrudniających pracowników, których trzeba będzie rozliczać.
Do obliczenia kwoty wolnej służy skomplikowany wzór matematyczny, którego stosowanie rzeczywiście może sprawiać trudności. Warto jednak pamiętać, że podatnicy będą stosować nowy wzór dopiero w rozliczeniu rocznym za 2017 r. Jeśli chodzi o zaliczki na podatek płacone w trakcie roku, przy ich obliczaniu będzie obowiązywać mechanizm podobny do dotychczasowego.
Jeśli dochody pracownika nie przekroczą 85 528 zł, pracodawca jako płatnik będzie pobierał zaliczki podatkowe w dotychczasowej wysokości. Co miesiąc, jeśli będzie dysponował stosownym oświadczeniem od pracownika, powinien pomniejszać podatek o 1/12 kwoty zmniejszającej, czyli o 46,33 zł. Po przekroczeniu 85 528 zł, pracodawca będzie naliczał zaliczki bez uwzględnienia kwoty zmniejszającej podatek. Nowością jest to, że pracownikowi, który spodziewa się, że jego dochody przekroczą w danym roku pierwszy próg podatkowy, będzie przysługiwało prawo do złożenia oświadczenia, aby pomniejszenia zaliczki nie stosować, nawet jeśli dochody mieszczą się jeszcze w pierwszym progu podatkowym. Pozwoli to zminimalizować dopłatę w zeznaniu rocznym, która wystąpiłaby ze względu na brak kwoty wolnej przy poziomie dochodów powyżej 127 tys. zł.