- w umowie-zleceniu zatrudnionemu zagwarantowano stałą kwotę miesięcznego wynagrodzenia lub podstawę składek zleceniobiorcy stanowi zadeklarowana kwota ustalona na najniższym wskazanym przez przepisy poziomie (czyli w kwocie ustawowej płacy minimalnej) oraz
- do rozpoczęcia bądź zakończenia zatrudnienia doszło w trakcie miesiąca, przez co wykonawca zlecenia nie podlegał ubezpieczeniom społecznym przez cały miesiąc.
Regulacje ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzeń wykonawczych wydanych na jej podstawie nie określają sposobu ustalania podstawy składkowej w takich okolicznościach. W praktyce robi się to tak, że:
- wynagrodzenie należne za pełny miesiąc lub zadeklarowaną kwotę, nie niższą niż płaca minimalna za pracę, dzieli się przez liczbę dni kalendarzowych trwania umowy i
- wynik mnoży się przez liczbę dni, w których umowa stanowiła tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.
Przykład
Zleceniobiorca podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i zdrowotnemu. W jego umowie-zleceniu przewidziano stałe miesięczne wynagrodzenie w kwocie 3300 zł brutto. 15 kwietnia 2016 r. rozwiązał on wspomnianą umowę, gdyż znalazł inną pracę, którą rozpoczął 18 kwietnia br. (podstawą nowego zatrudnienia jest również umowa-zlecenie). W zaistniałym stanie faktycznym wynagrodzenie, a tym samym podstawę składek ZUS należnych za okres od 1 do 15 kwietnia, należy proporcjonalnie pomniejszyć w następujący sposób:
3300 zł : 30 dni kwietnia x 15 dni podlegania ubezpieczeniom zusowskim = 1650 zł.
Przykład
Zleceniobiorca z tytułu zawartej na okres od 1 lutego do 30 czerwca 2016 r. umowy-zlecenia podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i zdrowotnemu. Z tytułu wykonywanej pracy:
- nie zgłosił się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego,
- otrzymuje co miesiąc stałe wynagrodzenie w wysokości 2000 zł brutto.
12 kwietnia br. porozumiał się ze zleceniodawcą w sprawie rozwiązania z dnia na dzień jego umowy, gdyż od 13 kwietnia podjął się wykonywania zlecenia na rzecz innej firmy. Nowa umowa-zlecenie gwarantuje mu miesięcznie stałe wynagrodzenie w kwocie 4000 zł brutto i stanowi tytuł do:
- obowiązkowych ubezpieczeń: emerytalnego, rentowego, wypadkowego i zdrowotnego,
- dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, do którego zleceniobiorca przystąpił od 21 kwietnia br., bo dopiero tego dnia złożył wniosek w tej sprawie.
W opisanych okolicznościach pierwszy zleceniodawca:
- ma obowiązek wyrejestrować z ZUS zleceniobiorcę od 13 kwietnia 2016 r.,
- powinien zastosować odpowiednią proporcję i wyliczyć wynagrodzenie, które będzie podstawą składek: 2000 zł : 30 dni x 12 podlegania ubezpieczeniom zusowskim w okresie od 1 do 12 kwietnia = 800 zł.
Drugi zleceniodawca powinien natomiast:
- zgłosić zatrudnionego do ZUS na druku ZUS ZUA z datą 13 kwietnia 2016 r.,
- wyrejestrować zleceniobiorcę z datą 21 kwietnia br. na druku ZUS ZWUA i ponownie z tą samą datą zgłosić go do ubezpieczeń zusowskich (w tym do ubezpieczenia chorobowego),
- wyliczyć wynagrodzenie, które będzie jednocześnie podstawą składek obowiązkowych i dobrowolnej składki chorobowej: 4000 zł : 30 dni x 18 podlegania ubezpieczeniom zusowskim w okresie od 13 do 30 kwietnia = 2400 zł.
Miesięczny limit podstawy dobrowolnej składki
Podstawa wymiaru składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe nie może przekraczać miesięcznie 250 proc. prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej przewidzianego na dany rok. W 2016 r. nie może więc być wyższa od kwoty 10 137,50 zł.
