Ekwiwalent za zaległy urlop wypoczynkowy dla spadkobierców

Pracodawca musi wypłacić rodzinie zmarłego pracownika ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy, którego nie wykorzystał on przed śmiercią. Nie ma znaczenia, czy zatrudniony złożył wniosek o udzielenie wolnego.

Publikacja: 27.06.2014 07:40

Ekwiwalent za zaległy urlop wypoczynkowy dla spadkobierców

Foto: Fotorzepa, Marta Bogacz

Do takiego wniosku doszedł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w wyroku z 14 czerwca 2014 r. w sprawie Gülay Bollacke przeciwko K+K Klaas & Kock B.V. ?& Co. KG (C-118/13).

W tej sprawie pracownik był zatrudniony w niemieckiej spółce od 1 sierpnia 1998 r. do 19 listopada 2010 r., czyli do dnia śmierci. ?W tym czasie zgromadził 140,5 dnia niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego. Przez ostatni rok zatrudnienia pracownik był niezdolny do pracy, nie złożył też wniosku o udzielenie zaległego urlopu.

Po śmierci pracownika Gülay Bollacke, jedyna spadkobierczyni zmarłego męża, zwróciła się do pracodawcy o wypłatę ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany przez niego urlop. Pracodawca odmówił wypłaty świadczenia, uzasadniając to swoimi wątpliwościami co do dziedziczenia prawa do tego ekwiwalentu. Rozpatrujący sprawę w pierwszej instancji niemiecki sąd podzielił stanowisko pracodawcy. Powołał się przy tym na dotychczasowe orzecznictwo sądów krajowych, zgodnie z którym prawo do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy nie powstaje w razie śmierci pracownika.

Rozpatrując sprawę, Trybunał badał zgodność niemieckich uregulowań w sprawie dziedziczenia ekwiwalentu z art. 7 dyrektywy 2003/88/WE dotyczącej niektórych aspektów organizacji czasu pracy. Zgodnie z tym przepisem każdy pracownik jest uprawniony do corocznego płatnego urlopu wypoczynkowego, przy czym prawo to może być zastąpione wypłatą ekwiwalentu pieniężnego jedynie wtedy, gdy stosunek pracy uległ rozwiązaniu.

TSUE już na wstępie swoich rozważań wskazał, że celem art. 7 dyrektywy 2003/88/WE jest zapewnienie, aby ustanie stosunku pracy nie pozbawiało pracownika prawa do corocznego urlopu, który w tym przypadku przyjmuje postać ekwiwalentu pieniężnego.

Zdaniem Trybunału obowiązek zapłaty za coroczny urlop wypoczynkowy nie ustaje wraz z zakończeniem stosunku pracy spowodowanym zgonem pracownika. ?W przeciwnym razie niespodziewane zdarzenie, jakim jest śmierć zatrudnionego, wiązałoby się ?z całkowitą utratą z mocą wsteczną samego prawa do corocznego płatnego urlopu wypoczynkowego. Takie rozwiązanie byłoby natomiast sprzeczne z art. 7 dyrektywy 2003/88/WE. Trybunał wskazał także, że obowiązek wypłaty ekwiwalentu za niewykorzystany urlop rodzinie zmarłego nie zależy od tego, czy pracownik ten złożył wniosek o udzielenie zaległego wypoczynku.

Jak to wpływa na nasze prawo

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości dotyczy spółki niemieckiej, ale odnosi się także do polskich przedsiębiorców. Prawo do corocznego płatnego urlopu jest jedną z naczelnych zasad socjalnego prawa Unii Europejskiej i muszą ją respektować wszystkie państwa członkowskie.

Stanowisko Trybunału jest zgodne z polskimi przepisami. Zgodnie z art. 631 § 2 kodeksu pracy po śmierci pracownika prawa majątkowe ze stosunku pracy przechodzą na małżonka oraz najbliższą rodzinę, a jeśli nie ma takich osób – wchodzą w skład spadku. Dotyczy to m.in. zaległego wynagrodzenia, odpraw oraz ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Roszczenia te przechodzą na następców prawnych w takiej wysokości, w jakiej przysługiwałyby zmarłemu.

Sąd Najwyższy w uchwale z 13 maja 1994 r. (I PZP 23/94) również uznał, że ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy należny zmarłemu pracownikowi przysługuje w równych częściach małżonkowi etatowca i innym członkom jego rodziny spełniającym warunki do uzyskania renty rodzinnej.

Polskie przepisy przewidują jednak pewne ograniczenia ?w dziedziczeniu prawa do ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Roszczenie o nie przedawnia się z upływem trzech lat od dnia, w którym stało się ono wymagalne. Dlatego osoby uprawnione do finansowego ekwiwalentu za urlop zmarłego pracownika otrzymają go jedynie za nieprzedawnioną część tego urlopu.

Do takiego wniosku doszedł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w wyroku z 14 czerwca 2014 r. w sprawie Gülay Bollacke przeciwko K+K Klaas & Kock B.V. ?& Co. KG (C-118/13).

W tej sprawie pracownik był zatrudniony w niemieckiej spółce od 1 sierpnia 1998 r. do 19 listopada 2010 r., czyli do dnia śmierci. ?W tym czasie zgromadził 140,5 dnia niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego. Przez ostatni rok zatrudnienia pracownik był niezdolny do pracy, nie złożył też wniosku o udzielenie zaległego urlopu.

Pozostało 87% artykułu
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Dane osobowe
Wyciek danych klientów znanej platformy. Jest doniesienie do prokuratury
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Sądy i trybunały
Prokurator krajowy zdecydował: będzie śledztwo ws. sędziego Nawackiego